29–30 listapada ŭ Stakholmie adbyŭsia
Niefarmalna Forum raspačaŭsia furšetam u haradskoj ratušy Stakholma ŭ sieradu viečaram. A 29 listapada adbyłosia aficyjnaje adkryćcio mierapryjemstva.
Padčas siesii adkryćcia da ŭdzielnikaŭ Forumu źviarnulisia jeŭračynoŭniki roznaha ranhu. Maderavała siesiju biełaruska Volha Stužynskaja, dyrektarka Ofisa za demakratyčnuju Biełaruś i siabra kiraŭnictva Forumu.
Štefan Fiule, jeŭrakamisar pa spravach pašyreńnia ES i palityki dobrasusiedstva, zajaviŭ, što
«u Jeŭropie niama miesca palitviaźniam». Jon zapeŭniŭ udzielnikaŭ Forumu, što Jeŭrasajuz budzie i nadalej padtrymlivać demakratyčnyja arhanizacyi ŭ krainach Uschodniaha partniorstva:
Šviedskaja ministarka pa dačynieńniach ź ES Birhita Olsan padkreśliła, što
intehracyja ź Jeŭropaj była i zastajecca klučavym intrumientam dla madernizacyi krainaŭ UP i stanaŭleńnia rynkavaj ekanomiki.Aproč hetaha jana kazała pra roŭnaść pałoŭ, nieprymalnaść dykryminacyi hiejaŭ i leśbijanak, a taksama nacmienšaściaŭ (u pryvatnaści, cyhanaŭ): «Jeŭrapa pavinna być kantynientam nie tolki dla bolšaściaŭ, ale i dla mienšaściaŭ».
Liza Bierh, hienieralny sakratar šviedskaj «Amnesty International», uzhadała ŭ svajoj pramovie pryznanaha viaźniem sumleńnia Alesia Bialackaha.
Na Forumie byŭ prezientavany dakład «Indeks jeŭrapiejskaj intehracyi». Lidarami pa hetym pakazčyku źjaŭlajucca Małdova i Hruzija. Biełaruś — u stabilnych aŭtsajdarach.
U pieršy dzień Forumu pradstaŭniki biełaruskaj delehacyi abrali novaha nacyjanalnaha kaardynatara. Im staŭ pradstaŭnik ekałahičnaj supolnaści «Zialonaja sietka» Jarasłaŭ Biekiš, jaki źmianiŭ na hetaj pasadzie Siarhieja Lisičonka.
Nacyjanalnym kaardynataram abrali Jarasłava Biekiša, pradstaŭnika ekałahičnaj supolnaści «Zialonaja sietka».
Štefan Fiule, jeŭrakamisar pa spravach pašyreńnia ES i palityki dobrasusiedstva, zapeŭniŭ udzielnikaŭ Forumu ŭ dalejšaj padtrymcy Jeŭrasajuza.
Maderavała siesiju Volha Stužynskaja, dyrektarka Ofisa za demakratyčnuju Biełaruś.
Stefan Eryksan źviarnuŭsia da našaj delehacyi pa-biełarusku.
Liza Jafimava z Centra raźvićcia studenckich inicyjatyvaŭ (źleva) i Kacia Borsuk z «Hiej-Biełaruś».
Siarhiej Drazdoŭski z Ofisa pa pravach ludziej ź invalidnaściu.
Mirasłaŭ Kobasa z Fondu imia Lva Sapiehi.
Źleva naprava: Jaŭhien Prejhierman z «Libieralnaha kłuba», Halina Iljaščuk ź Minskaha staličnaha sajuza pradprymalnicaŭ i pracadaŭcaŭ, Uładzimier Karahin z Respublikanskaj kanfiederacyi pradprymalnictva.
Pravaabaroncu-viasnoŭcu Uładziu Łabkoviču nie pašancavała: prosta na Forumie ŭ jaho skrali partmane.
Žanočy kłub. źleva naprava: Žanna Litvina, staršynia Biełaruskaj asacyjacyi žurnalistaŭ, Taćciana Ziałko z «Našaha pakaleńnia», Ina Kulej z pravaabarončaha Kamiteta «Salidarnaść».
Pa słovach novaabranaha kaardynatara, ciapier hramadzianskaja supolnaść va UP maje chutčej status naziralnika. Ale ambicyja ŭ tym, kab jana stała patrnioram:
«Takim čynam, partnioraŭ budzie try: nacyjanalny ŭrad i parłamient, hramadzianskaja supolnaść i Jeŭrapiejski sajuz»,skazaŭ Biekiš.
