Były «zubroviec», adličany sa škoły, varyć kampoty ŭ SIZA. Historyja palitviaźnia Paŭła Juchnieviča
Aktyvist «Jeŭrapiejskaj Biełarusi» Pavieł Juchnievič za kratami piać miesiacaŭ. Jaho abvinavačvajuć va ŭdziele ŭ «masavych biesparadkach» — pa hetym artykule jamu pahražaje da vaśmi hod kałonii. «Naša Niva» zhadvaje historyju aktyvista — pra buntarskija školnyja hady, pracu ŭ štabie ŭ 2010-m, prychod u aŭtabiznes i siamju.
U 11 kłasie adličyli za palityku — zdavaŭ ekzamieny eksternam praź niekalki hod
Pavieł — minčuk. Jaho baćka — rabočy na pradpryjemstvie, maci — farmaceŭt, ale ŭžo hod jak na piensii.
U palityčny ruch Juchnievič uliŭsia ŭ 8 kłasie. «Małady front», «Zubr» (u apošnim chłopiec kaardynavaŭ dziejnaść pa Maskoŭskim rajonie). Kali ŭpieršyniu ŭbačyŭ Paŭła Sieviarynca, to ŭraziŭsia im — pierakanaŭčy vystupoŭca.
Baćki hety padletkavy bunt napačatku nie ŭchvalali. Z pastarunkaŭ junaka časta zabirała mama.
«Pryjazdžała pa mianie, a ŭ vyniku časam zabirała jašče piaciarych — takich ža niepaŭnaletnich. Tata byŭ «łukašystam», ale jahonyja siabry «paŭpłyvali», i ŭrešcie ŭ 2001 hodzie jon užo hałasavaŭ za adzinaha kandydata», — raskazvaŭ Pavieł «Svabodzie».
Apošni hod u škole jon nie davučyŭsia — vyklučyli praz palityčnuju aktyŭnaść. Ekzamieny eksternam Pavieł zdaŭ tolki praź niekalki hod. Kali była mahčymaść biaspłatna navučacca ŭ EHU, pastupiŭ na palitałohiju, ale syšoŭ, nie skončyŭšy pieršy kurs. Potym škadavaŭ, što niesurjozna pastaviŭsia da hetaha dy tak i nie atrymaŭ vyšejšuju adukacyju.
Paśla «zubroŭ» byŭ ruch «Za svabodu» i «Jeŭrapiejskaja Biełaruś».
«My źbiralisia pa niekalki razoŭ na tydzień i vyrašali, što z akcyj varta pravieści, jakija nalepki nadrukavać. Zrazumieła, što internetam u tyja časy aktyŭna nie karystalisia, tamu chacieli danieści da ludziej, jakaja situacyja — što aktyvistaŭ źbivajuć, što jość palitviaźni, — zhadvaje paplečnica pa «Jeŭrapiejskaj Biełarusi» Iryna Alijeva. — Pavieł byŭ zavadataram. Jon śmieły — na akcyjach išoŭ napieradzie i vieryŭ u toje, što rabiŭ. Heta było nie dla taho, kab zaniać niejkuju pasadu».
Što da zarobkaŭ, to kožny kruciŭsia jak moh. Juchnievič padpracoŭvaŭ na budoŭli, na kanviejernaj vytvorčaści.
U vybarčuju kampaniju 2010 hoda aktyvist dałučysia da štaba Uładzimira Niaklajeva, jaki ŭ toj momant uznačalvaŭ hramadskuju arhanizacyju «Havary praŭdu». Adkazvaŭ za pałovu Minska. Kažuć, «Jeŭrapiejskaja Biełaruś» tady na jaho pakryŭdziłasia.
Pa inšaj viersii, Pavieł źbiraŭ podpisy i ładziŭ pikiety adnačasova dla dvuch štaboŭ — Niaklajeva i Sańnikava.
Zastaŭsia ŭ Biełarusi, pradavaŭ šyny i zapčastki dla aŭto
Paśla 2010 hoda Juchnievič krychu adyšoŭ ad palityki.
«U tych, chto pryjšoŭ u palityku tolki letaś, jość rasčaravańnie, bo jany vielmi vieryli, što niešta adbudziecca. Tak i paśla 2010-ha było. Tamu Pavieł staŭ bolš zajmacca pracaj. A potym pajšli dzieci, patrebny byli hrošy, było nie da taho», — raskazvaje byłaja žonka Ramualda.
Paśla tych vybaraŭ častka aktyvistaŭ akazałasia za kratami, častka źjechała za miažu. Adličanyja studenty pastupali ŭ polskija ŭniviersitety pa prahramie Kalinoŭskaha. Pavieł zastaŭsia.
