Navuka i technałohii44

Archieołahi znajšli śviedčańnie kantaktaŭ Homo sapiens ź nieandertalcami

U piačory Bača Kira ŭ centry Bałharyi paleantołahi znajšli pareštki Homo sapiens, jakija žyli prykładna 47 tys. hadoŭ tamu. Heta samyja staražytnyja ź viadomych navucy pradstaŭniki našaha vidu ŭ Jeŭropie. Vyniki ich pracy apublikavaŭ navukovy časopis Nature Ecology & Evolution.

«Analiz struktury zuboŭ i mitachandryjalnaj DNK, vydzielenaj z astankaŭ, dazvalaje adnaznačna źviazać ich z Homo sapiens. Heta adkryćcio kaža ab tym, što pieršyja pradstaŭniki našaha vidu patrapili va ŭmierany klimatyčny pojas Jeŭrazii jak minimum 45 tys. hadoŭ nazad», — pišuć navukoŭcy.

Navukoŭcy ličać, što pieršyja pradstaŭniki našaha rodu, nieandertalcy, źjavilisia ŭ Jeŭropie prykładna 300-400 tys. hadoŭ tamu. Pieršyja pradstaŭniki našaha vidu, Homo sapiens, apynulisia tam značna paźniej, kala 40 tys. hadoŭ tamu. Na heta pakazvajuć najstaražytniejšyja astanki Homo sapiens i charakternyja dla ich pryłady pracy, jakija navukoŭcy znajšli na miažy stahodździaŭ u piačorach Rumynii i Italii.

U apošnija hady, paśla taho jak navukoŭcy znajšli ślady nieandertalskaj DNK u hienomie čałavieka, a taksama vyjavili niečakana poźnija stajanki nieandertalcaŭ u Ispanii i Charvatyi, navukoŭcy pačali cikavicca tym, kali mienavita kramańjoncy trapili na terytoryju Jeŭropy. Adkaz na hetaje pytańnie moža padkazać antrapołaham, jak mienavita Homo sapiens i Homo neanderthalensis kantaktavali pamiž saboj, a taksama daviedacca, jak mienavita nieandertalcy źnikli.

Dziakujučy znachodkam z bałharskaj piačory Bača Kira paleantołahi i paleahienietyki pad kiraŭnictvam prafiesara Instytuta evalucyjnaj antrapałohii ŭ Lejpcyhu (Hiermanija) Žan-Žaka Jubłana značna adsunuli ŭ minułaje momant, kali kramańjoncy patrapili ŭ Jeŭropu.

Hetaja piačora — adna z samych viadomych stajanak staražytnych ludziej u Jeŭropie. Navukoŭcy zasiarodzilisia na paŭdniovych i ŭschodnich kutkach piačory, jakija ich papiaredniki nie vyvučali. U vyniku ŭ hruncie na dnie piačory jany znajšli mnostva frahmientaŭ kostak i zuboŭ.

Za vyklučeńniem adnaho čałaviečaha zuba, jaki vidavočna naležaŭ Homo sapiens, navukoŭcy nie zmahli vyznačyć vidavuju prynaležnaść hetych pareštkaŭ tolki pa ich formie. Tamu jany dastali abryŭki DNK i białkoŭ z kostak, a taksama vymierali ich uzrost z dapamohaj paskaralnika čaścic.

Jak akazałasia, častka hetych abłomkaŭ, sapraŭdy, naležała čałavieku, tady jak astatnija, miarkujučy pa malunku drapin i struktury białkoŭ, adnosilisia da žyvioł, miasa jakich jeli nasielniki piačory. Siarod ich byli bizony, vysakarodnyja aleni, roznyja pradstaŭniki rodu kazinych, a taksama piačornyja miadźviedzi, z zuboŭ jakich piačornyja žychary rabili karali.

Uzrost mnohich hetych pareštkaŭ, u tym liku zuboŭ i kostak Homo sapiens, akazaŭsia niečakana vialikim — u niekatorych vypadkach jon dasiahaŭ 47 tys. hadoŭ. Heta robić i hetyja kostki staražytnych Homo sapiens, i źviazanyja ź imi pryłady pracy pakul samymi staražytnymi śladami pradstaŭnikoŭ našaha vidu ŭ Jeŭropie.

Heta adkryćcio, jak adznačajuć Jubłan i jaho kalehi, kaža pra toje, što nieandertalcy i kramańjoncy dastatkova doŭha kantaktavali adzin z adnym da taho, jak pieršyja całkam vymierli. Na karyść hetaha, u pryvatnaści, kažuć karali z zuboŭ miadźviedzia, anałahi jakich zvyčajna znachodziać na stajankach nieandertalcaŭ. Jak mienavita prachodzili padobnyja «mižkulturnyja» ŭzajemadziejańni, antrapołaham jašče treba vyśvietlić, padsumoŭvajuć aŭtary artykuła.

Kamientary4

Jany pajšli ad nas u 2024 hodzie. Zhadvajem biełarusaŭ, jakich my stracili3

Jany pajšli ad nas u 2024 hodzie. Zhadvajem biełarusaŭ, jakich my stracili

Usie naviny →
Usie naviny

U Biełarusi skłali rejtynh nadziejnaści turapierataraŭ

U studzieni budzie cełych 11 vychodnych

Biełaruska vielmi chacieła ŭ Paryž. Joj daviałosia padavać dakumienty na vizu piać razoŭ za hod2

Tort «Sieladziec pad šubaj» za 16,99 apynuŭsia ŭ centry haračych sprečak6

U Smalenskaj vobłaści haryć naftabaza paśla ataki bieśpiłotnikaŭ2

Viasielle i drama kachańnia hoda, samy hučny źliŭ i niečakanaje viartańnie — asnoŭnyja ludzi i padziei 2024 hoda6

Hardon zajaviŭ, što histaryčnaja sustreča Trampa i Pucina pa Ukrainie sarvałasia30

Ci treba myć cytrusavyja? Adkaz ździvić9

Cichanoŭskaja pačnie svaju vinšavalnuju pramovu za 12 chvilin da Novaha hoda32

bolš čytanych navin
bolš łajkanych navin

Jany pajšli ad nas u 2024 hodzie. Zhadvajem biełarusaŭ, jakich my stracili3

Jany pajšli ad nas u 2024 hodzie. Zhadvajem biełarusaŭ, jakich my stracili

Hałoŭnaje
Usie naviny →