Pakul bolšaść ajčynnych pradusaraŭ praciahvajuć lapić prajekty-kłony rasiejskaj estrady, viadomyja muzyki ŭ susiednich krainach vučać biełaruskuju movu.
Siońnia pieśnia pa-biełarusku siarod muzykaŭ u susiednich krainach ličycca ŭdałaj piar-akcyjaj dy lepšym sposabam prademanstravać salidarnaść ź biełarusami.
Piesienny pryviet dyktataru z Polščy
Polski hurt «Big Cyc» maje 18 hadovuju historyju, a ŭ jaho dyskahrafii 13 albomaŭ. Pa pieršamu času ŭ svaich pieśniach muzyki kpili z kamunistaŭ. Ich pieršaja kružełka mieła nazvu «Z partyjnym vinšavańniem!», a na vokładcy była źmieščana vyjava Lenina z pankaŭskim irakiezam. Tady svoj styl jany žartoŭna vyznačali, jak «łambada-hard-kor». Zrabiŭ furor u Zachodniaj Eŭropie i druhi ich dysk «Zachodni Berlin», jaki byŭ zapisany pad uražańniem ad pieršych vystupaŭ u abjadnanaj Niamieččynie. Maładyja panki ź ciaham času pastaleli, lider hurta Kšyštaf Skiba staŭ viadučym kalumnistam u tydnioviku «WPROST», ich muzyka palahčeła, a temy tvoraŭ nabyli vyraznaje sacyjalnaje adcieńnie. «Big Cyc» – adzin z samych palityčna aktyŭnych hurtoŭ Polščy. Jany adrazu adhuknulisia na prapanovu ŭziać udzieł u akcyi Salidarnaści ź Biełaruśsiu ŭ Varšavie razam ź «Neuro Dubel». Na hetym kancercie 16 lutaha «Big Cyc» prezentavali pieśniu «Dyktatar», dzie kpiać ź biełaruskaha prezydenta, jaki «bardzo lubi sport» i «nie lubi czytac gazet» dy staviać jaho ŭ adzin šerah z Stalinym, Brežnievym dy Pinačetam. Na novy, 14-ty albom, jaki maje vyjści dniami, hurt zapisaŭ «Dyktatara» pa-biełarusku – upieršyniu ŭ svajoj bahataj historyi. K.Skiba ŭ adnym ź interviju pryznaŭsia, što ŭsiaho za niekalki dzion paśpiachova prajšoŭ intensyŭny kurs biełaruskaj movy. Ciapier «Dyktatar» hučyć pa-biełarusku na ŭsich kancertach hurta. Pieśnia dastupna dla spampoŭvańnia na www.bigcyc.pl"> aficyjnym sajcie kamandy .
«Butch» śpieli na «ekzatyčnaj» movie
Rasiejski prajekt «Butch» – chedłajner rasiejskich «piŭnych» festyvalaŭ - taksama zapisaŭ pieśniu na biełaruskaj movie. U hrupie nichto nie maje biełaruskich karanioŭ i muzyki dalokija ad apiavańnia sacyjalna-palityčnych temaŭ. Choć salistka Alena Pahrebižskaja, jakaja pazycyjanuje siabie chutčej, jak salist, pryjšła ŭ muzyku z žurnalistyki – jana pracavała palityčnym kamentataram prahramy «Vriemia» na ORT. «Butch» składajecca z byłych udzielnikaŭ niekali papularnaj u Rasiei hrupy «Maša i miedviedi». Niekali Alena ŭžo ździviła svaich prychilnikaŭ, kali paśla pop-rokavaha albomu zrabiła albom ramansaŭ. Niadaŭna «Butch» prezentavali svaju novuju pieśniu «Nie dali». Jak dziela ekzotyki, tak i ŭ jakaści pradusarskaha choda. Pazaletaś «Butch» vystupili razam z hrupaj «Indyha» u Miensku: narodu sabrałasia mieniej, čym chacieli maskvičy, i tamu, kab zavabić biełaruskuju aŭdytoryju, jany paabiacali viarnucca ŭ Miensk ź biełaruskamoŭnaj pieśniaj. Viałasia razmova nakont taho, kab biełaruski varyjant ich novaj pieśni zrabiŭ Andrej Chadanovič, ale rasiejcy vyrašyli davierycca svajoj maskoŭskaj znajomaj, jakaja niekali pracavała ŭ prahramie BT «5 na 5». Pierakład vyjšaŭ niedaskanały («U lubvi dźvie starany adnoj medali» , - piaje Butch), ale svajo abiacańnie «Butch» vykanali. «Nie dali» maje vyjści na synhle kamandy.
