U Minsku pačała pracavać pieršaja aŭtarskaja art-prastora «Mastacki dom Uhrynovič»

U histaryčnym centry Miensku na vulicy Internacyjanalnaj adkryłasia novaja art-placoŭka. Jaje haspadynia — viadomaja kieramistka, mastačka Volha Ŭhrynovič. Heta pieršy vypadak, kali chtości ź biełaruskich tvorcaŭ zamachnuŭsia na ŭłasny mastacki dom.

50 kvadratnych metraŭ ekskluzivu

Kieramika z aŭtarskim klajmom Ugrinovich dobra viadomaja ŭ Biełarusi i za jaje miežami.

Dahetul svaje vyraby Volha Ŭhrynovič vystaŭlała kala mienskaj ratušy na płoščy Svabody, dzie ŭ sezon pa vychodnych pracuje mastacki kirmaš. Taksama maje damovy ź niekatorymi halerejami, handlovymi centrami, reklamujecca praz ułasny sajt i sacsietki. Ciapier ža ŭ jaje rasparadžeńni 50 kvadratnych metraŭ, abjadnanych pad šyldaj «Mastacki dom Uhrynovič».

Volha Ŭhrynovič kaža, što zasnavała mastacki dom u pamiać pra baćkoŭ, jakija rana pajšli z žyćcia, ale pieradali joj svajo majsterstva jak mastaki. Tata Ŭładzimier byŭ viadomym kieramistam, mama Łarysa — mastačka pa tkaninach. Dačka kaža, što ŭvabrała ŭ siabie talenty abaich.

U art-prastory dźvie zali. U pieršaj stelažy z posudam: talerki roznych pamieraŭ, kubki, vazy, padśviečniki, skulpturki, hadzińniki i šmat usiaho inšaha.

Asablivaje miesca tut zajmaje kalekcyja posudu «Hierbaryj»: paparać, rabina, lipa, klon, hartenzija, palavyja kvietki, letnija travy. Heta kali adbitki tradycyjnych dla Biełarusi raślinaŭ «prarastajuć» na žyvym płaście hlinianaj masy — na posudzie adbivajecca sapraŭdny, a nie prydumany listok, jak raślina z časoŭ nealitu na kamiennych parodach.

Varty ŭvahi i anturaž: «vyciahnutyja» ź niabytu aŭtentyčnyja cahlanyja ścieny XIX stahodździa, uratavanaja ad plastyku i pabiełki stol, aŭtarskija dźviery i vokny. Paŭprazrystaja plitka chend-mejd zamiest stalnicy, hetkaje ž jarkaje padvakońnie, da niepaznavalnaści vidaźmienieny stoł staroj šviejnaj mašyny.

Biełaruski duch aŭtarskich rečaŭ

Druhoje pamiaškańnie — ułasna art-placoŭka, dzie miarkujecca ładzić majstar-klasy, tvorčyja sustrečy, vystavy. Tut dekaratyŭnaja kieramika suisnuje z žyvapisnymi karcinami haspadyni.

«Naohuł hetaja krama radavaja — maje baćki taksama byli mastakami, — kaža Svabodzie Volha. — Tamu i farmat kantaktavańnia siamiejny. U hetym «art-pakoi» možna pravieści čas z rodnymi, pahutaryć pad harbatu, adznačyć dzień narodzinaŭ, stać udzielnikam majstar-klasy. Ja ŭ svoj posud nie ŭkładaju tolki suvenirny źmiest ci ŭžytkovaje pryznačeńnie. Pieradusim heta napamin pra ščaślivyja momanty našaha žyćcia. Kali my źbirajem śviatočny stoł, uźnikajuć ciopłyja ŭspaminy, źviazanyja z kolišnimi biasiedami. Tamu chaču, kab ludzi, nabyvajučy maje rečy, zaradžalisia pazytyŭnaj atmasferaj».

Siarod pieršych haściej — admysłoŭcy, jakija dapamahali padniać z ruiny zaniadbanaje pamiaškańnie, kalažanki pa cechu, prychilniki jaje talentu.

Zavitała ambasadarka Švecyi ŭ Biełarusi Kryścina Juchanesan — jany pasiabravali la ratušy, mima jakoj kiraŭnica dypmisii štodnia chodzić na pracu. I adrazu ž sarvała apladysmenty, pačaŭšy vitalnuju pramovu pa-biełarusku. Udakładniła, što maje nia tolki dobry prykład u asobie supracoŭnicy ambasady, suviadoŭcy aśvietnickich kursaŭ «Mova nanova» Alesi Litvinoŭskaj, ale i ščyraj biełaruski Volhi Ŭhrynovič.

«Praktyčna kožny tydzień kala ratušy ja nabyvała — a ciapier, spadziajusia, budu nabyvać jašče bolš — štości dla siabie, dla svajoj siamji, dla svaich siabroŭ, — kaža Kryścina Juchanesan. — Tak što tolki praź mianie pracy Volhi Ŭhrynovič siońnia znachodziacca ŭ Švecyi, Niamieččynie, Charvatyi, Tureččynie, Rasiei. Svaimi cudoŭnymi tvorami jana stvaraje ciopły, utulny śviet, u jaki chočacca akunucca. Tym bolš dla mianie, švedki, usia taja flora, jakaja daminuje na jaje vyrabach, vielmi dobra znajomaja i nahadvaje pra dziacinstva. Tamu asabliva pryjemna być tut hościaj. Vinšuju sardečna!»

