 |
Караткевіч: «Абодва мае суразмоўцы цяпер у Варшаве. Ігару 22 гады, Вітаўту 18 гадоў. Ігар, раскажыце, калі ласка, аб праграме Каліноўскага».
Кулей: «Праграма імя Каліноўскага была створаная год таму для рэпрэсаванай моладзі — пасьля ўсім вядомых сакавіцкіх падзеяў. Гэтая праграма — вельмі добрая, часам адзіная магчымасьць атрымаць адукацыю для моладзі, якая з палітычных матываў была выключаная зь беларускіх ВНУ».
Караткевіч: «Вы выбралі спэцыялізацыю «міжнародныя адносіны». У праграме Каліноўскага ёсьць выбар ці проста разьмеркаваньне, куды хто ідзе?»
Кулей: «Ёсьць выбар, вядома. У мяне сытуацыя крышачку іншая, таму што я ўжо раней вучыўся ў Польшчы — у Ольштыне на паліталёгіі. А пасьля я проста зьмяніў кірунак — навучаюся цяпер у Варшаўскім унівэрсытэце на міжнародных адносінах.
Наконт выбару кірунку магу сказаць, што ўсе ўдзельнікі праграмы Каліноўскага мелі магчымасьць выбіраць з розных ВНУ Польшчы. Можна было паступіць, скажам, і на мэдыцыну».
Караткевіч: «Цяпер у мяне пытаньне да Вітаўта Мілінкевіча. Газэта «Наша ніва», расказваючы аб працягу праграмы Кастуся Каліноўскага, напісала «Шляхам Вітаўта Мілінкевіча». Чым, Вітаўт, адменны ваш шлях ад шляху вашага бацькі?»
Мілінкевіч: «У кожнага чалавека свой шлях. І мне нялёгка, няпроста вучыцца паліталёгіі на чужой мове. Але я вельмі хацеў бы атрымаць добрую адукацыю, а тады абавязкова вярнуцца ў Беларусь.
Я не павінен абавязкова капіяваць бацьку — не абавязкова павінен пайсьці шляхам, якім ён ішоў».
Караткевіч: «А хацелася б быць падобным ці не?»
Мілінкевіч: «Хацелася б. Можа, атрымаецца. Я вельмі стараюся».
Караткевіч: «Цяпер у мяне пытаньне да Ігара. Ці часта прыходзіцца рэагаваць на тое, што вы сын вядомай грамадзкай дзяячкі і жонкі экс‑кандыдата ў прэзыдэнты Іны Кулей, якая якраз адказвае за рэалізацыю праграмы імя Каліноўскага?»
Кулей: «Вельмі цікавая гісторыя здарылася з прозьвішчам Кулей.
Пасьля разгону намётавага лягеру 24 сакавіка, калі нас усіх арыштавалі, я сядзеў у Жодзінскім СІЗА. Мае сябры ў камэры толькі на пяты дзень зразумелі, што я сын Іны Кулей. Таму магу сказаць, што з прозьвішчам Кулей лягчэй часам у Беларусі, чым з прозьвішчам Мілінкевіч. Так што нейкага дыскамфорту ў сувязі з прозьвішчам не адчуваю.
З другога боку, калі цябе ведаюць, трэба сябе паводзіць адказьней, трэба быць прыкладам для іншых».
Караткевіч: «Вітаўт, я памятаю гісторыю, калі вас як сына вядомага палітыка вырашылі дыскрэдытаваць Нагадайце нашым слухачом гэтую гісторыю.
Мілінкевіч: «А якая гэта гісторыя?»
Караткевіч: «Калі сказалі, што вы, сын Аляксандра Мілінкевіча, напіліся піва…»
Мілінкевіч: «Піва піць можна кожнаму чалавеку. А тое, што я там дэбашырыў, як было напісана, то гэта хлусьня. Калі твой бацька Мілінкевіч, то да цябе ўвага ў 10 разоў большая, чым да іншых. Я не ідэальны, але стараюся, каб бацьку не было сорамна за мяне».
Караткевіч: «А што вам сказаў пасьля гэтай гісторыі бацька?»
Мілінкевіч: «Ён у мяне спытаўся, ці праўда гэта. Я адказаў, што гэта няпраўда…»
Караткевіч: «Дэбошу вы ў Варшаве не ўчынялі?»
