«Praz 9 miesiacaŭ uźnikli pytańni». Pachod u abmieńnik dla 80-hadovaha mužčyny skončyŭsia vialikimi niepryjemnaściami
Historyja pačałasia jašče ŭ 2023 hodzie. Mužčyna pajechaŭ u bank, kab abmianiać dalary, viarnuŭsia dadomu i paśpieŭ zabycca pra toj vizit u abmieńnik. Ale ŭ 2024 hodzie da jaho źviarnulisia z pytańniem — dzie 100 dalaraŭ, jakija jon zabraŭ z banka? Akazałasia, što ŭ toj dzień u banku vyjavili niedastaču, piša Onliner.by.
Nie takaja ŭžo i redkaja historyja
Vypadki, kali ludzi sychodziać z banka z hrašyma, jakija jany nie pavinny byli zabirać, pieryjadyčna traplajuć u milicejskija zvodki.
Apošni taki vypadak, pra jaki raskazali hramadskaści, adbyŭsia ŭ Mahilovie: kasir pa pamyłcy vydała lišniuju tysiaču rubloŭ. Jana nie prybrała najaŭnyja, atrymanyja ad papiaredniaha klijenta, i pieradała ich nastupnamu.
19-hadovy chłopiec źjechaŭ dadomu ŭ Škłoŭ, ale jaho chutka vyjavili i zaviali kryminalnuju spravu.
Jašče adna historyja z Mahilova ŭžo dajšła da suda — mužčynu pryznali vinavatym u tajemnym vykradańni majomaści (kradziažy) pavodle č. 1 art. 205 KK. Jamu prysudzili štraf 90 bazavych vieličyń (u 2024 hodzie heta składała 3600 rubloŭ). Kasir pa niaŭvažlivaści pieradała mužčynie lišnija 1120 rubloŭ.
U Homieli adbyłasia historyja, u jakuju składana pavieryć: žančynie zamiest tysiačy dalaraŭ pamyłkova vydali 10 000. Heta zdaryłasia jašče ŭ 2014 hodzie, i tady za infarmacyju pra jaje abiacali ŭznaharodžańnie da tysiačy dalaraŭ.
Navat kali ŭ apieracyjach z najaŭnymi nie ŭdzielničaje kasir, usio roŭna varta pieraličyć atrymanyja hrošy. Minčuk zabraŭ u bankamacie 600 rubloŭ, dumajučy, što heta «pamyłka banka». Vynik — kryminalnaja sprava.
U bankach rajać nie zabirać čužyja hrošy z pryład samaabsłuhoŭvańnia, kali ich tam pakinuŭ papiaredni klijent. Jak praviła, bankamaty nastrojeny tak, što praz 30—60 siekund jany aŭtamatyčna zabirajuć zabytyja kupiury nazad.
— Kali hrošy ŭsio jašče lažać na vidnym miescy i ich moža chtości zabrać, lepš za ŭsio paviedamić pra situacyju ŭ bank, jakomu naležać bankamaty.
«Nie pamiataje, kab braŭ čužyja hrošy»
Hetuju historyju raskazała dačka mužčyny, jaki apynuŭsia ŭ takoj situacyi. Siamja paprasiła nie zhadvać ich sapraŭdnyja imiony — historyja nie z pryjemnych, a baćku amal 80 hadoŭ, i jon vielmi pieražyvaŭ.
4 lipienia 2023 hoda Alaksiej sieŭ na rovar i pajechaŭ u bank. Jon dobra pamiataje datu — u hety dzień pamior jahony syn. Mužčyna chacieŭ abmianiać valutu, kab abnavić nadmahille. Jon uziaŭ hrošy, źjeździŭ u bank z dołarami i viarnuŭsia ź biełaruskimi rublami. Suma była składziena razam ź inšymi najaŭnymi, kab raspłacicca z rabočymi, kali jany skončać pracu.
U sakaviku 2024 hoda da Alaksieja pryjšli sa Śledčaha kamiteta i pačali raspytvać pra hrošy, jakija jon atrymaŭ u banku 9 miesiacaŭ tamu, i pra lišnija 100 dalaraŭ. Na mnohija pytańni mužčyna nie moh adkazać praz asablivaści zdaroŭja — u jaho druhaja hrupa invalidnaści pa zroku.
— Kali jamu treba razhledzieć drobnyja pradmiety, jon karystajecca vialikaj łupaj. Hrošy jon adroźnivaje pa kolery, ale niekatoryja kupiury moža pierabłytać, kali jany padobnyja.
— Čamu ŭ takim vypadku mienavita jon mianiaŭ hrošy?
