Aŭtaru słavutaj «Hipiki, albo Navuki pra koniej» — 450 hadoŭ 4

Jahony spadčynny majontak znachodziŭsia ŭ Muravanaj Ašmiancy (siońnia — Ašmianski rajon).

Darahastajski doktar miedycyny. Stolnik litoŭski (1588–1590), krajčy litoŭski (1590–1592), padčašy litoŭski (1592–1597), vialiki maršałak litoŭski (1597–1615).

Vychoŭvaŭsia ŭ kalvinskaj viery. Vučyŭsia ŭ Strasburzie. Udzielničaŭ u vajennych dziejańniach u Niderłandach, potym u Livonskaj vajnie. Šmat padarožničaŭ.

Paśla śmierci Stefana Batoryja niekatory čas uvachodziŭ u pramaskoŭskuju hrupoŭku, 9 žniŭnia 1587 u Akuniovie pad Varšavaj razam ź sienatarami ad VKŁ vioŭ z maskoŭskimi pasłami pieramovy ab abrańni na stalec Rečy Paspalitaj Fiodara Ivanaviča i utvareńni unii troch dziaržaŭ — VKŁ, Maskoŭskaj dziaržavy i Polščy.

U 1600 Darahastajski imieniem karala miryŭ dva mahnackija rody — Chadkievičaŭ z Radziviłami, jak svajak abodvuch. U vyniku adbyŭsia šlub Januša Radziviła z Sofjaj z Chadkievičaŭ.

Na sojmie 1605 vystupaŭ suprać padtrymki Dźmitryja Samazvanca I, adnak u 1609 dałučyŭsia da padrychtoŭki maskoŭskaj vypravy Žyhimonta Vazy. Pierad hienieralnym šturmam Smalensku (1611) kamandavaŭ častkaj paŭnočnaj abłohavaj armii, adzin ź pieršych uvarvaŭsia ŭ fartecyju, byŭ paranieny.

Pamior Darahastajski 3 žniŭnia 1615. Pavodle testamientu, cieła K. M. Darahastajskaha pachavali ŭ Muravanaj Ašmiancy ŭ radavym sklepie, a serca — va ŭrocłaŭskim chramie. Daśledniki miarkujuć, što radavy sklep znachodziŭsia ŭ krypcie kalvinskaha zboru, jaki stajaŭ na miescy draŭlanaha kaścioła Panny Maryi.

Viadomaść sabie jon zasłužyŭ pracaj «Hipika, albo Kniha pra koniej». Heta pieršy ŭ Rečy Paspalitaj dapamožnik pa koniehadoŭli i konnaj jaździe.

«Hipika» składajecca z čatyroch častak. U pieršaj raskazvajecca pra konnuju jazdu, konskija maści i prykmiety, padbor i vyroščvańnie plemiannoha maładniaka. 2-ja častka pryśviečana pačatkovaj padrychtoŭcy bajavych koniej. U 3-j častcy pakazany ŭzory muštukoŭ i cuhlaŭ. Kniha, «Hipijatryja» — vieterynarny lačebnik. Ilustracyi znakamitahaTamaša Makoŭskaha. U anatacyi da knihi taksama zaznačajecca, što ŭ knizie možna znajści niamała źviestak pra pobyt šlachty, miedycynu, vieravańni i h.d. na pačatku 17 st.

Kniha napisanaja pa-polsku, ale ŭ 2007 u vydaviectvie Junipak źjaviłasia i pa-biełarusku.

«Upieršyniu «Hipika» vychodzić z kamientaryjami — bieź ich paŭnavartasnaje razumieńnie «Knihi pra koniej» naŭrad ci mahčymaje. U składańni kamntaroŭ udzielničała vialikaja tvorčaja hrupa. (…) Spadziajemsia, łaskavy čytač, što vy adčuvajecie ŭ sabie šlachietny, rycarski duch i majecie «lubaść da koniej pryrodžanuju, a nie prymusovuju», — napisała ŭ pradmovie biełaruskaha vydanny Śviatłana Iščanka.

Lavon Maksiuta

Chočaš padzialicca važnaj infarmacyjaj ananimna i kanfidencyjna? Pišycie redaktaru «Našaj Nivy» ŭ TH