Sofja Sapieha. Skrynšot ź videa
Zaraz Sofja Sapieha znachodzicca ŭ turmie № 1 Hrodna. Jana, kaža Siarhiej Dudzič, «zabitaja prysudam». Amal za hod, jaki rodnyja nie bačylisia, dziaŭčyna «stała darosłaj».
— Viedajecie, kali hladziš na dzicia i razumieješ: jano pieratvaryłasia ŭ darosłaha, — uśmichajecca Siarhiej, adkazvajučy na pytańnie, jak hetyja miesiacy źmianili Sofju.
Dźvie hadziny spatkańnia, praciahvaje surazmoŭca, pralacieli, niby chvilina. Pra što havaryli?
«Pra asabistaje, — adkazvaje mužčyna i prosić nie ŭdavacca ŭ padrabiaznaści. — My tak doŭha nie bačylisia i nie čulisia, było pra što pahavaryć».
Na spatkańnie svajaki pryvieźli Sofji rečy i pradukty. Usio, što pieradavali, u ich pryniali.
— Sofja raskazvała, čym imkniecca zaniać siabie ŭ źniavoleńni?
— My jaje bačyli na nastupny dzień paśla suda, paśla adnoj nočy, jakuju jana praviała ŭ kamiery. Skazała, znajšła niejkuju knihu pa psichałohii, čytaje, — adkazvaje surazmoŭca, zaŭvažajučy, što litaraturu pieradavać asudžanym nielha.
— Učora Raman Pratasievič napisaŭ u svaim telehram-kanale pra toje, što ažaniŭsia. Ci viedaje Sofja pra heta?
— Dla nas hetaha čałavieka nie isnuje. Ja nie viedaju i viedać nie chaču, chto jon, što jon. Jak jaho zavuć, ja zabyŭsia. Niama jaho, niama. Ja spadziajusia, dla Sofji taksama. Nie isnuje takich ludziej dla nas, — adkazvaje Siarhiej.
— Ci budzie Sofja abskardžvać prysud?
— Jana pakul nie pryniała rašeńnia.
— Na sudzie Sofja była vielmi pryhožaj.
— Dziakuj Bohu, ciapier jana taksama dobra vyhladaje. Ale heta vonkava, a ŭnutrana jana zusim inšaja. Jana zrazumieła, z čym joj daviadziecca sutyknucca ŭ bližejšyja hady. Heta kałonija. I pakul jana nie moža ŭśviadomić heta da kanca. Viadoma, jana spadziajecca, što vyjdzie… nie skažu, što ŭ najbližejšy čas. Žyvie pakul nadziejaj pra svabodu.
— Dzie vy z mamaj Sofji brali siły, kab trymacca ŭvieś hety niaprosty hod?
— Ciažki hod tolki napieradzie. Dniami my zrazumieli, što hety hod — heta była biełaja pałasa. Jak u aniekdocie, jość dźvie pałasy, biełaja i čornaja, voś hetaja była, akazvajecca, biełaja. Ciapier ža taksama nie zrazumieła, što dalej. Chutčej za ŭsio, Sofju nakirujuć u kałoniju ŭ Homieli, ale kali, kolki budzie doŭžycca etap?
Ale my [z mamaj dziaŭčyny] razumiejem: nam treba žyć dalej. Kali my zaraz apuścim ruki i zdadzimsia, to chto ž Sofju sustrenie? Nichto.
— U jakim stanie mama?
— Ni ŭ jakim… — uzdychaje Siarhiej.
Napisać Sofji Sapieha možna pa adrasie: turma № 1 Hrodna, vulica Kirava, 1, indeks 230 023.
— Jana budzie radaja listam, — kaža Siarhiej Dudzič.
