Праект дапаможа і пацыентам, і звольненым медыкам
Для Беларусі фармат анлайн-медыцыны ў навінку. А вось у свеце, сцвярджаюць стваральнікі «еЗдароўя», назіраецца літаральна бум аналагічных праектаў. Чаму?
«З-за каранавіруса візіты да дактароў небяспечныя, — тлумачыць Мікіта Салавей, доктар-інфекцыніяніст. — У Беларусі на гэта глядзяць скрозь пальцы. Але ў іншых краінах трэба стэлефанавацца з доктарам, які вырашыць, трэба ваша асабістая прысутнасць на прыёме ці не».
Праект прыдумаў Павел Лібер, у мінулым адзін з кіраўнікоў EPAM, заснавальнік платформы «Голас». Як працуе платформа і ў чым яе адметнасць?
Першае — праект мае на мэце дапамагчы не толькі беларускім пацыентам атрымліваць якасныя кансультацыі, але і самім дактарам, якія пасля выбараў трапілі пад рэпрэсіі і цяпер вымушаныя шукаць працу.
Другая адметнасць — ананімнасць. Сузаснавальнік праекта, доктар анастазіёлаг-рэаніматолаг Уладзімір Свіркоў кажа, што ў сферы тэлемедыцыны няма прыкладаў ананімнага кансультавання.
«На галоўнай старонцы ёсць лінк: «Стаць доктарам», — тлумачыць Уладзімір. — Калі націснуць яго, вы зможаце падаць заяўку. У адказ прыйдзе ліст, якія ўмовы трэба выканаць: прадставіць дакументы, якія пацвярджаюць асобу, медыцынскія дакументы і яшчэ некоторыя. Потым пачынаецца праверка. Мы ацэньваем чалавека па трох групах крытэрыяў. Ці сапраўдны гэта чалавек (ці не бот ён)? Ці спецыяліст ён у сваёй сферы? Ці мае такія этычныя ўстаноўкі, каб сапраўды дапамагчы на платформе, а не нашкодзіць. Калі ўсё ок, мы дадаем вас у платформу і выдаляем вашыя дадзеныя. Больш у нас іх няма».
У выніку пацыент і доктар нічога не ведаюць адзін пра аднаго.
Яшчэ адна адметнасць беларускага праекта — мікракансультацыя ў чатах.
Наогул пацыенты могуць запісацца да пэўнага спецыяліста на пэўны час. Але больш запатрабаваны варыянт — задаць пытанне ў чаце. Гэта зроблена дзеля дадатковай бяспекі дактароў.
«Першы доктар па спецыяльнасці, які ўбачыць пытанне, адкажа на яго. Паміж ім і пацыентам утварыцца чат. І тады можна весці са спецыялістам асінхронную гутарку. Зрэшты, цяпер беларусы раскіданыя па ўсім свеце, а дактары і пацыенты — па розных гадзіннікавых паясах. Кожны адказвае, калі мае магчымасць», — кажа Уладзімір Свіркоў.
Як тлумачаць стваральнікі праекта, калі пацыент звяртаўся да доктара і яны паразмаўлялі, ён можа пакінуць гэты чат актыўным. І наступны раз задаць іншае пытанне гэтаму ж доктару.
Калі ён напіша ў чат з нуля, то можа зноў трапіць да яго. Але будзе ўжо іншы чат, з іншымі, прыдуманымі парамі імёнаў. Доктар можа ўбачыць, што ўжо кантактаваў з гэтым пацыентам — ён можа бачыць заключэнні іншых спецыялістаў, а вось пацыяент — не.
Зараз стваральнікі каманды працуюць над паляпшэннем сэрвісу, каб у дактароў была паўнавартасная электронная медыцынская картка пацыента.
Найбольш запатрабаваныя тэрапеўты
Зараз на платформе «еЗдароўе» працуюць дактары 25 розных спецыяльнасцяў.
«Спачатку думалі, што будзе тэрапеўт, псіхолаг, гінеколаг, дэрматолаг, — кажа Уладзімір. — Але пачалі грукацца дактары і з іншых спецыяльнасцяў».
Сярод іх агульныя педыятары, педыятары з вузкай кваліфікацыяй (педыятар-алерголаг, педыятр-кардыёлаг, педыятр-нефролаг), нефролаг, артапед-траўматолаг дэрматоглаг, алерголаг, эндакрынолаг, гастраэнтэролаг, хірургі рознага профілю, дактары агульнай практыкі, якія дапамагаюць тэрапеўту.
«Ёсць доктар, якому пацыенты могуць адправіць свае здымкі МРТ і атрымаць расшыфроўку. Аналагічна працуе доктар ультрагукавой дыягностыкі», — тлумачыць Свіркоў.
Ёсць нават два патолагаанатамы. Навошта яны?
«Калі сказаць зусім проста, яны могуць перакласці з лячэбнай на чалавечую мову і сказаць, што далей рабіць з заключэннем», — кажа Уладзімір.
Часцей за ўсё пацыенты звяртаюцца да тэрапеўтаў. Потым па рэйтынгу запатрабаванасці ідуць педыятары, гінеколагі і траўматолаг-артапед.
«Тэрапеўты лідзіруюць яшчэ і таму, што людзі не ведаюць, да каго звярнуцца. — тлумачыць Свіркоў. — Часта гэтыя спецыялісты потым даюць параду, да каго звярнуцца далей. Спадземся зняць нагрузку праз дактароў агульнай практыкі і фельдшараў-тэрапеўтаў».
«Хочам інэграваць праект у сістэму аховы здароўя новай Беларусі»
Але ўсё роўна узнікаюць пытанні: як можна кансультаваць пацыентаў на адлегласці?
«Тэлемедыцына — спецыфічная сфера, — згодны Уладзімір Свіркоў. — У яе ёсць паказанні і супрацьпаказанні. Ёсць пэўная мяжа: калі доктару не трэба дакранацца да пацыента, ён можа пракансультаваць на дыстанцыі. Пытанне ў якасці дадзеных, якія прадастаўляе пацыент. Але калі трэба дакрануцца, то бок выканаць пэўныя дзеянні, тэлемедыцына сканчваецца. Кожны доктар ведае: ёсць пытанні, па якіх трэба адправіць да спецыяліста офлайн».
З ім згодны і Мікіта Саловей:
«Падчас кавіду лепш наадварот скараціць наведванні паліклінік і цэнтраў. Бо пацыенты вельмі часта інфіцыруюцца менавіта там».
Салавей прыводзіць прыклад: каля 30% пацыяентаў, якія трапляюць у прыёмнае аддзяленне з інфекцыяй, насамрэч маюць каранавірус, які так праяўляецца. На думку спецыяліста, у такіх выпадках першыя алгарытмы дзеянняў можна распісаць дыстанцыйна.
Над чым яшчэ працуюць стваральнікі «еЗдароўя» і якія у іх планы? Зараз платформа бясплатная, пацыенты могуць пакінуць ахвярванне.
«Але мы хацелі б развіваць платформу, каб праца дактароў аплочвалася. Каб спецылісты маглі быць незалежнымі ад сістэмы Міністэрства здароўя», — кажа Павел Лібер.
А яшчэ ён марыць, каб платформу можна было інтэграваць у сістэму аховы здароўя новай Беларусі: «Мы хочам, каб такі прадукт існаваў на дзяржаўным узроўні».
