— Što źjaŭlajecca pryčynaj zaporaŭ?
— Zapor — heta, jak praviła, simptom jakoha-niebudź zachvorvańnia. Zapory zdarajucca pry tak zvanym «sindromie razdražnionaha kišačnika», inšych kišačnych prablemach i prablemach straŭnika, niapravilnym charčavańni, užyvańni małoj kolkaści raślinnych rečyvaŭ i vady; pry ciažarnaści, dysbakteryjozie, endakrynałahičnych parušeńniach, na fonie pryjomu roznych miedykamientaŭ. Byvajuć reflektornyja zapory, kali ŭ pramoj kišcy majecca niejkaja prablema, i pacyjent doŭhi čas strymlivajecca ad defiekacyi, kab lišni raz nie turbavać prablemnuju zonu. Heta časta nazirajecca, naprykład, pry vyjaŭlenym hiemaroi, analnych raskolinach, a taksama paśla apieracyi. Časam zapory zdarajucca pry roznych chvarobach straŭnikava-kišačnaha traktu (pankreatytach, jazvavych chvarobach straŭnika i dvanaccacipiersnaje kiški), paškodžańniach niervovaj sistemy.
— Jak časta treba chadzić u tualet?
— Zaraz paramietry normy źmianilisia, ale kali pahłybicca ŭ fizijałohiju zdarovaha čałavieka, to narmalnaje aparažnieńnie kišačnika pavinna adbyvacca štodnia, a ŭ ideale — ranicaj i ŭviečary. Ciapier navat naviedvańnie prybiralni raz na dva dni prymajuć za normu, ale ja liču heta niapravilnym. Navat nietradycyjnaja ŭschodniaja miedycyna śćviardžaje, što aparažnieńnie pavinna adbyvacca abaviazkova kožnuju ranicu, bo ranicaj z arhanizma vychodziać usie taksiny.
— Što rabić pry redkim stule?
— Samaje važnaje — źviarnucca da dobraha śpiecyjalista. Kali čałaviek zapadozryŭ, što ŭ jaho redki stuł (radziej, čym raz na adzin-dva dni) nienarmalnaj kansistencyi (suchi, kamiakami), to heta pavinna naściarožyć čałavieka i zaachvocić jaho źviarnucca da śpiecyjalista: hastraenterołaha abo (lepš) praktołaha.
Jak praviła, z uzrostam prablema zaporaŭ paharšajecca. Vielmi časta zapory stanoviacca śledstvam nierehularnaha stuła ŭ dziacinstvie. Naprykład, pry «bojazi školnaha tualeta», kali dzicia vučycca tryvać i nie chodzić u tualet, tamu što tam niehihijenična, abo jano saromiejecca. Z časam heta pieratvarajecca ŭ zvyčku arhanizma, i zapory zdarajucca ŭsio čaściej, asabliva z uzrostam.
— Jakija pryčyny častych zaporaŭ padčas ciažarnaści?
— Zvyčajna heta źviazana z harmanalnymi źmienami ŭ arhaniźmie ciažarnaj, što źmianiaje tonus ciahlic kišačnika. U ciažarnych časta parušany apietyt, zdarajucca taksikozy, jakija supravadžajucca nieracyjanalnym charčavańniem. Na poźnich terminach matka ciažarnaj žančyny, pavialičvajučysia, zdušvaje kišačnik i pieraškadžaje jamu aparažniacca. Usie hetyja pryčyny ŭ rešcie rešt mohuć pryvodzić da zaporaŭ. Adnak kali svoječasova źviarnucca da śpiecyjalista, jaki pryznačyć pravilnaje lačeńnie, hetyja prablemy možna budzie minimizavać.
— Jakoje dyjety varta prytrymlivacca pry zaporach?
— Abaviazkovy pryjom vialikaj kolkaści klatčatki, raślinnych vałoknaŭ. Žychary ekvataryjalnych rehijonaŭ praktyčna nie pakutujuć na zapory i inšyja zachvorvańni kišačnika, bo ŭ ich racyjonie šmat sadaviny, harodniny i travy. Važnym źjaŭlajecca pryjom votrubjevaha chleba, raślinnaj klatčatki, ŭžyvańnie 1,5-2 litraŭ vadkaści ŭ dzień. Vadkaść usmoktvajecca mienavita ŭ toŭstaj kišcy, i, kali vadkaści ŭžyvać mała, kał budzie suchim, što abciažaryć jaho vyviadzieńnie. Važny taksama pryjom u ranišni i dzionny čas kisłamałočnych praduktaŭ, kali niama niepieranosnaści łaktozy.
