Daśviedčany hrybnik, paet Siarhiej Sys raspavioŭ pra jašče adzin lasny cud, što i ździŭlaje, i začaroŭvaje.
Ci davodziłasia vam sustrakacca ŭ lesie ź ziemlanoj zorkaj? Kali jašče nie paščaściła na spatkańnie — dyk raspaviadu pakul pra toje, što viadoma mnie.
Ziemlanaja zorka, chacia i padobnaja źniešnie na niejki kaśmičny aparat, usiaho tolki nie zusim zvyčajny hryb. Apisać jaho vielmi składana, pakolki ŭ pryrodzie isnuje bolš za 20 raznavidnaściaŭ takoha dziva. U adnaho vidu try promni, u inšaha — čatyry, a ŭ niekatorych navat i pa siem. Adroźnivajucca jany taksama i koleram. Ale jaki vam hryb nie spatkajecca — toj i ŭpadabajecca. Heta dakładna.
Ziemlanaja zorka — heta hieastrum (łac. Geastrum) ci zoračnik. U maładym uzroście hryb ujaŭlaje saboj schavanyja ŭ ziamli jajki, padobnyja na viasiołkavyja. Jany nie nadta vialikija, dzieści da 4 santymietraŭ u dyjamietry. Kali jajku stanovicca ciesna, jano vytyrkajecca ź ziamli i skurka łopajecca na niekalki zorkapadobnych pramianioŭ daŭžynioju 10-12 santymietraŭ. A samoje cieła jajka, u jakim i znachodziacca hrybnyja spory, pačynaje ŭzvyšacca na 5-7 santymietraŭ. Kali hryb paśpieje całkam, dyk pačynaje nahadvać porchaŭku: kali jaho rastruščyš — spory raźlatajucca šyzym pyłam.
Ulubionyja miescy rostu zoračnika — chvojniki, jelniki, źmiašanyja lasy, tyja, dzie majucca piasčanyja vyspački, ščodra pierasypanyja apałaj ihlicaju i hniłym drobnym śmiećciem. Čas aktyŭnaha rostu pačynajecca ad druhoj pałovy lipienia i ciahniecca pa vierasień. Rastuć siamiejkami, ale nie paŭsiul. Sustrakajucca na Minščynie, Viciebščynie, a moža i jašče dzie, kudy ja pakul nie patrapiŭ.
Admysłoŭcy nie rajać źbirać zoračniki i vykarystoŭvać ich u ježu, pakolki siarod ich sustrakajucca harkavyja i niejadomyja vidy. Adnak u niekatorych krynicach śćviardžajecca, što možna źbirać i smažyć jajki hryba. Ale chiba ty ich znojdzieš pad lasnym pokryvam? Tamu zastajecca lubavacca.
Ciapier čytajuć
«Mikałaja bili, dzie tolki jaho bačyli». Pra katavańni źniavolenaha anarchista Dziadka raskazała advakatka Mackievič5
Kamientary