Vyskačyŭ na chadu z vahona i złamaŭ nahu, sprabujučy paźbiehnuć zatrymańnia. Historyja supracoŭnika «Naftana», jakoha sudziać za «zdradu dziaržavie»
Kaliści były juryskonsult «Naftana» Alaksandr Kapšul dapamahaŭ pradpryjemstvu vyjhravać sprečki ź inšymi kampanijami, ciapier ža jon abvinavačvajecca ŭ zdradzie dziaržavie — za dapamohu zavadčanam. Paŭtara miesiaca tamu jon abviaściŭ haładoŭku ŭ izalatary. Raskazvajem historyju aktyvista, jakoha paśla ŭciokaŭ «viartaŭ» KDB.
Tajemna z Rasii vyvieźli ŭ Minsk
44-hadovy Alaksandr Kapšul abviaściŭ haładoŭku 31 śniežnia. Jon patrabuje ad administracyi viaźnicy vykanańnia ŭsich normaŭ i praviłaŭ utrymańnia źniavolenych.
«Haładoŭka prachodzić pad nahladam daktaroŭ, — kaža paplečnik aktyvista Pavieł. — Kab padtrymlivać žyćciadziejnaść arhanizma Alaksandr prymaje hlukozu i zhuščonku. Ad inšaj ježy admaŭlajecca. Zajaŭlaje, što budzie dabivacca svajho».
U turmu Alaksandr Kapšul trapiŭ za ŭdzieł u pratestach i za prafsajuznuju dziejnaść. Jaho i jašče dzieviaciarych aktyvistaŭ abvinavačvajuć «u zdradzie dziaržavie», «stvareńni i ŭdziele ŭ ekstremisckim farmavańni», a taksama ŭ šerahu inšych «złačynstvaŭ». Im pahražaje da 15 hadoŭ źniavoleńnia. Usie fihuranty pryznanyja pravaabarončaj supolnaściu palitviaźniami.
Kryminalnuju spravu ad 9 listapada 2022 hoda na zakrytym pracesie razhladaje Homielski abłasny sud.
Alaksandra Kapšula zatrymali 25 vieraśnia 2021 hoda na rasijska-ŭkrainskaj miažy. Paśla jaho pieradali KDB Biełarusi, jaki vyviez jaho ŭ Minsk.
Z Rasii Alaksandr Kapšul spadziavaŭsia prarvacca ŭ Polšču. Raźličvaŭ, što rasijskaja palicyja i śpiecsłužby nie stanuć jaho zatrymlivać.
«Jon samanadziejna ŭziaŭ bilet na samalot da Varšavy i źbiraŭsia z maskoŭskaha aeraporta vylecieć u Polšču, — raskazvaje Pavieł. — Jedučy ciahnikom u Rasii, padčas pravierki dakumientaŭ jon zrazumieŭ, što jaho buduć zatrymlivać na najbližejšaj stancyi. Zdoleŭ u tambury adčynić dźviery i vyskačyŭ na chadu z vahona. Złamaŭ nahu, vyvichnuŭ ruku, ale dobryja ludzi akazali jamu dapamohu i zavieźli da rasijska-ŭkrainskaj miažy».
Alaksandra zatrymali na pamiežnym pierachodzie pry praviercy dakumientaŭ.
«Jon ni ŭ jakich bazach nie fihuravaŭ. My vyśviatlali heta pa svaich kanałach, ale jaho tam čakali, — davodzić Pavieł. — Pierachodzić aficyjna miažu było nierazumna, ale inšaha vyjścia nie było, pahatoŭ sa złamanaj nahoj, paškodžanaj rukoj. Jaho trymali na miažy, pakul nie pryjechali supracoŭniki KDB. Nijakich sudovych pastanoŭ ab ekstradycyi nie było. Prosta niezakonna vyvieźli z Rasii ŭ Biełaruś».
Pa słovach Paŭła, pra zatrymańnie Alaksandra stała viadoma z krynic, jakija padtrymlivali suviaź ź im padčas jaho znachodžańnia ŭ Rasii.
Za try dni da zatrymańnia supracoŭniki KDB padčas vobšuku na leciščy ŭ Kapšula znajšli staryja patrony. Jak zajaŭlajecca ŭ telehram-kanale «Rabočy ruch», ich padkinuli śpiecsłužboŭcy. Siarod artykułaŭ abvinavačvańnia ŭ Kapšula značacca i «niezakonnyja dziejańni z ahniastrelnaj zbrojaj, bojeprypasami i vybuchovymi rečyvami».