Мілінкевіч: «Не, такога не было нічога».
Кулей: «Яшчэ я хацеў бы дадаць, што пазьней, пасьля гэтай гісторыі, мы спэцыяльна яшчэ зьбіралі подпісы тых людзей, якія былі сьведкамі, і вахцёркі з нашага інтэрнату. Вахцёрка таксама пацьвердзіла, што ня бачыла Вітаўта ў нецьвярозым стане і што ён паводзіў сябе прыстойна.
Сапраўды, часам ствараюць штучны ціск — праз тое, што прозьвішча, напрыклад, Мілінкевіч або Кулей. Але тая гісторыя была надуманая — там не было так, як напісалі ў інтэрнэце».
Караткевіч: «Надуманая гісторыя — гэта таксама палітыка. Ці неяк зьмяніўся ваш рэжым паводзінаў пасьля той гісторыі?»
Мілінкевіч: «Я як сябе паводзіў, так і паводжу. Нічога дрэннага не раблю».
Караткевіч: «З выпадку сёньняшняй гутаркі мы падрыхтавалі ў Менску апытаньне пра тое, ці павінен быць у прэзыдэнта пераемнік».
Кулей: «Калі размова ідзе аб пераемніку як чалавеку, які атрымлівае пасад па сваім бацьку, то я лічу, што гэта няправільна, таму што ў дэмакратычных краінах так, вядома ж, ня робіцца. Але лічу нармальным тое, што сын таксама некалі можа балятавацца на пасаду прэзыдэнта і станавіцца прэзыдэнтам. Паглядзіце, напрыклад, у Злучаных Штатах Амэрыкі яскравы прыклад».
Караткевіч: «Ці верыце вы ў рэалізацыю палітычных амбіцыяў вашага бацькі?»
Кулей: «Калі б ніхто ня верыў, то ніхто б і не падтрымліваў. Вядома, што верым».
Караткевіч: «Вітаўт, а вы верыце ў бацькавы амбіцыі?»
Мілінкевіч: «Натуральна, веру. Я зь Ігарам поўнасьцю згодны. Няма тут чаго дабавіць».
Караткевіч: «А вы бывалі, нягледзячы на свой малады ўзрост, крытычныя ў дачыненьні да бацькавых дзеяньняў у палітыцы?»
Мілінкевіч: «Напэўна, не, бо няма чаго крытыкаваць бацьку. Я яго вельмі люблю і не крытыкую. Я не спрачаюся з тым, што ён робіць. Я яшчэ малы».
Кулей: «Я таксама лічу, што досьведу яшчэ мала, каб спрачацца адносна некаторых ягоных рашэньняў. У мяне бываюць часам да яго пытаньні, чаму так, а не інакш, але такога, каб крытыкаваць, з майго боку не было».
Караткевіч: «Абодва вы выбралі ў навучаньні палітыку: Ігар — міжнародныя адносіны, а Вітаўт — паліталёгію. Калі зьвярнуцца да сытуацыі ў дэмакратычных сілах Беларусі, да спрэчкі пра тое, ці павінен быць адзін лідэр у апазыцыі, то, як вы думаеце, чаму не ўдаецца дасягнуць паразуменьня?»
Кулей: «Кожны чалавек мае амбіцыі. Калі адысьці ад таго, што гэта мая сям’я, паглядзець збоку, то чаму мне падабаецца Аляксандар Уладзімеравіч? Ён заўсёды ідзе на кампраміс, заўсёды можа пайсьці на пагадненьне, весьці дыялёг.
Я лічу, што ў часткі беларускай апазыцыі амбіцыі выйшлі на першы плян і перамаглі канструктыўны пачатак».
Караткевіч: «Хто, на вашую думку, у беларускай гісторыі знакавыя палітыкі?»
Кулей: «Я б найперш назваў Вітаўта — вялікага князя Вялікага Княства Літоўскага. Вітаўт Мілінкевіч, дарэчы, мае імя сваё па гэтым князю. Князь Вітаўт атаясамліваецца ў мяне з моцнай беларускай дзяржавай».
Караткевіч: «І Вітаўт таксама так думае?»
Мілінкевіч: «Можна так сказаць».
