Na ŭzhorku pasiarod pola na pavierchniu padniali reštki draŭlanaha zamka časoŭ Vialikaha Kniastva Litoŭskaha, raspaviadaje ANT.
Draŭlanyja zamki nikoli raniej tak pilna nie vyvučalisia. Ich navat znajści ciažka, bo dreva sparachnieła, pad ziamloj adšukać choć niešta — heta pośpiech. A tut — najvažniejšaja znachodka — ujaznaja vieža ŭ siaredniaviečny zamak.
Archieołahi pa santymietry adkryvajuć elemienty ŭmacavańniaŭ staradaŭniaha zamka ŭ Bierazaŭcy. Kamień za kamieniem na pavierchni źjaŭlajucca padmurki niekali paradnaj ujaznoj viežy. Znachodka ŭnikalnaja dla historykaŭ. Akazałasia, padmurki abarončych zbudavańniaŭ draŭlanych zamkaŭ u XVI stahodździ rabili nie z dreva, jak ličyłasia, a z vałunoŭ.
Z boku zamak — heta parosły zielaninaj uzhorak pasiarod pola, ale ŭ XVI stahodździ tut viravała žyćcio. Siamja Kmitaŭ atrymała ziamlu ŭ padarunak ad vialikaha kniazia i pabudavała rezidencyju. 95 na 60 mietraŭ — bujny pa tych časach dvor, šmat prysłuhi i nabližanych. Tut było ŭsio dla žyćcia: panski dom, pamiaškańni dla prysłuhi, haspadarčyja pabudovy i svaja carkva. U XVI stahodździ trapić u zamak možna było praz most. Zastalisia jamy dla jaho apor. A napieradzie i sama vieža — 30 kvadratnych mietraŭ. Pasiaredzinie — varoty, pa bakach — pamiaškańni dla stražnikaŭ.
Navukoŭcy i vałanciory z usioj krainy pracujuć tut užo druhi tydzień. Kažuć, što ŭjezd u dvor — najkaštoŭniejšaje miesca dla archieołaha, bo tut chadziŭ kožny žychar zamka. Raskop usiaho 10 na 6 mietraŭ, ale ŭ im čaho tolki niama: harški, maniety, kafla, płomby dla dakumientaŭ ci tavaraŭ, upryhažeńni i navat muzyčnyja instrumienty.
Kab znajści miesca, adkul pačynałasia rezidencyja, navukoŭcam spatrebiłasia piać hadoŭ. Ciapier vyličyć astatnija pabudovy kompleksu budzie praściej: u 1636 hodzie novy ŭładalnik zamka z rodu Radziviłaŭ padrabiazna apisaŭ svaju majomaść.
Taksama navukoŭcam treba budzie znajści abarončyja ścieny i dźvie viežy. Na poŭnaje daśledavańnie zamkavaha kompleksu sydzie nie adzin dziasiatak hadoŭ. Adnak pabačyć, jak mahli vyhladać uładańni Kmitaŭ, možna budzie ŭžo ŭ nastupnym hodzie. Navukoŭcy rychtujuć 3D-madel abjekta i marać, što ŭ budučyni hetaje miesca stanie nie mienš papularnym u turystaŭ, čym raźmieščany niepadalok Mirski zamak.
Kamientary