Na druhi dzień Forumu z pramovaj vystupiŭ były pasoł Šviecyi ŭ Biełarusi Stefan Eryksan. Vybačyŭsia pierad astatnimi ŭdzielnikami Foruma, da delehacyi z našaj krainy jon źviarnuŭsia
«Niekatoryja samyja lepšyja momanty znachodžańnia ŭ Biełarusi byli źviazany mienavita z vami, z tymi ludźmi, jakija siońnia ŭ zale, z pradstaŭnikami hramadzianskaj supolnaści Biełarusi. Ja vam udziačny za heta»,kazaŭ Eryksan.
Z pramovy byłoha pasła vynikała, što jon u kursie prablemaŭ biełaruskaj hramadzianskaj supolnaści:
«Debaty — heta narmalnaja źjava, i ja nie chacieŭ by stvarać z hetaha trahiedyju. Ale ja chaču vykazać svaju zaniepakojenaść z nahody taho, što takija pracesy mohuć pajści nie na karyść supolnaj spravie».
Eryksan pažadaŭ biełarusam kansalidacyi. Tyja ŭ svaju čarhu vykazali pašanu byłomu pasłu, uručyŭšy jamu fotakarcinu i cukierki.
Udzielniki Forumu pryniali rezalucyju z patrabavańniem vyzvalić Alesia Bialackaha, spynić kryminalny pieraśled Andžeja Pačobuta i adnavić vychad časopisa «Arche».
«My jašče raz padkreślili, i heta było całkam padtrymana ŭsimi ŭdzielnikami Forumu, patrabavańnie vyzvalić usich biełaruskich palitviaźniaŭ, jakija ciapier za kratami», paviedamiŭ Uładzimir Łabkovič (pravaabaronca-viasnoviec).
Na dumku pravaabaroncy, biełaruskaja hramadzianskaja supolnaść maje jednaść. Razam z tym, u miežach Nacyjanalnaj płatformy
«Dla „Viasny“ vielmi važna, kab pryniataja Kancepcyja nie naniesła ŭdar uvohule pa hramadzianskaj supolnaści. I navat dekłaratyŭnyja zajavy pra mahčymuju palityzacyju hramadzianskaj supolnaści, mnie padajecca, vielmi škodziać u pieršuju čarhu tym śfieram, dzie palityzacyi być nie moža.U pieršuju čarhu heta niezaležnaja žurnalistyka i pravaabarončaja dziejnaść», skazaŭ Łabkovič.
Uład Vialička, staršynia mižnarodnaha kansorcyjuma «Jeŭrabiełaruś», pahadžajecca, što hramadzianskaja supolnaść maje parazumieńnie pa pryncypovych pytańniach: palitźniavolenyja, niezaležnaść Biełarusi, jeŭrapiejski šlach raźvićcia. Ź inšaha boku, na niekatoryja rečy arhanizacyi hladziać
«Hetyja pytańni pavinny być abmierkavanyja na praciahu bolšaha času.
Ja nie dumaju, što treba bajacca roznaści dumak ci niazhody. Chutčej heta padstava, kab zadumacca, jak znajści supolnyja rašeńni, jakija mahli b nas ruchać razam dalej».U jakaści prykładu Vialička pryvodzić Jeŭrasajuz: «Nie ŭsie krainy ES majuć jeŭra, tym nie mienš jany ŭvachodziać u ES».
Jarasłaŭ Biekiš ličyć, što sam fakt najaŭnaści sprečak patrabuje ŭvahi. Paśla Kanfierencyi 16 listapada ŭ pradstaŭnikoŭ dvuch mierkavańniaŭ nie było mahčymaści ich abmierkavać «u reale».
A ŭ publičnaj prastory, u presie, «pazicyjnyja i stratehičnyja supiarečnaści pieraraśli ŭ kanfliktnuju śfieru», miarkuje aktyvist.
Razam z tym, ciešyć toje, što chacia b na ŭzroŭni biełaruskaj delehacyi (chto byŭ na Forumie) byli zroblenyja kroki da vyrašeńnia sprečnych momantaŭ.
Adzin z hałoŭnych vynikaŭ Forumu, na dumku Ułada Vialički, heta zakančeńnie pracesu jaho afarmleńnia ŭ miežach UP. Jak vynik, kančatkovaje pryznańnie nacpłatformaŭ u jakaści subjektaŭ uzajemaadnosinaŭ, rehistracyja sakrataryjata Forumu i zamacavańnie statusa piermanientnych naziralnikaŭ na miždziaržaŭnych sustrečach.
U kiroŭny orhan Forumu (Steering Sommittee) uvajšli try biełarusy: Jarasłaŭ Biekiš jak nacyjanalny kaardynatar, a taksama Volha Stužynskaja (Ofis za demakratyčnuju Biełaruś) i Mikałaj Kvantalijani (Jeŭrapiejski moładzievy forum) ad jeŭrapiejskich arhanizacyj.
