Piataja kalonka
U Biełarusi farmujecca “prarasiejskaja partyja”
Na minułym tydni prahučali pieršyja hałasy prychilnikaŭ dalejšaje intehracyi z Rasiejaj. Jany zychodzili nie ad łukašenkaŭcaŭ, a ad palitykaŭ-aŭtsajderaŭ z umoŭna apazycyjnaha lahieru. Blizki da A.Łukašenki staršynia Federacyi prafsajuzaŭ Leanid Kozik acharaktaryzavaŭ vystupy ŭ padtrymku idei biełaruska-rasiejskaha referendumu “padkopami piataje kalony”, jakaja “imkniecca raskałoć narod”.
Pieršym prarasiejskuju inicyjatyvu vyjaviŭ Leanid Sinicyn. U pres-relizie, nadrukavanym na pieršaj pałasie “Narodnaj voli”, jon zaklikaŭ “spryjać praviadzieńniu sajuznaha referendumu i stvaryć adpaviednuju strukturu, jakaja mahła b dapamahčy ŭ kaardynacyi supolnych namahańniaŭ”. U piatnicu da jaho dałučyŭsia Alaksandar Jarašuk, kiraŭnik ahrarnaha prafsajuzu i kandydat na vylet z svajoj pasady. Pavodle Jarašuka, Łukašenka nia maje prava adkidać prapanovy Pucina ad imia ŭsiaho biełaruskaha narodu. Prafsajuzny lider prapanavaŭ “šyroka abmierkavać” prapanovy rasiejskaha boku.
Čaho źbirajucca dasiahnuć Leanid Sinicyn i Alaksandar Jarašuk svajoj pazycyjaj? Čamu mienavita ciapier jany
na heta iduć? Dla “NN” kamentujuć biełaruskija palityki.
Siarhiej Hajdukievič, kiraŭnik ŁDPB: Nia varta zhadvać pra hetyja zajavy. Sinicyn heta havoryć dla taho, kab usie padumali, što jon maje niejki kanał u Rasiei. Ale kanału ŭ jaho niama. Dy i što ź siabie ŭjaŭlaje Sinicyn jak palityk? U jaho ničoha niama za dušoj! Ale jon razumny, namenklaturnik, viedaje, što i jak treba skazać, kab niezaležnaja presa napisała. Pazycyja Jarašuka zrazumiełaja. Jaho chočuć prybrać ź jahonaj pasady (staršyni Respublikanskaha kamitetu prafsajuzu APK — A.T.). Zrazumieła, u dziaržaŭnaj presie pra jaho ničoha nie napišuć, tamu jon i spadziajecca na niezaležnuju. Kab u Rasiei pačuli, što jość taki Jarašuk…
“Piatuju kalonu” nia tam šukajecie. A pakul šukajecie, Alaksandar Łukašenka tarhujecca. Tarhujecca za svaju budučyniu. U nas idzie torh dziaržavaj i budzie vytarhavana ŭsio. Łukašenka — karol biaz vojska. Jahonyja ciapierašnija zajavy prymajucca tolki dla taho, kab naduryć narod, kab ludzi pavieryli, što jon budzie baranić suverenitet. U mianie byli sustrečy z upłyvovymi rasiejskimi palitykami, kiraŭnikami Administracyi prezydenta Rasiei. Idzie dyjaloh. Ale jany buduć razmaŭlać tolki ź ludźmi, jakija majuć nacyjanalny rejtynh. Tolki nie padumajcie, što ja — “piataja kalona”.
Jarašuk chutka sydzie. Toje samaje budzie i z uładaj. Albo Kreml jaje kupić, albo hoład vyviedzie na vulicy ludziej, jak heta było ŭ 1991 h. A siońniašnija sproby Sinicyna i Jarašuka pryciahnuć uvahu da svaich asobaŭ — čysta ich inicyjatyva.
Alaksandar Buchvostaŭ, staršynia Biełaruskaj partyi pracy i prafsajuzu Aŭtasielhasmašu: Absalutna niezrazumieła, što jany chočuć skazać svaimi zajavami. Tut zakładzieny peŭny palityčny momant. Łukašenka zahnany ŭ kut ułasnymi ž zajavami: jon zajaŭlaŭ, što hatovy intehravacca z Rasiejaj da toj stupieni, da jakoj hatovaje kiraŭnictva Rasiei. A Rasieja akazałasia hatovaj pajści ŭ intehracyi dalej, čym sam Łukašenka. Pucin zrabiŭ hetuju zajavu pra abjadnańnie dziela taho, kab pastavić Łukašenku na miesca i zabrać jahonyja łaŭry hałoŭnaha intehratara. Ciapier Pucin hałoŭny intehratar.
