Kampazitar Aleh Moŭčan, aŭtar muzyki da pieśniaroŭskaj «Malitvy», patrabuje z Nasty Špakoŭskaj 18 młn rubloŭ za vykanańnie pieśni na kancercie-prezientacyi prajektu «Re:Pieśniary». Špakoŭskaja śćviardžaje, što nie mahła i ŭjavić, što Moŭčan maje vyklučnaje prava na tvor.
Na pieršym sudovym pasiedžańni sud vyśvietliŭ pazicyi dvuch bakoŭ. Moŭčan i Špakoŭskaja nie pryšli da «mirnaha» vyrašeńnia.
Pieśnia rychtavałasia da trybjuta «Re:Pieśniary». Naka vykanali «Malitvu» na svoj ład, ale nie stavili pierad saboj metu źmianić pieśniu da niepaznavalnaści. Aleh Moŭčan nie pryniaŭ varyjant hurta i zabaraniŭ vykarystoŭvać trek. Pieśnia nie ŭvajšła ŭ składanku, ale była vykananaja na prezientacyi.
Iryna Vidava i Aleh Moŭčan. Fota: A. Vołkaŭ
«Pieršy raz my pačuli pazicyju adkazčycy, — raspaviadaje śpiavačka Iryna Vidava, žonka Aleha Moŭčana. — Jaje pazicyja, jak my jaje zrazumieli: jana pryznała fakt pierapracoŭki dadzienaha tvoru, pryznała iskavyja patrabavańni, ale ŭ jaje jość piarečańnie suprać sumy, zajaŭlenaj u iskavym patrabavańni».
Anastasija Špakoŭskaja vykazvała sumnievy ŭ vyklučnych pravach Moŭčana na muzyku «Malitvy» — u 1994 hodzie Moŭčan pracavaŭ u ansambli «Pieśniary», i muzyka niby była napisanaja ŭ miežach słužbovaha zadańnia. Jana nie spračajecca z tym, što Moŭčan — aŭtar muzyki, ale nie razumieje, adkul Aleh Moŭčan maje vyklučnaje prava na hety tvor.
Špakoŭskaja śćviardžaje, što Moŭčan dziejničaŭ pa zamovie dziaržavy za dziaržaŭnyja hrošy. Z hetaha jana robić vysnovu ab tym, što ŭładalnikam pieśni jość dziaržava, raspaviadaje Vidava.
Vidava ža nahadvaje, što Špakoŭskaja pry supracy Moŭčana i Mulavina nie prysutničała. Taksama nie moža viedać pra ich słužbovyja ŭzajemaadnosiny. Aleh Moŭčan z traktoŭkaj Špakoŭskaj niazhodny. Vysnovu ab tym, što pieśnia naležyć dziaržavie, jon nazyvaje jurydyčna niekarektnaj. Bolš za toje, da faktu pierapracoŭki Špakoŭskaj aŭtarskaha tvory Mołčana (praz što jana i vyklikanaja ŭ sud) heta nie maje dačynieńnia.
U svajo apraŭdańnie Špakovskaja kaža, što pieśnia vykonvałasia nie ŭ kamiercyjnych metach, i jana nie mahła ŭjavić, što aŭtar budzie suprać. «Ščyraść słoŭ Špakoŭskaj vyklikaje sumnievy, — kaža Iryna Vidava. — U presie nieadnarazova ahučvałasia zabarona ź inicyjatyvy samich arhanizataraŭ. I pierad vystupam u kłubie Re:Public jana kazała, što vykanaje pieśniu, niahledziačy na toje, što aŭtar zabaraniŭ».
U sudzie Špakoŭskaja kazała, što «ŭsie inšyja biez dazvołu vykonvajuć čužyja tvory».
«Tut jana ci chitryć, ci zusim nie razumieje asnovy aŭtarskaha prava, — sumniajecca Vidava. — Naściarožvaje, što aktorka adnoha ź viadučych teatraŭ i aŭtar hurtu, čyja dziejnaść niepasredna źviazanaja z pytańniami intelektualnaj ułasnaści, pazicyjanuje siabie takim čynam».
Nasta Špakoŭskaja. Fota: Valeryj Kalistrataŭ
Nasta Špakoŭskaja pryznaje, što hurt zrabiŭ pierapracoŭku muzyki da pieśni «Malitva» Aleha Moŭčana i što vykanaŭ pieśniu na kancercie. Ale jana prapanoŭvała Moŭčanu kampiensacyju ŭ 1 młn rubloŭ.
Jana viedaje, što pieśnia nie ŭvajšła ŭ albom — Aleh Moŭčan nie pryniaŭ varyjant Naka. Vykanać pieśniu na kancercie jana vyrašyła ŭ znak pavahi da tvorčaści Janki Kupały i «Pieśniaroŭ».
