Hienadź Buraŭkin z zadavalnieńniem prymaje haściej u svajoj balničnaj pałacie, niahledziačy na dźvie pieražytyja za tydzień aperacyi. Ź piśmieńnikam hutaryć Siarhiej Budkin.
«Nie dajuć skłaści kryły», — z uśmieškaju kaža paet. Da jaho pastajanna zachodziać dy telefanujuć. Ryhor Baradulin padtrymaŭ siabru žartam pierad aperacyjaj: «Stanieš paśla jaje prazorcam». Navat delehacyja z «Maładoha frontu» naviedała, uźniali paetu nastroj. Spadar Hienadź sam źviarnuŭsia da medykaŭ, adčuŭšy, što pačaŭ ślepnuć. Dyjahnaz — hlaŭkoma levaha voka. Dźvie aperacyi prajšli dobra. «Spadziajusia zachavać abodva voki», — spakojna kaža jon i pytajecca, što adbyvajecca ŭ krainie. Apaviadaju, miž inšaha, što Arłovu nie dazvolili vyjści na scenu na prezentacyi składanki «Niezaležnyja», Maračkina iznoŭ ciahajuć pravaachoŭnyja orhany, hetym razam za «Lalki»…
«Naša Niva»: Spadar Hienadź, čamu, pa‑Vašamu, takaja pilnaja ŭvaha da tvorcaŭ z boku dziaržavy?
Hienadź Buraŭkin: Hajki zaciskajuć usio bolš surjozna. I takija vypadki apošnim časam užo nia dziviać. Ale ž toje, što adbyłosia z maim dobrym siabram Alaksiejem Maračkinym, mianie ździŭlaje navat pa našych mierkach. Užo karcina moža dać padstavy da pryciahnieńnia da sudovaj adkaznaści. Dyk tady možna pryjści da sudoŭ nad aŭtarami šaržaŭ dy epihramaŭ. Čerčyl jašče kazaŭ, što treba naściarožycca, kali karykatury na palityka źnikajuć z hazetaŭ. Bajusia heta havaryć, što za ŭsim hetym prahladajecca napamin pra toj strašny 37‑y hod u adnosinach da intelihiencyi.
«NN»: Zhadvajecca viečaryna z nahody vašaha 70‑hodździa, jakuju namahalisia zabaranić. Ci Vy sami nie trymajecie kryŭdy na tych čynoŭnikaŭ, na tych ludziej, jakija mahli b padtrymać Vas, ale nie zrabili taho? Tyja ž Papłaŭskaja ź Cichanovičam, jakija šmat u čym Vam abaviazanyja, na tuju viečarynu tak i nie pryjšli…
HB: Da Jadzi z Sašam kryŭdaŭ nie maju. Jany hatovyja byli pryjści ŭ toj dzień, kali b paprasiŭ. Ale dumaŭ pra ich, pra toje, što im paśla budzie ciažka, što im nie daduć narmalna pracavać. I ja im skazaŭ, što nia treba prychodzić. Tym bolš, niama čaho kryŭdavać na čynoŭnikaŭ, bo nie jany prymajuć rašeńni. Za ich heta robiać dva—try čałavieki, jakija nia toje što nia viedajuć, nia lubiać biełaruskaje, a prosta nienavidziać. Jany nie samastojnyja, siońnia — takija, a zaŭtra buduć daryć kvietki i padhaniać mašynu da padjezdu. Ale ludzi nie zaležać ad ich. Z pryjemnaściu pryhadvaju, kolki čałaviek pryjšli ŭ toj dzień, dla jakich cikava i doraha toje, što ja rablu.
«NN»: Ale niaŭžo ničoha ŭ Vas nie zvaruchnułasia ad toj naviny, što naŭzamien vašaj «Kałychanki», jakaja stolki hod hučała na BT, sioleta zapisali novuju ŭ vykanańni Darafiejevaj?
HB: Byŭ by tolki rady, kab taja kałychanka była cikaviejšaj. Čas vymahaje źmienaŭ. Novaj «Kałychanki» ja nia čuŭ, ale tekst jaje pračytaŭ. Darujcie, ale jon paetyčna niedaskanały, vypadkovy. Tam niama ničoha svajho: ni svaich intanacyj, ni svaich vobrazaŭ, ni svajoj unutranaj melodyi. Ja ž nie vinavaty, što ŭ nas vyjšła takaja dobraja «Kałychanka», jakuju palubili dzieci. I nie vinavaty, što maju proźvišča Buraŭkin, jakoje ŭniesiena ŭ zabaronnyja śpisy. Ja b na miescy Iryny Darafiejevaj zachoŭvaŭ pavahu da svaich nastaŭnikaŭ. Jana, miž inšaha, vučanica Vasila Rainčyka, jaki napisaŭ muzyku da majoj «Kałychanki», i mianie dobra viedaje. Ale, vidać, jaje novyja nastaŭniki vučać pavodle niejkich inšych praviłaŭ.