— Baćka zaŭsiody chadziŭ u bank, i prablem nie było. Jon moža jeździć na rovary, niahledziačy na invalidnaść. Dakładnuju sumu jon nie pamiataŭ — dalary jamu davała žonka, jana ž uziała biełaruskija rubli i pakłała ich razam ź inšymi źbieražeńniami, nie pieraličvajučy.
Akazałasia, što pierad Alaksiejem da taho ž kasira źviartałasia žančyna — supracoŭnica hetaha banka. Jana pieravodziła dalary svajmu synu, ale 100 dalaraŭ z sumy da jaho nie dajšli. Pa adnoj ź viersij, kupiura mahła zastacca ŭ łatku dla pryjomu i vydačy hrošaj.
— Čamu da vašaha baćki pryjšli praz stolki času?
— Kali jana vyjaviła stratu, nam nie skazali.
Pakul išło raźbiralnictva, uletku 2024 hoda mužčyna pieradaŭ 100 dalaraŭ. Žančyna, jakaja ich zhubiła, dała jamu raśpisku.
— U žniŭni 2024-ha śledčy patelefanavaŭ baćku i skazaŭ, što jaho sprava zakryvajecca pa amnistyi. Ale ŭ studzieni 2025 hoda jamu znoŭ pazvanili i paprasili pryjści na razmovu. Prakuratura źviarnuła ŭvahu na hety vypadak.
— Baćka nastojvaŭ, što nie braŭ čužyja hrošy. Ja spytała: «Moža, ty prosta nie pamiataješ?» Ale jon kazaŭ, što ni za što nie staŭ by chavać heta. Dla jaho heta soram — apynucca ŭ takoj situacyi na staraści hadoŭ.
Narešcie, sprava ŭsio ž była zakryta. Ale siamja zadajecca pytańniem, jakuju adkaznaść u takich vypadkach niasuć kasiry.
— Atrymlivajecca, što dva zvyčajnyja rabotniki banka nie zaŭvažyli pamyłki, a čałaviek ź invalidnaściu amal staŭ vinavatym.
Što kaža zakon?
Što rabić, kali ŭ banku vydali lišnija hrošy, tłumačyć jurystka Taćciana Ravinskaja.
— Znojdzienyja, zališnie vydadzienyja pa pamyłcy hrošy — heta čužaja majomaść, pakidać ich sabie i nikudy nie paviedamlać, nie viartać, viadoma ž, nielha.
Znajści čałavieka, jaki atrymaŭ lišnija kupiury, ciapier nieskładana. Tamu nieabchodna viarnuć hrošy ŭ bank albo ŭ milicyju, paviedamiŭšy pra ŭsie abstaviny.
— Z punktu hledžańnia hramadzianska-pravavoj adkaznaści heta nieabhruntavanaje ŭzbahačeńnie. Bank maje prava, ustalavaŭšy asobu čałavieka, i ŭ vypadku nieviartańnia hrošaj patrabavać ich praz sud (p. 1 art. 971 HK). Pry hetym, akramia samich hrošaj, bank moža zapatrabavać vypłacić pracenty za karystańnie čužymi hrašyma (p. 2 art. 976 HK).
Kali budzie dakładna ŭstanoŭlena, što čałaviek prysvoiŭ «lišnija» hrošy, i jon kateharyčna budzie admaŭlać hety fakt, to ŭ takim vypadku (kaniešnie, pry dakazanaści jaho viny) moža iści havorka i pra kryminalnuju adkaznaść pavodle art. 215 KK (prysvajeńnie znojdzienaj majomaści; karajecca hramadskimi rabotami, albo štrafam, albo aryštam).
Adnak, kab dziejańni vinavataha byli kvalifikavanyja pa hetym artykule, jon pavinien zavałodać sumaj nie mienš za 1 000 bazavych vieličyń (zaraz — 42 000 rubloŭ). Prysvajeńnie hrašovych srodkaŭ u pamiery da hetaj sumy ciahnie administracyjnuju adkaznaść pavodle art. 11.4 KaAP (štraf da 5 BV).
Što tyčycca rabotnika banka, to acenku jaho dziejańniam daść adpaviednaja pravierka. Najmalnik pavinien pravieryć, ci ŭsio było vykanana rabotnikam u adpaviednaści z patrabavańniami, jakija pradjaŭlajucca da vykonvajemych apieracyj. Pry vyjaŭleńni pamyłak najmalnik pavinien razhledzieć i ŭličyć najaŭnaść pryčynna-śledčaj suviazi pamiž pryčynaj, jakaja paciahnuła materyjalnuju škodu, i nastupstvami, heta značyć pryčynieńniem hetaj škody. Pry najaŭnaści viny rabotnika jaho mohuć pryciahnuć da materyjalnaj adkaznaści — jamu pryjdziecca pakryć škodu.
Kamientary