«Ja ŭziała na siabie śmiełaść vystupić z hetaj pieśniaj, — kaža Špakoŭskaja. — Ja razumieła, što prajekt uchvaleny ministerstvam kultury, što ja vystupaju na adnoj scenie ź dziaržaŭnymi «Pieśniarami», składu złačynstva ja nie pabačyła. Ja nie viedała, što paŭnamoctvy Moŭčana na hetuju pieśniu nastolki vyklučnyja».
Špakoŭskaja adznačaje, što dahetul nie bačyła dakumientalnaha paćvierdžańnia vyklučnych pravoŭ Moŭčana, i choča, kab toje paćvierdžańnie było pradstaŭlenaje.
«Ja dziejničała ŭ miežach łohiki: razumieła, što pieśnia była napisanaja pa idei Uładzimira Mulavina, što Moŭčan nie chavaje ŭ intervju da sudovaha pracesu. Ahulnaviadomy fakt, što Moŭčan znachodziŭsia ŭ słužbovych adnosinach z ansamblem «Pieśniary», što prahrama «Hołas dušy» rabiłasia pa sutnaści za dziaržaŭnyja hrošy. Taksama my viedajem, što Uładzimir Hieorhijevič stylistyčna nakiravaŭ Moŭčana jak kampazitara — skazaŭ, što bačyć hetuju pieśniu ŭ styli bałady. To značyć, Aleh Uładzimiravič vykonvaŭ zamovu».
Za razavaje vykanańnie była vyličanaja suma, jakuju arhanizatar spłaciŭ praz Centr abarony intelektualnaj ułasnaści ŭsim aŭtaram, čyje pieśni vykarystoŭvalisia ŭ prajekcie.
Špakoŭskaja prapanavała Moŭčanu na jaje dumku «bolš-mienš adekvatnuju ŭsioj hetaj situacyi sumu» ŭ 1 młn rubloŭ, bo «razavaje vykanańnie luboj pieśni kaštuje nie bolš za 200-300 tysiač».
Pavodle jaje słoŭ, u adkaz na pytańnie sudździ sumu ŭ 18 młn Moŭčan abhruntavaŭ darahim advakatam.
«Ja baču, što čałaviek zarablaje hetaj pieśniaj, — kaža Špakoŭskaja. — Kali b jon chacieŭ pakazać śvietu, jak jon kaža, što zmahajecca za aŭtarskija pravy, kampiensacyja, što ŭ piać raz pieravyšaje zvyčajnuju staŭku, jaho b zadavoliła. Jon prosta choča hrošaj. Ja da hetaha hatovaja, bo mnie važniej praŭda i spraviadlivaść. Tysiača jeŭra za vykanańnie pieśni — ci ličycie vy toje narmalnym?».
Špakoŭskaja miarkuje, što sprava nie ŭ joj i nie ŭ pieśni, a ŭ žadańni Vidavaj praź jaje adpomścić asabista Siarhieju Budkinu, pa čyjoj zadumie rabiŭsia prajekt.
«Sutnaść kanfliktu — paru hod tamu Siarhiej Budkin napisaŭ krytyčnuju recenziju na albom žonki Aleha Moŭčana Iryny Vidavaj, — kaža Nasta. — Z tych časoŭ u ich išła niehałosnaja vajna. Skarystaŭšysia mahčymaściu «adyhracca», Aleh Moŭčan staŭ pomścić Budkinu — usialak «ščamić» jaho ŭ realizacyi hetaha prajektu».
Siarhiej Budkin paćvierdziŭ, što pretenzii Vidavaj da jaho majuć miesca, i bačyć ich adnoj z mahčymych pryčyn sudu Moŭčana i Špakoŭskaj.
«Nasamreč, u 2009 hodzie źjaviłasia nie zusim adekvatnaja recenzija na moj albom «IV», ale my vyrašyli pakinuć heta biez uvahi z ulikam małoj naviedvalnaści sajtu i praź vidavočnuju absurdnaść, — adkazvaje Vidava. — Kaniešnie, pomsta za žonku była by vielmi ramantyčnaj viersijaj. Mnie było by pryjemna. Ale Aleh Moŭčan — prafiesijanał vyšejšaha kłasu. Ja sama čuła, jak jon mnahakratna prapanoŭvaŭ Budkinu raznastajnyja varyjanty, kab choć niejak uratavać pieśniu, až da pradstaŭleńnia minusoŭki, jakuju jon rabiŭ sam i pad jakuju śpiavaŭ Mulavin. Ale pieśnia tak i zastałasia ŭ pačatkovym, nieprymalnym dla aŭtara vykanańni».
***
Nastupnaje sudovaje pasiedžańnie adbudziecca ŭ druhoj pałovie sakavika. Na papiarednim pasiedžańni vyrašałasia pytańnie ab inšych asobach — mahčymych suadkaźnikach albo naležnych adkaźnikach pa spravie.
Čytajcie taksama: Špakoŭskaja i Bajsan zładzili niu-fotaset za svabodu tvorčaha samavyjaŭleńnia
