21-hadovy hrodzieniec Aleś Kirkievič praz tydzień paśla šlubu apynuŭsia ŭ SIZA KDB.
Kachańnie Alesia i Nadziei - ekstremalnaje i ziamnoje.
Aleś i piša, i maluje.
28 studzienia čatyry supracoŭniki śpiecsłužbaŭ u Hrodnie ŭvarvalisia ŭ kvateru namieśnika staršyni Maładoha Frontu Alesia Kirkieviča.
Mama chłopca Łarysa Alaksandraŭna raskazvaje, što zabrali kampjutar, ahitacyjnyja materyjały za Vitala Rymašeŭskaha, fłešku ad fotaaparata. «Šmat nie było čaho zabirać», — kaža žančyna.
Potym Alesia pavieźli na dopyt u hrodzienskaje adździaleńnie KDB. Tam junaka trymali try hadziny. Adtul jamu dazvolili zrabić zvanok mamie. «Skazaŭ, što zaraz jaho paviazuć u «amierykanku». Abvinavačvajuć u aktyŭnym udziele ŭ niesankcyjanavanaj akcyi», — apaviadaje maci viaźnia.
U paniadziełak jana pryjazdžała ŭ Minsk, ale dabicca infarmacyi pra syna tak i nie zmahła. Pieradačku dla Alesia nie pryniali — adpraviła pasyłku poštaj.Łarysa Kirkievič padpisała damovu z advakatam. Ciapier spadziajecca, što atrymaje choć niejkuju infarmacyju pra syna.
«Dla nas heta była absalutnaja niečakanaść. Tym bolš, što svoj termin Saša ŭžo adsiedzieŭ», — z adčajem u hołasie kaža spadarynia Łarysa.
Aleś — adzinaje jaje dzicia.
U padarunak škarpetki i švedar
Kirkievič nie trapiŭsia ŭ ruki śpiecnaza na Płoščy, ale praz paru dzion i jaho nie abyšło vyprabavańnie sutkami. Chłopca zatrymali za ŭdzieł u akcyi salidarnaści pad ścienami Akreścina. Pasadzili na 10 nočaŭ. Na volu Kirkievič vyjšaŭ tolki 3 studzienia.
U hety čas u źniavoleńni znachodziłasia i jaho niaviesta Nadzieja Krapivina.«Jon mnie potym kazaŭ, što ładziŭ akcyju dla mianie», — śmiajecca Nadzieja.
Nadzieja vyjšła na volu 31 śniežnia, napiaredadni Novaha hoda. Tady i daviedałasia, što Aleś taksama na sutkach. Tam jon pisaŭ vieršy («NN» drukavała tvor, napisany ŭ turmie na Akreścina), malavaŭ karykatury.
«My doŭha abmiarkoŭvali, dzie budziem adznačać Novy hod. Kazała Alesiu: «Kali sapsuješ mnie śviata, trapiŭšy ŭ turmu, usio astatniaje žyćcio budzieš myć posud. A apynulisia ŭ turmach aboje», — raskazvaje Nadzieja.
«Pierad tym jak pajechać na Płošču, Aleś sustreŭ mianie ŭ Hrodnie — nie z kvietkami, a z šarścianymi škarpetkami. U turmie hetyja škarpetki mianie ŭratavali. Ja ž na Novy hod kupiła jamu ciopły švedar. Pieradała jaho…» — dzielicca dośviedam dziaŭčyna.
U ZAHS paśla sudu i dopytu
Kachańnie Alesia i Nadziei było krychu ekstremalnym. Zajavu ŭ ZAHS maładyja padali 6 studzienia, i ŭ toj samy dzień Alesia znoŭ sudzili.Na hety raz u Hrodnie za arhanizacyju pieradvybarčaj sustrečy z kandydatam u prezidenty Mikołam Statkievičam. Tady ŭsio abyšłosia štrafam.
Nadzieju ž u toj dzień vyklikali na dopyt u KDB. Voś paśla hetych sudoŭ i dopytaŭ chłopiec i dziaŭčyna i padali zajavu ab žadańni zarehistravać šlub.Raśpisalisia jany 22 studzienia. «My nie chacieli vialikaha viasiella. Zrabili ŭsio minimalna. Pasiadzieli ŭ kole siamji. Jak tut budzieš šyroka adznačać, kali takoje robicca? Darečy, Aleś vielmi chacieŭ, kab śviedkam na viasielli byŭ lidar Maładoha Frontu Źmicier Daškievič… Ale dzie tam», — raskazvaje dziaŭčyna.
Zdajecca, mienavita ŭ Kirkieviču Daškievič bačyŭ svajho nastupnika. Za chutki termin chłopiec staŭ namieśnikam staršyni.
Išli da viasiella dva hady
I Alesiu, i Nadziei dvaccać adzin hod. Jany paznajomilisia dva hady tamu.Dziaŭčyna kaža, što nasamreč ničoha ramantyčnaha ŭ toj historyi nie było.
«Paznajomilisia na niejkaj treciasiektarnaj imprezie. U nas było šmat supolnych siabroŭ i znajomych». Pabracca vyrašyli dva miesiacy tamu. «Moža niekamu i padasca, što chutka, ale my išli da hetaha dva hady», — kaža Krapivina.
Kirkievič — viernik. Nadzieja kaža, što mienavita tamu tak rana, jak pa ciapierašnich časach, pažanilisia — dla Alesia było važna ŭzakonić ich adnosiny.