Tema flarystyki raźvivajecca nia tolki ŭ zhadanym «Hierbaryi», a i ŭ inšych «seryjałach»: nabory «Letapis dreva», «Matyvy pryrody», «White and Gray». Asobny raździeł pryśviečany nacyjanalnamu arnamentu i histaryčnaj symbolicy: kamplekt posudu «Dziańnica», kubki i kufli z hierbam «Pahonia».

Adnoŭleny fasad 100-hadovaj daŭniny

Architektar-restaŭratar Raman Zabeła pryhadvaje, kolki daviałosia prykłaści namahańniaŭ, kab pierakanać čynoŭnikaŭ viarnuć choć by kavałku fasadu jaho aŭtentyčny vyhlad. Pavodle jaho, u Miensku amal nie zastałosia ŭzoraŭ draŭlanych vyrabaŭ darevalucyjnaha času, najpierš voknaŭ i dźviarej. I jakoje było ździŭleńnie, kali pryjšła Volha Ŭhrynovič i vystupiła ź inicyjatyvaj, jak usio zrabić histaryčna.

«Było vielmi pryjemna, i my z zadavalnieńniem dapamahli adnavić kavałak fasadu da taho ŭzoru, jak jon vyhladaŭ bolš za 100 hadoŭ tamu, — kaža jon. — Naohuł charaktar budynkaŭ na hetaj vulicy farmavali pryvatnyja kramy — dźviery byli litaralna praz kožnaje akno. Paśla vajny, kali ŭžo nia stała patreby ŭ pryvatnaj ułasnaści, u kamercyi, usio było pieraroblena, zakładziena, horad straciŭ svoj tvar. I voś narešcie pieršyja łastaŭki: navat tam, dzie ŭtylitarnyja dźviery byli nie patrebny, Volha adnaviła charaktar darevalucyjnaj stalarki. Tym pryjemniej znoŭ zachodzić u taki budynak».

Staršynia sekcyi dekaratyŭna-prykładnoha mastactva Biełaruskaha sajuzu mastakoŭ Iryna Kuźniacova siabravała z baćkami Volhi i nia ŭtojvaje zadavalnieńnia ad jaje tvorčaha rostu.

«Kali ja siudy ŭvajšła, adčuła i honar, i zajzdraść, — havoryć mastačka. — Pieradusim tamu, što nichto ničoha padobnaha ŭ nas jašče nie zrabiŭ. Naohuł mastaki vielmi składanyja ludzi. Adny marać zrabić niešta takoje, kab zastałosia na viaki. Ale ŭ lepšym vypadku 10% ich prac traplaje ŭ muzei, a 90% pylacca doma — kamu i kali spatrebiacca, nieviadoma. Inšyja, naadvarot, iduć «pramysłovym» šlacham»: jak maha bolš pradavacca. A naša Volečka abjadnała cudoŭnyja jakaści: jana i tvorca, i adčuvaje, što sapraŭdy patrebna ludziam. Kožnaja jaje reč — tvor mastactva, u kramach takoha nia znojdzieš«.

Sama kieramistka spadziajecca, što ciapier jaje sprava atrymaje druhoje dychańnie. «Pachodnyja» ŭmovy na handlovym razvale pad ratušaj nieparaŭnalnyja z histaryčnym domam, dzie paśla dvuch hadoŭ padrychtoŭčych rabot ciapier prypisaŭsia «Mastacki dom Uhrynovič».

«Płošča Svabody — dosyć raskručanaje miesca, dzie ja sustreła šmat cikavych ludziej, ź niekatorymi, jak z Kryścinaj, pasiabravali, — padsumoŭvaje Volha. — Ale farmat voś takoj art-prastory jak ułasnaja brendavaja krama maje na ŭvazie absalutna inšy ŭzrovień kantaktavańnia. Kali na vulicy, jak ni kruci, heta letniaja karotkaja sustreča, to tut možna pakazvać zusim inšy bok svajoj tvorčaści. Pakul my pracavali ŭ testavym režymie, navat źviarnuła ŭvahu, što ludzi nabyvajuć pryncypova inšyja rečy, im padabajecca nia toje, što vystaŭlajem la ratušy. Nu i, pa-pieršaje, tut našmat zručniej i kamfortniej. Pa-druhoje, užo nia soramna pryvieści haściej».

Volha Ŭhrynovič paŭžartam havoryć, što siońnia jaje kieramika padarožničaje pa śviecie bolš, čym jana sama. Jana nadzvyčaj uściešanaja, što tym samym dapamahaje prasoŭvańniu svajoj radzimy jak brenda: usie jaje rečy — z vyrazna biełaruskim charaktaram.

• 0
• 0
• 0
• 0
• 0