Paśla apošnich zajavaŭ Pucina ŭ Biełarusi ŭvohule raspačałasia antyrasiejskaja kampanija, admaŭleńnie tych adnosinaŭ, jakija skłalisia. Ja suprać taho: my musim žyć u vialikaj družbie, ale być suverennymi dziaržavami. U dadzienym vypadku spracavała palityčnaja kańjunktura — u kožnaha palityka jość svaje pamknieńni. Zajavy hetyja, chutčej, prahučali dziela taho, kab pakazać, što ŭ krainie jość inšaja dumka i što ideju referendumu varta abmierkavać. Ale ŭsie cudoŭna razumiejuć, što suverenitet Biełarusi nia budzie zdadzieny, bo bolšaść biełarusaŭ nastrojenyja žyć u suverennaj krainie.
Michaił Marynič, prezydent mižnarodnaha fondu “Dziełavaja inicyjatyva”: Ja dumaju, što Leanid Sinicyn i Alaksandar Jarašuk niapravilna aceńvajuć sytuacyju: ni Biełarusi, ni Rasiei referendum nie patrebny. Sytuacyja ź biełaruska-rasiejskim sajuzam musić być dakładna zaziemlenaja, a jaje realnym vynikam pavinna stać dziejańnie Mytnaha sajuzu. Mnie ciažka rastłumačyć, čym kiravalisia maje kalehi, padtrymlivajučy ideju rasiejska-biełaruskaha referendumu i ŭciahvajučy tym samym ludziej u biessensoŭnuju kampaniju, jakaja nia maje nijakaj perspektyvy. Treba adyści ad papulisckich lozunhaŭ Łukašenki i skiravać biełaruska-rasiejskaje supracoŭnitva ŭ ekanamičnaje rečyšča. Ciapier, jak nikoli, patrebnyja ćviarozy rozum i chałodnaja hałava. Ja absalutna peŭny, što nijakaha referendumu nia budzie, bo jon nikomu nie patrebny, a Biełaruś u lubym vypadku zachavaje suverenitet i niezaležnaść. Hetaja palityčnaja sytuacyja stvoranaja štučna, bo Łukašenka da apošniaha ciahnuŭ sa stvareńniem tak zvanych “sajuznych orhanaŭ”. Jany zadumvalisia jak mechanizm pracaŭładkavańnia dla vializnaj armii čynoŭnikaŭ. A realnaha stvareńnia palityčnaha sajuzu nie było, niama i nia budzie.
Alena Skryhan, namieśnik staršyni PKB: Ja liču, što Sinicyn i Jarašuk chočuć zaniać nišu pamiž uładaj i apazycyjaj, sfarmavać h.zv. treciuju siłu. Bo ich zajavy roźniacca i ad zajavaŭ apazycyjnych partyjaŭ, ich lideraŭ, i ad pazycyi ŭradu našaj krainy. Jany zaniali prarasiejskuju pazycyju, spadziejučysia na padtrymku z boku Rasiei. Ale ŭ Biełarusi mała ludziej, hatovych uvajści ŭ skład Rasiei šaściu huberniami. Nia dumaju, što jany znojduć padtrymku. Siońnia patrebny hramadzki dyjaloh z udziełam usich palityčnych partyj, ułady, hramadzkich abjadnańniaŭ, prafsajuzaŭ. Kab usie mahli vykazać svaje pohlady na važnyja palityčnyja prablemy.
Mikoła Statkievič, staršynia BSDP (NH): Jany chočuć zaniać miesca samych prarasiejskich palitykaŭ u Biełarusi i tym samym atrymać palityčnyja i inšyja dyvidendy. Lubaja kopija zaŭsiody horšaja za aryhinał. Pucin nie chacieŭ zamachnucca na naš suverenitet, prosta pastaviŭ na miesca spadara Łukašenku. Inakš spravicca z Łukašenkam, va ŭmovach, kali bolšaść nasielnictva nastalhuje pa vialikaj dziaržavie, vielmi składana. Pucin prymianiŭ taki pryjom, kab pakazać, što Łukašenka nia choča abjadnańnia. Pastaviŭ jaho na miesca, pryniziŭ.
Ja dumaju, “piataj kalonaj” nazyvać Sinicyna i Jarašuka nielha. Bo “piataja kalona” — heta kalona ŭzbrojenych žaŭnieraŭ. A my havorym pra ludziej, jakija nia majuć surjoznaj padtrymki i strukturaŭ. Ale vybary pakažuć, chto čaho varty. Ludzi radykalizujucca ad słabaści.
U Sinicyna jość suviazi ŭ rasiejskich biznes-kołach. Jany ź Jarašukom chočuć hetuju padtrymku pavialičyć. Imknucca być bolšymi intehratarami za Łukašenku, ale im daloka da jaho. Heta niemahčyma. Jon pa-za kankurencyjaj.
Michaił Čyhir, były premjer-ministar: Ja taksama nia suprać referendumu. Ale ŭ kamisiju pa referendumie musiać uvajści pradstaŭniki demakratyčnych partyjaŭ, pradstaŭniki demakratyčnych arhanizacyjaŭ. Telebačańnie musić dać słova ŭ etery jak prychilnikam referendumu, tak i jaho praciŭnikam. U advarotnym vypadku heta budzie ŭžo nie referendum, a pakazucha. Ja viedaju, jak pravodzilisia papiarednija referendumy, z-za jakich, zrešty, i syšoŭ u adstaŭku z pasady premjera.