Ź intelihienckaj siamji
Hrodzienski historyk Andrej Vaškievič raskazvaje, što
Aleś Kirkievič ź intelihienckaj siamji. Jahony dzied, taksama Alaksandr, byŭ viadomym u Hrodnie krajaznaŭcam. Šmat hadoŭ apiekavaŭsia muziejem.«Jaho viedała ŭsia hrodzienskaja intelihiencyja», — kaža A.Vaškievič.
Ad dzieda ŭ spadčynu Alesiu i pierajšła luboŭ da historyi. Chłopiec pastupiŭ na histfak Hrodzienskaha ŭniviersiteta na śpiecyjalnaść «archieałohija». Pravučyŭsia tam adzin kurs, potym pieravioŭsia na zavočnaje adździaleńnie. A paśla ŭvohule kinuŭ vučobu.
«U jaho cikavyja pryncypy. Ličyć, što va ŭniviersitecie jaho nichto ničomu nie navučyć, — kaža paplečnica Kirkieviča Vieranika Vielihor. — Ale sam uvieś čas samaŭdaskanalvajecca. Zapojem čytaje.Aleś — čałaviek emacyjny. Heta nie zaŭsiody dobra. Ale imkniecca abaviazkova davieści spravu da kanca».
«Idealist, chryścijanin», — kaža pra jaho Ivan Šyła.
«Mocny čałaviek»
«Aleś vyrašyŭ, što ciapier dla jaho bolš važnaja palityčnaja dziejnaść, a navučańnie moža pačakać», — raskazvaje Nadzieja Krapivina.Jana kaža, što sama niekali tak ličyła. Ale ciapier navučajecca na historyka ŭ polskim Lublinie pa prahramie Kastusia Kalinoŭskaha. «Kaniečnie, adlehłaść — heta prablema, ale my vyrašyli, što zmožam jaje pieraadoleć», — kaža Krapivina.
«Apošniaja naša razmova była pra toje, jak my praviadziom vychodnyja ŭ Varšavie. Moža, padumali, što Aleś choča ŭciačy, i jaho aryštavali. Ale jon nikoli nie chacieŭ vyjazdžać z krainy», — havoryć žonka Kirkieviča.
«Aleś — mocny čałaviek. Matyvavany, arhanizavany… A ja… Ja prosta jaho kachaju», — praciahvaje dziaŭčyna.«Paśla zatrymańnia šmat płakała. Chacia ŭ niejkim sensie my hetaha čakali. Zastajecca tolki spadziavacca, što hetyja vyprabavańni my z honaram vyniesiem».
* * *
Kali hety artykuł užo byŭ padrychtavany, stała viadoma, što Aleś Kirkievič padazrajecca ŭ aktyŭnym udziele ŭ masavych biesparadkach, jamu pahražaje ad 3 da 8 hadoŭ pazbaŭleńnia voli.
* * *
Apošni vierš, dasłany Alesiem Kirkievičam u «Našu Nivu» pierad jaho aryštam
* * *
Na poli cudaŭ zastalisia my ŭdvoch
Ja dy… Usiomahutny Boh.
Naleva — zyrk, naprava — zyrk:
Suśviet haryć ahniami, niby cyrk,
Handluje metr, kryčyć aktor, hudziać mašyny,
Niasiecca šče adzin hieroj, zabyŭšysia na miny,
Usie pry spravie i nivodzin u žurbie.
Znajści b
«Pajdzieš?» — «Pajdu» — «A moža pačakaješ?
Jašče hadok — žyćcia zusim nie znaješ…» —
«Ja…» — «Viedaju, i viedaŭ zahadzia,
Zarosła mocham rospačy ładździa,
Vaźmi što inšaje, padumaj, pryhadaj
Kab adlacieć kudy? U
«Ura» — maskalski klič», — skazaŭ. Asioksia. Prahłynuŭ.
«A naš — «Rubon» — i, jak prydurak łyč zamknuŭ.
Jon pahladzieŭ mnie ŭ vočy, a paśla — na les, paśla — znoŭ na mianie.
Ja zrazumieŭ, čym tut ciapier stajać, mnie ŭtapicca lepiej u łajnie…
«Prabačcie», — ja kažu. Jon uśmichnuŭsia — ja źbialeŭ.
«Chaciš iści — idzi!» — i schamianulisia dziesiatki dreŭ.
(Haspodź nie pavažaŭ litaraturnaj movy.)
«A… choć jakija tam umovy?»
Paśpieŭ spytać. Darma spytaŭ. Klanu siabie.
Usio lepšaje, vučyli mianie tak, stvarajecca ŭ baraćbie…
«Nie. Pačakaj. Pastoj tut. Rečy pry tabie?»
(Tut akurat mašyna praniasłaś — Pačobuta viaźli ŭ KDB.)
«Pry mnie» — «A viedaješ… Ja pazvaniu, trymaj!»
Raspluščyŭ vočy ja — u ruce kardonny pačak, napisana «Čaj».
Ja pahladzieŭ, ja azirnuŭsia, baču tolki panaramu:
Načnoje pole, na ŭzbočynie ahni, ekrany
Tam šou: Iryna Darafiejeva, Zimoŭski, «RockerJoker».
Voś toŭsty dziadźka ź viertykali, kažuć, «połupokier»
Pajdu… šukać darohu, dy adkazy na pytańni «Što? Dzie? Jak?»
Ja pamalusia za siabroŭ dy… pačak pakładu ŭ placak.