20 hadoŭ adpracavaŭ na navapołackim «Naftanie»
Na «Naftanie» Alaksandr Kapšul adpracavaŭ 20 hadoŭ. U lutym 2021 hoda byŭ zvolnieny farmalna za prahuły.
Jon vypusknik fakulteta mižnarodnych adnosin BDU. Va ŭniviersitecie vučyŭsia pa metavym nakiravańni zavoda «Palimir», strukturnaha padraździaleńnia «Naftana».
Na «Palimiry» šmat hadoŭ pracavaŭ baćka Kapšula, spačatku ekanamistam, a zatym načalnikam achovy. Sa svajoj žonkaj Alaksandr paznajomiŭsia taksama na pradpryjemstvie.
U ich dvoje synoŭ-padletkaŭ. Pavieł charaktaryzuje siabra jak surjoznaha, metanakiravanaha, ale z vydatnym pačućciem humaru čałavieka.
«Jon cudoŭny surazmoŭca. Umieje rassłablacca. Viedaju, što baviŭ čas, naviedvajučy łaźniu. Ź dziećmi hojsaŭ na rovarach. Kazaŭ, što robić usio dla budučyni svaich dziaciej. Kab jany mahli žyć u narmalnaj krainie, kali vychodziać na vulicu, kab ich nie aryštavali, nie źbili, nie pasadzili», — padkreślivaje Pavieł.
Sam Alaksandr kazaŭ, što addavaŭ pieravahu być ź siamjoj, kali mieŭ volny čas. Štopiatnicu razam jany prahladali novy film.
Alaksandr šmat vysiłkaŭ ukłaŭ u budaŭnictva lecišča, dzie ź siamjoju adpačyvaŭ u vychadnyja. Lubiŭ vendzić rybu i miasa. Chadziŭ ź dziećmi na voziera, u basiejn. Važdaŭsia z technikaj: mašynaj i kampjutaram.
Baraniŭ intaresy dziaržaŭnaha biznesu ŭ sprečkach z pracoŭnymi
Da padziej 2020 hoda Alaksandr Kapšul baraniŭ intaresy pradpryjemstva ŭ sudovych spravach sa zvolnienymi pracaŭnikami.
«U asnoŭnym iski padajuć ludzi, zvolnienyja «pa artykule». Ale nivodnaj takoj spravy pradpryjemstva nie prajhrała», — kazaŭ jon.
Alaksandr Kapšul baraniŭ intaresy «Naftana» ŭ sprečkach ź inšymi pradpryjemstvami.
«Adnojčy my amal vosiem miesiacaŭ sudzilisia z budaŭničaj arhanizacyjaj. Paśla padpisańnia akta zdačy-pryjomki vykananych rabot vyjavilisia, možna skazać, schavanyja defiekty, — raskazvaŭ jon u 2017 hodzie. — U vyniku vyjhrali, atrymaŭšy prava nie płacić za hetu rabotu. Heta było hadoŭ dziesiać tamu, suma ŭhody składała kala 75 młn rubloŭ».
Kaleha Alaksandra pa pravaabarončaj dziejnaści Śviatłana adznačaje, što «jon paśla 2020 hoda pierastroiŭsia i staŭ abaraniać pravy pracoŭnych».
«Alaksandr nie moh pryniać parušeńniaŭ pravoŭ rabotnikaŭ, jakija dapuskalisia dziaržavaj i dziaržaŭnymi pradpryjemstvami, — kaža jana. — Jon baraniŭ pracoŭnych, jak juryst, u ramkach pravavoha pola — nacyjanalnaha i mižnarodnaha. Hetyja zakonnyja dziejańni ŭ tym liku stali padstavaj dla pieraśledu jaho dziaržavaj. Alaksandr nie źmianiŭsia ŭ turmie, jaho nie złamali, i jon praciahvaje zmahacca za svaje pravy, padaje skarhi».
Padziei 2020 hoda nazyvaŭ «pravavym biasčynstvam»
Da pratestaŭ 2020 hoda Pavieł i Alaksandr nie byli znajomyja, choć i pracavali na «Naftanie». U Alaksandra byŭ kabiniet u budynku zavodskaha ŭpraŭleńnia, a Pavieł byŭ zaniaty na samoj vytvorčaści.