Караткевіч: «Вітаўт, калі браць ужо не палітыку, не паліталёгію, а культуру, што з сучаснай беларускай культуры вам найбольш блізкае?»
Мілінкевіч: «Першае, што мы павінны захаваць, што ў нас павінна застацца, гэта мова. Лукашэнка яе ўціскае. Я вельмі хачу, каб засталася мова. А зь літаратуры для мяне самыя блізкія творы Быкава».
Караткевіч: «А што вы апошняе зь беларускай літаратуры прачыталі?»
Мілінкевіч: «Чытаю цяпер «Знак бяды» Васіля Быкава. Мне вельмі падабаецца. Бацька прывёз шматтомнік Быкава, і я цяпер гэта чытаю».
Караткевіч: «Вітаўт, калі вы пачалі гаварыць па‑беларуску?»
Мілінкевіч: «Зь дзяцінства. Я вучыўся ў апошняй у Горадні беларускамоўнай клясе. Прыехаў у Польшчу — цяжэй стала размаўляць па‑беларуску: усё ў галаве пераблыталася. Але я стараюся тут размаўляць па‑беларуску».
Караткевіч: «А ёсьць там беларускамоўнае асяродзьдзе?»
Мілінкевіч: «Ёсьць, але ня вельмі вялікае».
Караткевіч: «У мяне пытаньне да Ігара — ён, паўтаруся, вывучае міжнародныя адносіны. На вашую думку, колькі спатрэбіцца ў Беларусі часу, каб адпрацаваць, адаптаваць эўрапейскія стандарты?»
Кулей: «Гэта вельмі цяжкае пытаньне, таму што складана цяпер зразумець рэальнае становішча нашай эканомікі. Вельмі цяжка акрэсьліць, колькі гадоў спатрэбіцца.
Я думаю, пасьля таго, як адбудзецца зьмена палітычнага рэжыму, а тэмпы трансфармацыі будуць вельмі высокія: з дапамогай Эўразьвязу (тут маем прыклады і Польшчы, і Чэхіі) можна хуткімі крокамі дагнаць аб’яднаную Эўропу».
Караткевіч: «Часта гучыць закід на адрас праграмы імя Каліноўскага: кажуць, што ўдзельнікі гэтай праграмы проста ня вернуцца ў Беларусь і ня будуць свае веды выкарыстоўваць у Беларусі. Што б вы адказалі на такі закід?»
Кулей: «Усё сваё жыцьцё, усю сваю будучыню я бачу зьвязанай зь Беларусьсю. Калі казаць канкрэтна пра маіх знаёмых, сяброў, я ведаю, што ўсе яны будуць вяртацца і ўсе будуць выкарыстоўваць веды на Бацькаўшчыне».
Мілінкевіч: «Вядома ж, вярнуся дадому. Вельмі гэтага хачу, але цяпер не магу…
Імя Кастуся Каліноўскага давалася праграме авансам. Трэба спраўдзіць чаканьні. Калі мы атрымаем добрыя веды і будзе магчымасьць вярнуцца, большая частка, несумненна, вернецца».
Караткевіч: «А якая ў вас праблема зь вяртаньнем?»
Мілінкевіч: «У мяне крымінальная справа ў Беларусі».
Караткевіч: «За што? Чаму?»
Мілінкевіч: «Невядома чаму. Прыйшла паперка дадому, што заведзена справа. Можа, гэта зьвязана з арміяй, а можа, яшчэ з чым».
Караткевіч: «Таму што вы ўхіляецеся ад вайсковага абавязку, так?»
Мілінкевіч: «Я не ўхіляўся. Я прыехаў сюды вучыцца адразу пасьля школы. Паступіў і вучуся».
Караткевіч: «На заканчэньне размовы традыцыйнае наша пытаньне: у што вы верыце?»
Кулей: «Я веру ў беларускіх людзей. Я веру, што некалі наш народ абудзіцца, зразумее, што быў у сьпячцы. Абудзіцца і зробіць тое, што належыць рабіць кожнаму сталаму народу».
Мілінкевіч: «Веру ў справядлівасьць і свабоду, якая ўжо хутка будзе ў Беларусі. Веру ў добрых людзей. Веру ў сваіх сяброў — на сябрах усё трымаецца ў гэтым сьвеце».
