Sindrom raptoŭnaj dziciačaj śmierci: upakoŭki padhuźnikaŭ mohuć raspaŭsiudžvać niebiaśpiečnuju dla niemaŭlat infarmacyju
U Jeŭropie amal 80% upakovak dziciačych tavaraŭ pakazvajuć niebiaśpiečnyja pozy i situacyi dla snu małych.
Dziciačyja piedyjatry ŭ Jeŭropie ŭstryvožanyja vyjavami na dziciačych tavarach, jakija mohuć patencyjna naškodzić małym. U daśledavańni, apublikavanym u The Journal of Pediatrics, było vyjaŭlena, što amal 80% upakovak tavaraŭ dla dziaciej z vyjavaj śpiačaha niemaŭla pakazvajuć pozy dla snu, niebiaśpiečnyja dla dziciaci i vyrazna vyznačanyja ŭ jakaści asnoŭnaha faktaru ryzyki raźvićcia sindromu raptoŭnaj dziciačaj śmierci (SRDS).
SRDS — heta niečakanaja i nievytłumačalnaja śmierć dziciaci va ŭzroście da 1 hoda. Naprykład, u ZŠA štohod adbyvajecca kala 1400 śmierciaŭ z-za SRDS (pa danych na 2020 hod), paviedamlaje The Conversation.
U ramkach novaha prajekta, jaki abjadnaŭ daśledčykaŭ z roznych jeŭrapiejskich navučalnych ustanoŭ i daślednickich struktur, byli vyvučanyja vyjavy, pakazanyja na ŭpakoŭkach dziciačych padhuźnikaŭ u 11 jeŭrapiejskich krainach, uklučajučy Francyju, Hiermaniju, Italiju i Ispaniju. Ahułam było daśledavana bolš za 600 roznych upakovak dziciačych padhuźnikaŭ.
Na 49% upakovak byŭ zdymak sa śpiačym dziciom, adnak 79% ź ich nie adpaviadali chacia b adnoj rekamiendacyi pa prafiłaktycy SRDS. Naprykład, dzicia vyjaŭlałasia ŭ stanoviščy na baku, na žyvacie, ź miakkimi pradmietami abo svabodnaj paścielnaj bializnaj (paduškami, padobnymi da padušak cackami, miakkimi cackami, koŭdrami, aŭčynami, nieadpaviednymi praścinami abo bampierami dla dziciačych łožkaŭ). Na niekatorych upakoŭkach pakazvałasia, jak niemaŭla śpić razam ź inšym darosłym čałaviekam na sumiesnym spalnym miescy. Takim čynam, vielmi vialikaja dola zdymkaŭ nie adpaviadaje rekamiendacyjam pa biaśpiečnym śnie niemaŭlat.
Rekamiendacyi pa prafiłaktycy, zasnavanyja na navukovych danych
Isnujuć kankretnyja rekamiendacyi pa praduchileńni sindromu raptoŭnaj dziciačaj śmierci, apublikavanyja Amierykanskaj akademijaj piedyjatryi. Jany viadomyja z 1990-ch hadoŭ i byli abnoŭlenyja ŭ kastryčniku 2016 hoda.
- Układvajcie niemaŭlat dla snu na śpinu ŭ ich ułasnym spalnym miescy bieź inšych ludziej.
- U jakaści spalnaha miesca vykarystoŭvajcie łožačak dla niemaŭlat, kałysku, lulku abo tak zvany partatyŭny dziciačy dvoryk ź ćviordym płoskim matracam i praścinoj pa pamiery. Treba paźbiahać snu na kanapie abo kreśle, ci ŭ lubych pryładach dla siadzieńnia: naprykład, na arelach abo aŭtamabilnym siadzieńni (za vyklučeńniem pajezdki ŭ mašynie).
- Trymajcie svabodnyja koŭdry, paduški, miakkija cacki, bampiery i inšyja miakkija pradmiety, jakija tearetyčna mohuć pierakryć pavietra, dalej ad miesca dla snu.
- Pa mahčymaści karmicie hrudźmi i paźbiahajcie paleńnia.
Rekłama moža stvaryć iluzornaje adčuvańnie praŭdzivaści
U pavodzinnaj i miedyčnaj litaratury dobra viadoma, što vyjavy mohuć upłyvać na spažyvieckija zvyčki. Rekłamnyja vyjavy histaryčna źjaŭlajucca adnačasova jak važnym instrumientam dla pierakanańnia spažyŭca, tak i krynicaj infarmacyi. Kali rekłama pieradaje niesapraŭdnuju infarmacyju, naprykład, malunak dziciaci ŭ niebiaśpiečnaj dla snu pozie, heta ŭjaŭlaje dźvie važnyja prablemy z punkta hledžańnia taho, jak baćki apracoŭvajuć hetuju infarmacyju.
Pa-pieršaje, spažyŭcy zvyčajna ličać, što rekłamnyja vyjavy stvoranyja śpiecyjalistami, i tamu ličać ich aŭtarytetnymi krynicami. U vyniku baćki, vierahodna, prymuć pakazanuju infarmacyju biez krytyčnaj acenki jaje sapraŭdnaści.
Druhaja prablema moža być jašče bolš zhubnaj. Choć baćki mohuć viedać rekamiendacyi pa biaśpiečnym śnie, jakija im majuć paviedamlać u tym liku ŭ radzilni abo padčas vizitu da piedyjatra — na žal, šmatrazovaje ŭździejańnie adnoj i toj ža niapravilnaj infarmacyi moža stvaryć iluziju praŭdy. Navat kali ludzi viedajuć, što infarmacyja niapravilnaja, jany mohuć pavieryć, što jana «nie takaja ŭžo i niapravilnaja». Takim čynam, viedajučy, što niemaŭlatam rekamiendujecca spać mienavita na śpinie, baćki mohuć u vyniku pavieryć, što spać na žyvacie dla niemaŭlaci taksama narmalna.
Marcin Šalumo, adzin z suaŭtaraŭ daśledavańnia, robić vysnovu: «Nam nieabchodna skaracić uździejańnie kamiercyjnych abo aficyjnych malunkaŭ, jakija nie adpaviadajuć rekamiendacyjam pa prafiłaktycy SRDS, kab praduchilić niebiaśpiečnyja praktyki snu. Robiačy heta, vytvorcy i zakanadaŭcy ŭ poŭnaj miery paspryjajuć atrymańniu dakładnaj infarmacyi pra zdaroŭje».
Kamientary