Pravaabaroncy zapuścili manifiest Release N:OW z zaklikam da humanitarnych pieramoŭ
7 vieraśnia spoŭniajecca piać hadoŭ z dnia aryštu Maryi Kaleśnikavaj. Da hetaj daty jaje siastra Taćciana Chomič razam z šeraham pravaabarončych inicyjatyŭ abviaščajuć pra zapusk manifiestu z patrabavańniem vyzvalić palitviaźniaŭ i pačać humanitarny dyjałoh ź Minskam, piša Reform.news.
Inicyjatyva atrymała nazvu Release N:OW. Heta sumiesny prajekt płatformy politzek.me, asacyjacyi svajakoŭ palitviaźniaŭ i byłych palitviaźniaŭ FreeBelarusPrisoners, fondu «21 maja», Ahienctva jeŭraatłantyčnaha supracoŭnictva i inicyjatyvy Taskforce Belarus. Ahulnaja meta — damahčysia vyzvaleńnia ŭsich palityčnych źniavolenych u Biełarusi, pryciahvajučy mižnarodnuju ŭvahu da stanovišča ŭ turmach, mabilizujučy hramadskaje i palityčnaje pryznańnie i viadučy sistemny dyjałoh z tymi, chto prymaje rašeńni ŭ Jeŭropie.
Aŭtary inicyjatyvy nastojvajuć na karekciroŭcy stratehii demakratyčnych sił. Pa ich viersii, pryjarytetam była «źmiena režymu», jakaja pryviadzie da vyzvaleńnia palitviaźniaŭ. Zaraz ža nieabchodna zrabić vyzvaleńnie ludziej i pačatak dyjałohu z režymam Alaksandra Łukašenki hałoŭnym pryjarytetam.
«Na praciahu mnohich hadoŭ pryjarytetam stratehii demakratyčnych sił i mižnarodnych partnioraŭ była źmiena režymu ŭ Biełarusi, i vyzvaleńnie ludziej razhladałasia jak vynik hetaha pracesu. Prajšło piać hadoŭ. My zaklikajem adaptavać stratehiju da realnaści: zrabić vyzvaleńnie ludziej i pačatak dyjałohu ź Minskam hałoŭnym pryjarytetam», — havorycca ŭ pres‑relizie.
Na dumku arhazataraŭ, biełaruskamu hramadstvu nieabchodna pakazać zapyt na źmienu fokusu.
Sercam kampanii staŭ Release N:OW Manifesto — publičny zaklik da dziejańniaŭ.
Dakumient adkryty dla indyvidualnych podpisaŭ i podpisaŭ ad imia arhanizacyj; prychilnikaŭ prosiać raspaŭsiudžvać jaho i takim čynam padtrymlivać «humanitarny trek» jak šlach viartańnia ludziej dadomu. Kožny novy podpis, padkreślivajuć inicyjatary, ŭmacoŭvaje sihnał, što «deeskałacyja i dyjałoh mahčymyja i žadanyja biełarusami ŭžo ciapier — i što Jeŭropie varta adyhrać u hetym aktyŭnuju rolu».
Tekst i forma dla padpisańnia dastupnyja na sajcie releasenow.org/manifesto.
Manifiest padtrymali viadučyja biełaruskija i mižnarodnyja pravaabarončyja hrupy, siarod ich: Pravaabarončy centr «Viasna», Biełaruski Chielsinski kamitet, Biełaruski dom pravoŭ čałavieka (Vilnia), «Pravavaja inicyjatyva», PEN‑Biełaruś, Human Constanta, Respect—Protect—Fulfill, Biełaruskaja asacyjacyja žurnalistaŭ, Lawtrend, Ofis pa pravach ludziej ź invalidnaściu, «Lekary za praŭdu i spraviadlivaść», Free Belarus Center, Politvyazynka i inšyja.
Arhanizatary padkreślivajuć: biełaruski kryzis nielha vyrašyć dalejšaj eskałacyjaj. Vychad jany bačać u deeskałacyi, dyjałohu i nieadkładnym vyzvaleńni palitviaźniaŭ.
