Prafesija: zadavać pytańni
Pytańni-adkazy, pytańni-adkazy, heta — štodzionnaje žyćcio, piša na svaim błohu Siarhiej Astraviec.
Cełymi dniami adno zadaješ pytańni, ci praz telefon, ci niepasredna: vočy ŭ vočy. U apošnim razie niaredka šmat zastajecca pa-za kadram, u svajoj pracy ty nie vykarystoŭvaješ słovy i dumki haradzienskich ludziej, suhramadzianaŭ pa vašaj ahulnaj baćkaŭščynie, nazvu jakoj chočacca krychu zamaskavać, nazyvajučy jaje Harten.
Niaredka ichnija adkazy ŭspłyvajuć u tekstach na błohu. Tak-tak, nia ŭsio marnujecca. Ale niekatoryja ŭsprymajuć čamuści, što ŭsie śćvierdžańni naležać tolki tabie asabista, raz padpisvaješsia. Dziŭna, što davodzicca siońnia tłumačyć: słovy pra toje, što paŭnočnyja susiedzi pa-raniejšamu “kraduć historyju”, nie tvaje. U ciabie niama litoŭskaj vizy, dyj nie było, tak što ŭ Litvu ty nia jeździš, a kali čałaviek vykazvajecca, značycca maje niejkija padstavy, značycca jamu balić. Asabista ty daŭno heta pieražyŭ, ty nie zvažaješ na toje, chto što dumaje ci piša pra Skarynu ci pra Horadniu, tabie chapaje ŭłasnych viedaŭ na hety kont, jakija ty zdabyvaŭ nie adzin hod.
Što datyčyć litoŭca Dastajeŭskaha, dyk asabista čytaŭ niekali hutarku rasiejskaha piśmieńnika ź litoŭskim. Pieršy, kab paleścić, skazaŭ litaralna nastupnaje: litoŭski narod daŭ śvietu (ci čałaviectvu, zdajecca) taksama vialikaha piśmieńnika Dastajeŭskaha. I što vy dumajecie: litoviec ździviŭsia, admoviŭsia? Nie! U nijakim razie! Dajuć, biary, bjuć, biažy! Ale tabie plavać na takich hutarščykaŭ, na ichniuju łuchtu.
Što datyčyć tvajoj parady nie cyrymonicca pry patrebie ź ichnimi litoŭskimi kančatkami, dyk kožny sam sabie haspadar. Pamiatajecca, adzin viadomy haradzienski žurnalist dzieś vyčytaŭ ci što, karaciej napisaŭ navinu pra toje, što ŭ Labiodku Ivanoŭskich pryjaždžali ź Litvy niejkija dziejačy, jakija chacieli tam stvaryć muzej Tadasa Ivanaŭskasa. Jon tak i napisaŭ. A ty pra Ivanoŭskich jašče pracu svaju dyplomnuju pisaŭ, u Labiodku jeździŭ, tabie było dzika heta čytać. Ale nie zvažajcie, kali kamu padabajecca, užyvajcie formu Ivanaŭskas, kali łaska. Dla nas ža norma našaja historyja z punktu hledžańnia susiedziaŭ i vorahaŭ taksama: jak tam u biełaruskich padručnikach napisana — “Ivan Hrozny vyzvaliŭ Połack ad vojska Vialikaha Kniastva Litoŭskaha”?
Pieračytvaŭ niejk Kundery “Nieŭmiručaść”, jon źjedliva pisaŭ, što hieroj “zaŭždy maryŭ być tym, chto zadaje pytańni, a nia tym, chto pavinien adkazvać” i “ułada žurnalista zasnavana nie na jahonym pravie pytacca, a na pravie patrabavać adkazu”. Dobra jamu tam u Paryžy pisać. Adzin viadomy ŭ Horadni čałaviek skazaŭ u interviju hazecie z pavahaj pra žurnalistaŭ, što jany — “piataja ŭłada”. I sam nie zaŭvažyŭ, i jany taksama, tak i vyjšła ŭ hazecie. Ułada-to adna-adzinaja, usie heta ŭ padśviadomaści trymajuć. I patrabavać adkazaŭ na pytańni moža sami viedajecie chto ŭ nas.
Kamientary