Abodva vystupali na mitynhach. Paśla ŭdzielniki źbiralisia abmiarkoŭvać dalejšy chod pratesnaha ruchu, i na takich schodkach mužčyny pasiabravali.
«U krainie čyniŭsia hvałt, ludziej źbivali, i pracoŭnyja vyjšli suprać niespraviadlivaści. Alaksandr byŭ aburany tym, što adbyvałasia. Vykazvaŭ svaju pazicyju kiraŭnictvu pradpryjemstva, spračaŭsia z čalcami vybarčych kamisij, ź jakim byŭ znajomy pa pracy», — raskazvaje Pavieł.
U 2020 hodzie Alaksandr staŭ siabram Biełaruskaha niezaležnaha prafsajuza. U im baraniŭ pracoŭnych ad cisku najmalnika i dziaržaŭnaha prafsajuza, jaki zajaŭlaŭ, što pa-za palitykaj, ale sadziejničaŭ zvalnieńniu rabotnikaŭ.
«Jon prafiesijny, daśviedčany juryst, chacia jaho śpiecyfika nie pracoŭnaje zakanadaŭstva, a mižnarodnyja adnosiny. Svaju pazicyju ŭ sudach davodziŭ arhumientavana, z faktami parušeńnia zakanadaŭstva. Supraćlehły bok, pazicyju pradstaŭnikoŭ pradpryjemstva, prakuroroŭ, jakija časam prysutničali na pracesach, raznosiŭ uščent», — adznačaje Pavieł.
Alaksandr Kapšul u pačatku śniežnia 2020 hoda dałučyŭsia da ahulnanacyjanalnaj stački. Praz 2,5 miesiaca, u lutym 2021 hoda, jaho zvolnili.
«Jon, jak inšyja rabotniki pradpryjemstva, napisaŭ zajavu i nie vychodziŭ na pracu, — davodzić Piotr. — Jak i ŭsich strajkoŭcaŭ, farmalna jaho zvolnili za prahuły».
Alaksandr Kapšul padziei 2020 hoda nazyvaŭ «pravavym biasčynstvam».
Jon zajaŭlaŭ, što zakony źmianiajucca nie dla abarony pravoŭ naroda jak adzinaj krynicy ŭłady, a dla jaho padaŭleńnia. Davodziŭ, što kiraŭnictva «Naftana» ciśnie na rabotnikaŭ za ich hramadzianskuju pazicyju i prafsajuznuju prynaležnaść.
Što takoje sprava «Rabočaha ruchu»
Sprava «Rabočaha ruchu» źjaviłasia z zatrymańnia ŭ 2021 hodzie dvuch dziasiatkaŭ rabotnikaŭ pradpryjemstvaŭ pa ŭsioj krainie. Niekatorych paźniej adpuścili. Spravu rasśledavaŭ KDB i naźbiraŭ 38 tamoŭ materyjałaŭ.
Pavodle śpiecsłužbaŭ, fihuranty źbirali i pieradavali «słužbovuju infarmacyju abmiežavanaha charaktaru» zamiežnym dziaržavam. Abjadnańnie pracoŭnych 21 vieraśnia 2021 hoda pryznana ekstremisckaj arhanizacyjaj.
Prapahandysty zajaŭlali, što pradstaŭniki «Rabočaha ruchu» nibyta rychtavali zabastoŭki i dyviersii, zajmalisia pramysłovym špijanažam pad kantrolem amierykanskich i litoŭskich śpiecsłužbaŭ.
Razam z Alaksandram Kapšulem sudziać:
— Ihara Minca z «Naftana»;
— Hannu Abłab i Sierhieja Dziubu ź Biełaruskaj čyhunki;
— Uładzimira Žuraŭko, Siarhieja Šelesta, Andreja Pahieryłu z «Hrodna Azota»;
— Alaksandra Hašnikava ź Biełaruskaha mietałurhičnaha zavoda;
— Valancina Cieranieviča z «Hrodna Chimvałakna»;
— Siarhieja Šamiećku z «Atłanta».
Inicyjatyvu «Rabočy ruch» zasnavali lidary i aktyvisty zabastovak 2020 hoda dla abarony pravoŭ i svabod hramadzian i dla kaardynacyi patencyjnych zabastovak.
«Naša Niva» — bastyjon biełaruščyny
PADTRYMAĆ
Kamientary