Kazacki rok pa-biełarusku
Kijeŭskaja kamanda «Tiń Soncia» isnuje z 1999h. i maje ŭ dyskahrafii dva albomy, atrymali hran-pry ŭkrainskaha festyvalu «Podych». Spačatku chłopcy hrali ŭ rečyščy alternatyŭnaha roku, ale potym pierajšli da vykanańnia «kazackaha roku» ci to fołk-metału. Ad hetaha času hurt supracoŭničaje z ukrainskimi palityčnymi arhanizacyjami, jak «Sojuz Hieťmanciv-Dieržavnikiv» i «Prośvita», zapačatkavali prajekt «Patriotična Rok-Tribuna», jaki stavić na mecie pramocyju prahresyŭnych i patryjatyčnych kamand. Lider «Tiń Soncia» Siarhiej Vasiluk ličyć, što biełaruskaja mova nia moža być čužoj dla ŭkraincaŭ, bo jana jość «adnoj z movaŭ našaj supolnaj prabaćkaŭščyny – Rusi». Ukraincy zrabili «Pieśniu Čuhajstra» – svaju versyju anhielskamoŭnaj «Twilight Sun» dla trybjutu «Gods Tower», a potym pieraśpiavali hetuju ž pieśniu pa-biełarusku, pryśviaciŭšy tvor 20-aj hadavinie Čarnobylskaj avaryi. Lider «Gods Tower» Nožyk niejak pryznaŭsia, što kaver vyjšaŭ lepiej, čym aryhinał. Kiraŭnik BMA-hrup Vital Supranovič pa vynikach 2005 hodu navat uklučyŭ hetuju pieśniu ŭ trojku lepšych biełaruskich hitoŭ. Ukrainskija muzyki rychtujuć taksama biełaruskamoŭnuju staronku na svaim aficyjnym sajcie www.sun-shadow.info. Biełaruskaja versyja «Pieśni Čuhajstra» udzielničaje zaraz u hit-paradzie «Tuzin Hitoŭ».
U padtrymku demakratyi
«De Shifer» nazyvajuć «reanimatarami ŭkrainskaha hard-koru». Jany źjavilisia 10 hod tamu pad rasiejskaj nazvaj «Vspychnuł šifier», ale praz hod źmianili svoj repertuar na ŭkrainskamoŭny. Svaje apošnija dva dyski hurt zapisaŭ u Londanie i Berlinie.Šalonuju papularnaść hrupa nabyła padčas ukrainskich vybaraŭ-2005 dziakujučy pieśni «Čas prijšov». «De Shifer» navat atrymali pamiatny znak «Aktyŭnyja ŭdzielniki Pamarančavaj revalucyi». Lider hurta Źmicier Bohuš vyrašyŭ zapisać svoj chit jašče na dziesiaci movach dy vydać internacyjanalny synhł. Najpierš «De Shifer» zanialisia biełaruskamoŭnaj versyjaj . 26 sakavika muzyki prezentavali «Čas pryjšoŭ» ŭ pres-centry bloku «Naša Ŭkraina». «Hety tvor – naturalnaje žadańnie padtrymać našych bratoŭ-biełarusaŭ u ich zmahańni za demakratyju», - tłumačyć Z.Bohuš. Biełaruskaja versyja ŭkrainskaha hita ŭvojdzie ŭ novy synhł kamandy «Freedom song».
Biełaruskaja tematyka cikavić, jak vykanaŭcaŭ staražytnaj muzyki, tak i sučasnych muzyčnych eksperymentataraŭ. Hurt «Drolls» ź Pietrazavodsku, jaki nieadnojčy pryjazdžaŭ u Biełaruś z kancertami, zapisaŭ ź biełaruskimi muzykami z «Hudy» prajekt «Zara». Pa słovach Viktoryi Michno z «Hudy», «Drolls» vyjaviŭ bieražlivyja adnosiny da prapanavanaha archaičnaha piesiennaha materyjału dy vysokaje ŭłasnaje vykanalnickaje majsterstva.
Udzielniki «Drolls» – vypuskniki Pietrazavodskaj kanservatoryi – u svaju čarhu pryznajucca, što prajekt «Zara» – cikavaja sproba spałučeńnia siaredniaviečnaj eŭrapiejskaj muzyki i słavianskaj jazyčnickaj kultury: «My namahalisia nie supraćpastaŭlać hetyja płasty, a vyjavić ich uzajemapraniknieńnie», - kažuć muzyki. U zapisu biełaruska-rasiejskaha prajektu taksama ŭziaŭ udzieł adzin ź lepšych fołk-vykanaŭcaŭ Rasiei Alaksandr Laonaŭ.
Muzyčnych eksperymentaraŭ z maskoŭskaha hurta «NOM» taksama pryvabili biełaruskaja tematyka. Ale jany vyrašyli ŭvasobić svaju ideju nie ŭ muzyčnym dysku, a ŭ kinafilmie. Na pačatku krasavika ŭ Maskvie adbyłasia prezentacyja filmu «Biełaruskaja byl», źniaty ŭdzielnikami hurta Andrejem Kahadziejevym i Mikałajem Kapiejkinym, a hałoŭnuju rolu ŭ im vykanaŭ eks-lider «NOM» Siarhiej Kahadziejeŭ. Ale film – heta ŭžo inšaja historyja. Interviju ź jaho stvaralnikami – čytajcie ŭ bližejšych numarach «NN».
Siarhiej Budkin
