Minsk. Supracoŭniki kramy vyčyščajuć śnieh na praśpiekcie ŭranku. Fota Siarhieja Hudzilina.
U svaim błohu jon piša pra znajomych, jakija niekalki hadoŭ tamu źjechali žyć u Viciebsk.
«Vielmi im tam spadabałasia — darohi dobryja, čysta vakoł. Nu, vy viedajecie ŭsie hetyja zachapleńni zajezdžych turystaŭ. Vuń navat Michaił Zadornaŭ, viarnuŭšysia ź Biełarusi, napisaŭ chvalebny post pra Łukašenku… Karaciej, pierajechali. I spačatku piščali ad zachapleńnia. A potym čamuści rezka pačali źbiracca nazad. Pryčym zdaryłasia heta jašče da kryzisu. Prosta pryhledzielisia i zrazumieli: nie, heta nie žyćcio. Heta tuchlak i padmanka», — piša Nikanaŭ.
Znajomyja žurnalista patłumačyli pryčyny svajoj rasčaravanaści žyćciom u Biełarusi za Łukašenkam:
«Zadornaŭ taksama papaŭsia. Treba jamu prapanavać tut paru hadoŭ pažyć i paprasić paśla hetaha napisać pra svaje ŭražańni. Tak reahujuć usie, chto z Rasii pryjazdžaje siudy. I my hetak ža reahavali. Ale na žal, Biełaruś — heta paciomkinskaja vioska.
Tak, jość usio, pra što napisana. Ale sielskaja haspadarka stratnaja. Dla nas zahadka, jak jana ŭvohule varušycca. Narod zašuhany. U Łukašenki deviz: čarka i skvarka. A ludzi dadajuć: i ciopłaje stojła. Svabody słova niama.
Dzie ŭvieś ihralny biznes? Tut. Dzie Bryncałaŭ praciahvaje trucić ludziej svaimi „lekami“? Tut. Łukašenka źliŭ jamu farmaceŭtyčny biznes. I kupić u aptecy narmalnyja leki — heta kvest!
Znakamitaja „Hanna“ — kurynaja impieryja — heta ŭ čystym vyhladzie ŭžo zachodnija technałohii z usimi nastupstvami. Našaja kotka dy i mnohija inšyja naadrez admaŭlajucca hetuju „kuracinu“ navat niuchać. Jakaść praduktaŭ padaje na vačach.
Narkamanija kvitnieje, i ałkahalizm taksama.
A znakamityja „čarniły“… Ich vypuskajuć tonami, kab narod śpivaŭsia. Ja niekatorych biełarusaŭ pačaŭ nazyvać „čarnilicami“… Heta treba bačyć.
Dalej praciahvać? Schavanaje biespracoŭje, ad jakoha narod stohnie, a padziecca niama kudy. Narod biažyć adsiul. Vialikaja kolkaść ludziej — pastajanna na zarobkach u Rasii, Polščy, Prybałtycy.
Armija? Toje ž, što i Rasija: kaleka z adrezanymi nahami paśla addačy voinskaha doŭhu — zvyčajnaja sprava. Pałova nasielnictva siadzić u turmach, i heta norma. Biaśpiečna na vulicach? U cełym tak. Ale atrymać nažavoje, vynosiačy śmiećcie, — zvyčajnaja sprava. A kali jedzie kartež z Łukašenkam? Ludziam zabaroniena adkryvać navat fortki.
Adukacyja? Daliboh! Jana nidzie ŭ Jeŭropie nie pryznajecca. Tak, jana pakul jašče krychu lepšaja, čym u Rasii, ale roźnica minimalnaja.
Teatry i inšaje — tak, jość, usio na ŭzroŭni saŭka. Praŭda, na hastroli pryjazdžaje šmat zorak, i kvitki dastupnyja.
Viciebsk, naprykład, adnaŭlajecca, ale za čyj košt? Pradpryjemstvy ŭ abaviazkovym paradku vymušanyja addavać častku prybytku. Z adnaho boku, horadu dobra. A što rabić biznesu? U vyniku znakamity abutak „Marka“ zrabiŭsia, miakka kažučy, h…m. Kab pakryvać vydatki na horad, tudy zavieźli niejkaje levaje abstalavańnie i pačali hnać pradukcyju sa skurazamianialnika, nasić jakuju prosta niemahčyma. Usia Biełaruś jeździć apranacca ŭ Rasiju, Polšču, Prybałtyku. Ceny na biełaruskuju pradukcyju ŭnutry krainy vielizarnyja.
Mahiloŭ. Pryjazdžaj tudy i nie zabudź viaroŭku, myła i taburetku. Paviesicca zachočacca ŭžo prykładna praz paŭhadziny. Tam niama pradpryjemstvaŭ, jakija b addavali hrošy dla horada. Tam usiudy visiać abjavy — čytaješ, i serca zamiraje. Sutnaść ich zvodzicca da sproby choć niejak supraćstajać ałkahalizmu… Brud i biezvychodnaść.
Miedycyna? Nu, u cełym lepšaja, čym u Rasii, ale karystacca joj treba vielmi akuratna, inakš možna atrymać pa poŭnaj prahramie. Iści da doktara pažadana tolki pa rekamiendacyi i tolki z chabaram.
Što jašče? Budujucca damy. Heta prosta kazka! Što ni
Nu, a Płošča 19 śniežnia — heta było fiejeryčna. Kali abviaścili, što Łukašenka pieramoh, narod na płoščy rahataŭ. My bačyli, jak źbirali podpisy pierad vybarami. Pahałoŭna ludzi išli stavić podpis za kaho zaŭhodna, aby nie za jaho».
* * *
A što Vy dumajecie pra naša žyćcio? Usio sapraŭdy tak zmročna?