— Ale ž kisłamałočnyja pradukty mohuć vyklikać dyjareju?
— Tak, mohuć, asabliva kali ŭžyvać ich na noč. Za savieckimi časami rekamiendavali pić kiefir mienavita pierad snom, ale heta niapravilna. Kisłamałočnyja pradukty pry ŭžyvańni na noč u vialikaj kolkaści darosłych ludziej vyklikajuć pracesy zakisańnia ŭ kišačniku. Tamu karyść ad ich pryjomu moža być dasiahnutaja pry ŭžyvańni mienavita ŭ dzionny ci ranišni čas.
— Ci isnujuć niejkija admysłovyja pradukty dla dapamohi pry zaporach?
— Dastatkova efiektyŭnyja niekatoryja śpiecyi, jakija paskarajuć stuł: kardamon, hvaździka. Fienchiel, naprykład, spryjaje rassłableńniu hładkaj muskułatury kišačnika. Śpiecyi možna ŭžyvać jak ź ježaj, tak i rabić advary na ich asnovie. Fienchiel možna dadavać u sałatu, a kardamon — vielmi smačnaja zaprava dla harbaty. Taksama važna, kab ježa była ščołačnaja. Dla hetaha nieabchodna ŭžyvać minieralnyja vody. Ščołačnaje asiarodździe stvaraje i cytrynavy sok. Niekatorym ŭ palahčeńni stuła dapamahaje kava, a kamuści — navat vykuranaja cyhareta. Ale ja nie rekamienduju złoŭžyvać ni tym, ni inšym.
— Jakija isnujuć sposaby lačeńnia zaporaŭ?
— Hałoŭnaje — heta zachavańnie pravilnaj dyjety, tych pryncypaŭ charčavańnia, pra jakija havaryłasia raniej. Taksama isnuje šmat roznych preparataŭ, jakija ŭździejničajuć na hładkuju muskułaturu kišačnika. Ale da pryjomu takich preparataŭ varta padychodzić z aściarožnaściu: jany schilnyja vyklikać razdražnieńnie kišačnika i raźvivać «pryvykańnie», kali dla stuła patrabujucca ŭsio bolš vialikija ich dozy. Časam dla narmalizacyi stuła patrebnyja preparaty, jakija zdymajuć spazm. Časta pryznačajucca prabijotyki i prebijotyki — bakteryi, a taksama srodki, jakija dapamahajuć ich rostu. Heta nieabchodna dla narmalnaha funkcyjanavańnia kišačnika, bo tracina kałavych mas — heta bakteryi. Efiektyŭnyja taksama preparaty, jakija dapamahajuć napoŭnić kišačnik klatčatkaj. Dobry bałans pamiž efiektyŭnaściu i biaśpiekaj ŭłaścivy preparatam na asnovie łaktułozy: jany ŭtrymlivajuć vadu ŭ toŭstaj kišcy, što raźmiahčaje kałavyja masy i spryjaje narmalnaj defiekacyi. Łaktułoza, darečy, nie vyklikaje pryvykańnia, i ŭžyvać preparaty na jaje asnovie možna ciažarnym i dzieciam ad naradžeńnia.
— A jak ža tradycyjnyja klizmy?
— Klizmy, viadoma mohuć vykarystoŭvacca dla časovaha zbaŭleńnia ad zapora, adnak ich praciahły pryjom pryvodzić da raźvićcia sindromu «lanivaha kišačnika», kali kišačnik admaŭlajecca pracavać samastojna, raźličvajučy na čarhovuju klizmu.
Darečy, byvajuć vypadki, kali adzinym lačeńniem zaporaŭ źjaŭlajecca chirurhičnaje ŭmiašańnie. Kab paźbiehnuć takich radykalnych zachadaŭ, nieabchodna svoječasova źviartacca da ŭrača dla vyjaŭleńnia pryčyn uźniknieńnia zaporaŭ i svoječasovaje ich likvidacyi.
SP TAA «Farmłend», UNP 101431475