«Kazaŭ, što kali budzie pahražać niebiaśpieka, to, moža, mnie ź dziećmi varta budzie pakinuć krainu. Ale pakolki jon biełarus, to pavinien być tut».
Pavieł znajšoŭ siabie ŭ aŭtabiznesie — u pryvatnaj kampanii pradavaŭ šyny, dyski i zapčastki. Pradažnik jon dobry, bo kamunikabielny. Z mašynami jon naohuł daŭno źviazany: kali heta jašče nie było tak doraha, dapamahaŭ siabram pryhaniać aŭto z-za miažy. I paśla siarod jaho pastajannych klijentaŭ było šmat pryjacielaŭ pa zmaharskaj dziejnaści.
«U jaho byli roznyja mašyny. Apošniaje, što jon kupiŭ dla siabie — «Lanča». Heta nie typovaje dla našych šyrot aŭto — u nas nie tak šmat majstroŭ, jakija ŭmiejuć ich ramantavać, dyzajn na amatara. Ale Paša kajfavaŭ: «Bačna, što italjanskija dyzajniery papracavali». Jon nie toj čałaviek, jaki budzie abirać toje, što i ŭsie», — dzielicca žurnalist Źmicier Mickievič.
Siabra jon apisvaje tak: spakojny, charyzmatyčny, nie schilny da chitrykaŭ.
«Jon nikoli nie admaŭlaŭ u dapamozie. Mnie minułym letam treba było zavieźci meblu na lecišča. Paša sam znajšoŭ bus, dapamoh usio zahruzić, sieŭ za styrno i pajechaŭ za 200 kiłamietraŭ. Pryśviaciŭ hetamu dva dni».
U Juchnieviča jość małodšy brat, ale jany nie blizkija. Toj trymaŭsia inšych pohladaŭ, ličyŭ, što nie varta leźci ŭ palityku. Brat pracavaŭ namieśnikam dyrektara ŭ škole, ale niadaŭna syšoŭ.
Starejšaja dačka paprakaje małodšuju: «Tabie važniej cacka ci kab tata viarnuŭsia?»
Pavieł lubić žanočuju ŭvahu. «Dumaju, jon pryciahvaŭ dziaŭčat charyzmaj i ćviordaściu. Plus zaŭždy ŭ dobraj fizičnaj formie siabie trymaŭ», — kaža Mickievič.
Pieršaj žonkaj Juchnieviča była fatohraf Julija Daraškievič. Druhoj — bijołah Ramualda. Ciapier jana pracuje ŭ internet-śfiery.
«My pačynali razam pracavać u «Havary praŭdu», — zhadvaje jana znajomstva. — Siabravali kala hoda da taho, jak pačali sustrakacca. Potym ja pajšła na «Jeŭraradyjo». A Paša užo nie pamiataju kudy — byŭ taki čas, što stałaha miesca nie było, roznyja padpracoŭki».
U aktyvista dźvie dački — 8-hadovaja Jeva i 5-hadovaja Adela.
«Jon dobry baćka. Dapamahaŭ mnie, kali dzieci byli maleńkija. U toj čas, kali pieršaja dačka naradziłasia, ja skončvała mahistraturu ŭ EHU. Ja mahła źjechać na paru dzion siesiju zdać, a Pavieł zastavaŭsia ź joj doma. Usich heta vielmi ŭražvała, — dzielicca Ramualda. —
Kali byŭ volny čas, to my čaściej za ŭsio źjazdžali ŭ Vilniu pahulać, Paša lubić hety horad. Zaŭsiody jeździli z dočkami: Jeva pieršy raz vyjechała, kali joj było try miesiacy.
Jon šmat času pravodziŭ ź dziećmi, hulni prydumlaŭ, i heta nie źmianiłasia, kali my stali paasobku žyć.
Na dzień narodzinaŭ Adeli, jaki 18 lutaha byŭ, jon damoviŭsia ź siabrami, kab joj pieradali kvietki. I dla maci Paŭła taksama — u jaje ŭ adzin dzień z unučkaj dzień narodzinaŭ. Na Novy hod jon pieradavaŭ padarunki.
Dzieci viedajuć, dzie ich tata. Navat adzin raz razam z babulaj chadzili pieradačku adnosić. Viedajuć, nakolki heta možna rastłumačyć, za što jon siadzić. Kali my hulajem i niedzie aficyjny ściah visić, kryčać: «Łukašenski ściah!» Pa-svojmu razvažajuć. Małodšaja Adela niejak kaža: «Napeŭna, Łukašenka niadrenny čałaviek, moža, nie razumieje prosta niečaha?» Jaje vielmi niepakoić pytańnie, chto dobry, a chto drenny. Pieryjadyčna pytajecca, kali pryjdzie tata: u ich ža taksama byli płany (uśmichajecca)!
