BIEŁ Ł RUS

Na novym hieraldyčnym znaku Škłova nazva horada napisana tolki pa-rusku FOTAFAKT

26.07.2015 / 18:57

U Škłovie ŭstanavili novy hieraldyčny znak — hierb horada na 11-mietrovaj stele. Na ŭračystym adkryćci znaka zajaŭlałasia, što jon stanie jašče adnoj paznavalnaj admietnaściu rajcentra.

Rupliŭcy biełaruščyny tym časam źviartajuć uvahu na niepavažlivaje staŭleńnie čynoŭnikaŭ da biełaruskaj movy i miascovaj historyi. Na hieraldyčnym znaku nazva horada padadzienaja tolki na ruskaj movie, a ŭ jakaści daty pieršaj letapisnaj zhadki paznačany hod, kali Škłoŭ byŭ spaleny maskoŭskimi vojskami. Hetak śćviardžała savieckaja histaryjahrafija.

U savieckija časy ličyłasia, što ŭpieršyniu Škłoŭ zhadali ŭ 1535 hodzie. Horad tady byŭ zachopleny i spaleny maskoŭskim vajavodam Vasilom Šujskim. Heta data i paznačana na pastamiencie novaj škłoŭskaj słavutaści. Na ŭračystym adkryćci znaka nie zhadvali, što za padzieja adbyłasia ŭ Škłovie ŭ 1535 hodzie.

«Atrymlivajecca paradoks, — zaznačaje škłoŭski krajaznaŭca Alaksandr Hrudzina. — Horad spalili ŭ 1535 hodzie, i ličycca, što tady jaho i zasnavali. Dyk heta biazhłuździca niejkaja. Heta data pieradałasia Škłovu z savieckich časoŭ. I dahetul jaje vykarystoŭvajuć, nibyta praciahvajuć žyć u Savieckim Sajuzie».

Alaksandr Hrudzina kaža, što na pačatku 1990-ch hadoŭ udzielničaŭ u padrychtoŭcy rajonnaj chronika-dakumientalnaj knihi «Pamiać». Pavodle jaho słoŭ, užo tady byli viadomyja raniejšyja daty, kali Škłoŭ zhadvali ŭ piśmovych krynicach. Naprykład, 1520 hod. Tady pra horad padčas svajho padarožža ŭ Maskoviju pisaŭ aŭstryjski dypłamat Syhizmund fon Hierberštejn.

Čamu vyrašyli škłoŭskija čynoŭniki pryniać za datu zasnavańnia horada toj hod, kali jon byŭ spaleny, Alaksandr Hrudzina patłumačyć nia moža. Adnak vykazvaje mierkavańnie, što «taki padychod śviedčyć pra abyjakavaje staŭleńnie da miascovaj historyi tych ludziej, jakija prymali rašeńnie ab ŭstanaŭleńni hieraldyčnaha znaka».

«Čynoŭnikam treba było bolš adkazna padyści da pryniaćcia rašeńnia adnosna nadpisaŭ na hetym znaku», — kaža Alaksandr Hrudzina.

U Škłoŭskim krajaznaŭčym muziei ź mierkavańniem krajaznaŭcy nie pahadzilisia. Zajavili, što aficyjnaj dataj zasnavańnia horada dahetul ličycca 1535 hod.

«Ciapier idzie praces stareńnia horada. Tak, archieołahi adšukali artefakty, jakija paćviardžajuć, što Škłoŭ starejšy. Adnak aficyjnaj infarmacyi na hety kont niama. Tamu hod zasnavańnia horadu — 1535», — kažuć u muziei.

Adzinaje słova na hieraldyčnym znaku — «Škłoŭ» — napisana na rasiejskaj movie. U rajvykankamie na prośbu patłumačyć, čamu niama biełaruskaha adpaviednika, zajavili: «U Biełarusi dźvie dziaržaŭnyja movy: ruskaja i biełaruskaja. Tamu i vybrali ruskuju».

Žychara Škłova, namieśnika staršyni partyi BNF Ryhora Kastusiova fakt, jak jon kaža, niepavažlivaha staŭleńnia škłoŭskich čynoŭnikaŭ da biełaruskaj movy nie ździŭlaje. Pavodle jaho słoŭ, na ŭjeździe ŭ horad daŭno paźnikali nadpisy na biełaruskaj movie.

«Užo daŭno zaŭvažyŭ, što na mierapryjemstvach, jakija ładzić miascovaja ŭłada, biełaruskaja mova vyciaśniajecca. Ujaznyja znaki ruskamoŭnaja dyk stajać usiudy. Ludziam, jakija majuć uładu ŭ rajvykankamie, da lampački, jak hety novy hieraldyčny znak budzie vyhladać: budzie jon adpaviadać histaryčnym faktam ci nie. Pastavili, zrabili śviata, i ŭsio. Heta śviedčyć, što ŭ Škłovie nie biełaruskaja ŭłada. Adpaviedna, robicca ŭsio, kab umacavać u žycharoŭ prarasijskaje bačańnie historyi ich horada», — zajaŭlaje Ryhor Kastusioŭ.

Partyjec zaŭvažaje, što na hieraldyčnym znaku niama zhadki pra mahdeburhski pieryjad škłoŭskaj historyi, a hierb, jaki na znaku, kaža jon, nadadzieny Škłovu mienavita ŭ tyja časy.

Pavodle słoŭ Kastusiova, ad imia niefarmalnaj supołki «Škłoŭski mahistrat» dasyłaŭsia zvarot da miascovaj ułady z prapanovaj razam abmierkavać histaryčnaje značeńnie Mahdeburhskaha prava dla Škłova. Čynoŭniki adpisali, što zvarot, dasłany im, nie adpaviadaje zakonu «Ab masavych mierapryjemstvach».

Škłoŭ — adziny horad na Mahiloŭščynie, u jakim za savieckim časam nie razburyli znak mahdeburhskaha minułaha — budynak ratušy. Kali da ŭłady pryjšoŭ Alaksandr Łukašenka, to hety zaniadbany na toj čas budynak adramantavali. Hraviura ratušy z handlovymi radami na novym hieraldyčnym znaku jość.

Ryhor Kastusioŭ nie vyklučaje, što źvierniecca da Alaksandra Łukašenki, kab abaranić ad škłoŭskich čynoŭnikaŭ i biełaruščynu, a taksama damahčysia vypraŭleńnia moŭnych i histaryčnych chibaŭ na hieraldyčnym znaku.

Čytajcie taksama:

Kamientary da artykuła