Historyk Ihar Kuźniacoŭ naličyŭ 124 miescy masavych rasstrełaŭ achviar savieckich represij u Biełarusi

Historyk Ihar Kuźniacoŭ naličyŭ 124 miescy masavych rasstrełaŭ achviar savieckich represij, u tym liku 12 — u Minsku i jaho vakolicach. Pra heta jon zajaviŭ na pasiadžeńni arhkamiteta pa stvareńni historyka-aśvietnickaha abjadnańnia «Viartańnie pamiaci», jakoje adbyłosia 18 studzienia ŭ Minsku.

Pavodle dadzienych Kuźniacova, rasstreły prachodzili pa mienšaj miery ŭ 48 nasielenych punktach: Minsku, abłasnych i bujnych rajonnych centrach, inšych miescach.

Historyk adznačyŭ, što ŭ dastupnych aficyjnych krynicach vielmi składana ŭstanavić miesca rasstrełu. «Nidzie nie napisana data pryviadzieńnia prysudu ŭ vykanańnie. U lepšym vypadku heta možna ŭstanavić u archiŭna-śledčaj spravie. I to my sustrakajem takuju infarmacyju: rasstralany 23—26 kastryčnika 1937 hoda — akazvajecca, pa miery zapaŭnieńnia jamy. Ale heta taki vypadak, kali choć by ŭmoŭna možna skazać, što heta byŭ kastryčnik. Nasuprać hrafy «vyšejšaja miera pakarańnia — rasstreł» u lepšym vypadku ŭkazana minskaja abo inšaja turma, dzie ŭtrymlivaŭsia čałaviek. I toje tolki ŭ 30% vypadkaŭ možna ŭstanavić, dzie čałaviek znachodziŭsia. Dzie jon byŭ rasstralany — heta pytańnie zastałosia absalutna nie vyśvietlenym», — skazaŭ historyk.

Pavodle jaho prykładnych padlikaŭ, 370 tys. čałaviek mahło być rasstralana padčas represij u 1917—1953 hadach, što, adznačyŭ jon, adroźnivajecca ad aficyjnaj ličby bolš čym u 10 razoŭ.

Siarod rasstralanych, pavodle padlikaŭ Kuźniacova, 57% źjaŭlalisia biełarusami, 25% — palakami, 7% — jaŭrejami, a taksama ruskimi i pradstaŭnikami inšych nacyjanalnaściaŭ. Pavodle sacyjalnaha statusu heta byli ŭ asnoŭnym sialanie i rabočyja — 85%. «Heta śviedčyć ab tym, chto takija byli vorahi savieckaj ułady — sialanie, rabočyja, a intelihiencyja na fonie hetych 85% vyhladaje adhałoskami 1917 hoda», — skazaŭ jon.

Data hibieli rasstralanych, pavodle aficyjnaj bazy, padkreśliŭ Kuźniacoŭ, nie viadomaja ŭ 70% vypadkaŭ. «Tolki ŭ 25% vypadkaŭ choć by paznačany horad», — adznačyŭ jon.

«Možna zrabić vysnovu, što kampartyja Biełarusi, NKUS BSSR vinavatyja ŭ ździajśnieńni złačynstva, u pryvatnaści praviadzieńni masavych represij suprać jak savieckich, tak i zamiežnych hramadzian (u hetym vypadku my kažam, u pieršuju čarhu, pra padziei 1940 hoda)», — zajaviŭ Kuźniacoŭ.

• 0
• 0
• 0
• 0
• 0