«NN»: Tym nia mienš, choć Vaša persona ihnarujecca dziaržaŭnym telebačańniem načysta, šmat jakija pieśni Vašaha aŭtarstva praciahvajuć hučać i na radyjo, i na telebačańni. Jakija majecie emocyi, kali čujecie, jak na aficyjoznym mierapryjemstvie čarhovy raz zaciahvajuć «Zaviruchu»?
HB: Mnie pryjemna, što hetaja pieśnia tak doŭha žyvie. I hučyć jana nie tamu, što mianie niechta palubiŭ, a tamu, što za bolš čym 10 hod nie źjaviłasia ničoha novaha. Pryłaščanyja čynoŭnikami muzyki i paety, jakich jany ŭsio ŭzdymajuć dy ŭznaharodžvajuć, nia zdoleli ničoha stvaryć takoha, što hučała b choć by ŭporavień ź pieśniami, napisanymi ŭ svoj čas Hilevičam i Zaryckim, Niaklajevym dy Zachleŭnym, Baradulinym i Chankom. Voś pra što čynoŭnikam treba zadumacca: čamu ciapier niama takich piesień, jakija b padchapili ludzi.
«NN»: Što asabista Vas zachapiła z apošnich tvoraŭ, pra jakija nie pačuć na dziaržaŭnych medyjach?
HB: Najpierš vyłuču bliskučuju redkuju knihu na mnohija hady — «Ksty» Ryhora Baradulina. Vydatnyja novyja tvory Viktara Kaźka i Ŭładzimiera Niaklajeva. Pa‑novamu staŭ pisać Anatol Viarcinski. Vielmi rady, što praz kolki hod maŭčańnia jon znoŭ zajaviŭ pra siabie. Vielmi cikava moładź pracuje. Vartaha vielmi mnoha. Inšaja sprava, što heta chavajecca ad šyrokich masaŭ, jak my pryvykli kazać. Dziaržaŭnyja ihnarujuć, a ŭ niezaležnych vydańniaŭ, na žal, vuzki absiah čytačoŭ.
«NN»: Ci nie nastalhujecie pa raniejšych časach, raniejšych nakładach, raniejšych mahčymaściach?
HB: Nie mahu skazać, što ja abminuty ŭvahaju ci absalutna nie zaŭvažany. Voś, u apošnim numary «Dziejasłova» vyjšła padborka maich novych vieršaŭ. Zusim niadaŭna Źmicier Vajciuškievič ceły dysk zapisaŭ na maje liryčnyja vieršy. Kaniečnie, chaciełasia, kab tyja pieśni hučali na televizii i radyjo, bo jany nia horš za tyja, jakija tam ciapier raskručvajucca. Vieru, što čas pastavić usio na svaje miescy. Niachaj i sa spaźnieńniem. Talenty nie pachavaješ žandarskimi metadami.
«NN»: Chaču spytać u Vas jak u čałavieka, jaki stajaŭ na čale Biełteleradyjokampanii bolš za dziesiać hadoŭ: ci zdolnaje choć niejak paspryjać daviadzieńniu da šyrokich masaŭ sapraŭdnych tvoraŭ niezaležnaje biełaruskaje telebačańnie? Jakim jano Vam bačycca?
HB: Jano absalutna nieabchodna, bo telebačańnie — samaja mahutnaja krynica infarmacyi. U našym vypadku tut vializnaja techničnaja, a značyć, i finansavaja, prablema. Sytuacyja ź «Biełsatam» pra toje śviedčyć — pachvalicca vialikaj aŭdytoryjaj kanał nia moža. Jak by ja chacieŭ, kab u našaj prastory niezaležnyja telekanały i radyjostancyi kankuravali na roŭnych ź dziaržaŭnymi. Ludzi hladzieli b najbolš cikavaje, i hetyja ŭsie bliźniuki, jak ja ich nazyvaju, — Pieršy kanał, ANT, STV — namahalisia b padciahnuć svoj prafesijny ŭzrovień. U siońniašniaha biełaruskaha dziaržaŭnaha telebačańnia try ahromnistyja niedachopy: heta niebiełaruskaje, nieintelektualnaje, nieprafesijnaje telebačańnie. Miarkuju, što jany b nia vytrymali kankurencyi z telekanałam, dzie pracavali b prafesijanały, jakija adčuvajuć siabie pradstaŭnikami biełaruskaj ziamli i razumiejuć, što ŭ nas čas treba być intelektuałami.