Starejšaja, kaniečnie, bolš razumieje. Kali Adela prosić niešta darahoje kupić, jana robić zaŭvahu: voś tabie što važniej, hetaja cacka abo kab baćka viarnuŭsia? U sensie, što kali ŭžo i prasić zašmat, to heta».
U SIZA varyć kampoty i hladzić «Aroł i reška»
Pieradački blizkija nosiać pa čarzie. Aproč samaha nieabchodnaha, kładuć śviežuju vypiečku, bo Pavieł lubić sałodkaje, čyrvonuju rybu, krop i piatrušku — ježa ŭ SIZA nie maje vyraznaha smaku.
U listach Pavieł pytajecca pra dziaciej, žartuje, a jamu pišuć pra zimovy dryft i novuju sacsietku Clubhouse. Siabroŭka Julija kaža, što ich pierapisku možna nazvać stabilnaj: z bolš čym 50 listoŭ u abodva baki zhubiŭsia tolki adzin. Voś što jana raspaviała pra ciapierašni byt i nastroj aktyvista:
«Zaŭsiody maryŭ žyć u centry horada!» — tak pačynajecca pieršy Pašaŭ list ź SIZA. Mahu skazać, što za ŭvieś hety čas chutčej jon padbadziorvaje nas, čym my jaho.
Paša pryvyk spać pry śviatle, adroźnivać ranicu ad viečara pa hadzińniku, pakolki dzionnaje śviatło ŭ kamieru nie traplaje, znachodzicca ŭ pastajanna nakuranym pamiaškańni, dzialić chleb i zabavy z małaznajomymi ludźmi.
My niejak razmaŭlali pra ŭspryniaćcie času. I jon napisaŭ, što napačatku standartnaja reakcyja na dzień surka ŭ SIZA — čakać, kali jon chutčej skončycca i pačniecca nastupny. Kali na voli čas — heta hałoŭny resurs, to ŭ źniavoleńni jon nie maje nijakaj kaštoŭnaści. Tamu vyjhraje i nie skočvajecca ŭ markotu toj, chto znachodzić sposaby jaho niečym zaniać.
U Pašy heta sport, kali dazvalaje kolkaść ludziej u kamiery, knihi, listy. Darečy, dziakuj usim, chto ŭdzielničaŭ u zbory knih dla turemnaj biblijateki. U niejki momant źniavolenym na Vaładarcy zabaranili pieradavać navat vučebnuju litaraturu.
Nu i, kaniečnie, televizar. Ranica ŭ kamiery pačynajecca z prahladu mulcikaŭ. A asablivaj papularnaściu karystajecca «Aroł i reška» i ŭsialakija ukrainskija realici-šou. Naohuł Paša jak čałaviek, jaki ŭžo šmat hod žyŭ biez televizara, byŭ vielmi ździŭleny, što mnohija pieradačy 20-hadovaj daŭniny ŭsio jašče ŭ efiry. Paprasiŭ taksama padpisać jaho na časopisy pa aŭtamabilnaj tematycy, kab nie adstavać u prafiesijnym płanie.
Pakolki spatkańniaŭ da suda nie dajuć, prychodzicca prydumlać sposaby suviazi, aproč listoŭ. Naprykład, śviežyja fotazdymki, padpiska na vydańni z havoračymi nazvami, natatniki z malunkami dziaciej na vokładcy ci simvaličnymi ilustracyjami, pieradačy ŭ peŭny dzień i čas, pryvitańni ad byłych sukamiernikaŭ. A jašče ja viedaju, što, kali a 7-j viečara bjuć zvany Čyrvonaha kaścioła, Paša taksama ich čuje.
Ja pakul nie paśpieła spytać, što jon źbirajecca rabić u pieršuju čarhu, kali akažacca na voli. Ale ja dakładna viedaju, čaho jon rabić nie budzie: halicca — miesiac, a jeści boršč, aŭsianku i bulbianoje piure — 2-3 miesiacy minimum.
A ciapier jon varyć kampoty, radujecca viaśnie i vieryć, što my nazirajem praces istotnych źmien śviadomaści, jaki prosta tak užo nie spynicca».
***
Rekvizity kartki, kab dapamahčy dzieciam palitviaźnia:
kartka 4061 2740 1006 3492 da 07/22 Ramualda Yukhnevich
abo rachunak, kab pieraličyć praz ARIP: BY48ALFA30147133170010270000 u Alfa-Banku
(ARIP — Bankaŭskija i finansavyja pasłuhi — Banki, NKFA — Alfa-bank — Papaŭnieńnie rachunka.)
Biełaruskaja błohierka pakazała, jaki žach moža adbyvacca z vusnami, kali chočaš ich pavialičyć — a potym pamienšyć7
Kamientary