Asudzili mazyrskaha błohiera Union Bell. Chłopiec niekalki hadoŭ chavaŭsia, ale paśla aryštu baćki byŭ vymušany źviarnucca ŭ balnicu8
Asudzili mazyrskaha błohiera Union Bell. Chłopiec niekalki hadoŭ chavaŭsia, ale paśla aryštu baćki byŭ vymušany źviarnucca ŭ balnicu
«Ja suprać. Movy, jakija pakinuli paśla siabie kałanizatary ŭ Afrycy, stali šlacham da cyvilizacyi». Aleksijevič adkazała, jak stavicca da admovy ad ruskaj movy va Ukrainie8888
Kamientary
1. "Da hetaj daty [7 vieraśnia] ... Taćciana Chomič razam z šeraham pravaabarončych inicyjatyŭ abviaščajuć pra zapusk manifiestu" (Naša Niva)
"K datie [7 sientiabria] ... Taťjana Chomič vmiestie s riadom pravozaŝitnych iniciativ objavlajut o zapuskie manifiesta" (Reform.news)
"K etoj datie [7 sientiabria] ... Taťjana Chomič vmiestie s pravozaŝitnikami zapustiła kompaniju Release N:OW" (Zierkało)
Adnak manifiest i kampanija byli zapuščany jašče 21 traŭnia 2025 hoda - u Dzień biełaruskich palitviaźniaŭ. Pra toje napisana na ich sajcie i była navina "Viasny" ŭ toj dzień. I sajt ź mienavita takim manifiestam tady ŭžo isnavaŭ.
Zaraz na sajcie manifiesta niama ničoha pra "zapusk 7 vieraśnia" i pra hety novy pres-reliz. Inšyja sacsietki manifiesta nieviadomyja, na sajcie nie ŭkazany. Sam manifiest tolki na movach EN, BY, DE, pres-reliz - RU (chacia pierakład moh być i inicyjatyvaj ruskamoŭnych ŚMI).
Novaha pres-relizu niama i na "Viaśnie", u Kavaleŭskaha na kanale "Ahienctva jeŭraatłantyčnaha supracoŭnictva", u politzek.me, na sajcie "FreeBelarusPrisoners" (Chamič źjaŭlajecca suasnavalnicaj arhanizacyi) i h.d.
2. Pres-reliz, jaki apublikavali ŚMI i sam manifiest značna adroźnivajucca pa akcentach.
U pres-relizie:
"Na protiažienii mnohich let prioritietom stratiehii diemsił i mieždunarodnych partnierov była smiena riežima v Biełarusi, a osvoboždienije ludiej rassmatrivałoś kak riezultat etoho prociessa. Prošło piať let. My prizyvajem adaptirovať stratiehiju k riealnosti: sdiełať hłavnym prioritietom osvoboždienije ludiej i načało diałoha s Minskom."
"Krizis v Biełarusi nie budiet riešien iz-za dalniejšiej eskałacii. Jeho možno prieodoleť tolko čieriez dieeskałaciju, diałoh i niemiedlennoje osvoboždienije političieskich zaklučiennych."
U aryhinalnym manifieście ničoha niama pra karekciroŭku stratehii demsił sa "źmieny režymu", ničoha pra "realnaść", "eskałacyju" i "deeskałacyju". Zatoje jość abzac pra "nijakich sastupak biez vyzvaleńnia".
Pytańni:
Pres-reliz u ŚMI adpravili sapraŭdnyja inicyjatary manifiesta? Adziny aficyjny kantakt na ich sajcie: [email protected].
Kali heta ŭsio ž tak, čamu pres-reliz praź niekalki miesiacaŭ paśla zapusku i podpisaŭ udzielnikaŭ značna źmianiaje sens manifiesta: možna pračytać tak, što ŭsie padpisanty zhodnyja admovicca ad mety źmieny režymu.