Ja nia viedaju, čym kiravalisia Sinicyn i Jarašuk, kali vystupali za referendum biez ahavorak. Musiać być ahavorki pra demakratyčny skład kamisijaŭ, musić być ahavoranaja i praca ŚMI napiaredadni plebiscytu. Ja viedaju, što Sinicyn prosta tak nikoli ničoha nie havoryć — jon zaŭsiody niešta maje ŭ hałavie.
Alaksandar Dabravolski, AHP: Ciažka skazać, čaho jany chočuć dasiahnuć. Bo, kab zajmacca palityčnaj dziejnaściu, niedastatkova mieć niejkuju aporu za miažoj — na Ŭschodzie ci na Zachadzie. Treba, kab była apora ŭ krainie. Bo ŭsie prablemy krainy znachodziacca ŭ krainie i treba vyrašać ich tut.
Vystupy Sinicyna i Jarašuka abumoŭlenyja niaŭstojlivaj sytuacyjaj, kryzysam u rasiejska-biełaruskich adnosinach. I treba vyznačycca, jakuju taktyku i stratehiju abrać. Ale sytuacyju možna vykarystać, kali jość ułasnyja mahčymaści i siły. Daj Boh, kab jany chacieli niešta źmianić u našaj krainie, ale ja sumniajusia, što ŭ ich štości atrymajecca.
Zapisali A.T. i H.Ch.
mierkavańni palitykaŭ
Na minułym tydni prahučali pieršyja hałasy prychilnikaŭ dalejšaje intehracyi z Rasiejaj. Jany zychodzili nie ad łukašenkaŭcaŭ, a ad palitykaŭ-aŭtsajderaŭ z umoŭna apazycyjnaha lahieru. Blizki da A.Łukašenki staršynia Federacyi prafsajuzaŭ Leanid Kozik acharaktaryzavaŭ vystupy ŭ padtrymku idei biełaruska-rasiejskaha referendumu “padkopami piataje kalony”, jakaja “imkniecca raskałoć narod”.
Pieršym prarasiejskuju inicyjatyvu vyjaviŭ Leanid Sinicyn. U pres-relizie, nadrukavanym na pieršaj pałasie “Narodnaj voli”, jon zaklikaŭ “spryjać praviadzieńniu sajuznaha referendumu i stvaryć adpaviednuju strukturu, jakaja mahła b dapamahčy ŭ kaardynacyi supolnych namahańniaŭ”. U piatnicu da jaho dałučyŭsia Alaksandar Jarašuk, kiraŭnik ahrarnaha prafsajuzu i kandydat na vylet z svajoj pasady. Pavodle Jarašuka, Łukašenka nia maje prava adkidać prapanovy Pucina ad imia ŭsiaho biełaruskaha narodu. Prafsajuzny lider prapanavaŭ “šyroka abmierkavać” prapanovy rasiejskaha boku.
Čaho źbirajucca dasiahnuć Leanid Sinicyn i Alaksandar Jarašuk svajoj pazycyjaj? Čamu mienavita ciapier jany
na heta iduć? Dla “NN” kamentujuć biełaruskija palityki.
Siarhiej Hajdukievič, kiraŭnik ŁDPB: Nia varta zhadvać pra hetyja zajavy. Sinicyn heta havoryć dla taho, kab usie padumali, što jon maje niejki kanał u Rasiei. Ale kanału ŭ jaho niama. Dy i što ź siabie ŭjaŭlaje Sinicyn jak palityk? U jaho ničoha niama za dušoj! Ale jon razumny, namenklaturnik, viedaje, što i jak treba skazać, kab niezaležnaja presa napisała. Pazycyja Jarašuka zrazumiełaja. Jaho chočuć prybrać ź jahonaj pasady (staršyni Respublikanskaha kamitetu prafsajuzu APK — A.T.). Zrazumieła, u dziaržaŭnaj presie pra jaho ničoha nie napišuć, tamu jon i spadziajecca na niezaležnuju. Kab u Rasiei pačuli, što jość taki Jarašuk…
“Piatuju kalonu” nia tam šukajecie. A pakul šukajecie, Alaksandar Łukašenka tarhujecca. Tarhujecca za svaju budučyniu. U nas idzie torh dziaržavaj i budzie vytarhavana ŭsio. Łukašenka — karol biaz vojska. Jahonyja ciapierašnija zajavy prymajucca tolki dla taho, kab naduryć narod, kab ludzi pavieryli, što jon budzie baranić suverenitet. U mianie byli sustrečy z upłyvovymi rasiejskimi palitykami, kiraŭnikami Administracyi prezydenta Rasiei. Idzie dyjaloh. Ale jany buduć razmaŭlać tolki ź ludźmi, jakija majuć nacyjanalny rejtynh. Tolki nie padumajcie, što ja — “piataja kalona”.
Jarašuk chutka sydzie. Toje samaje budzie i z uładaj. Albo Kreml jaje kupić, albo hoład vyviedzie na vulicy ludziej, jak heta było ŭ 1991 h. A siońniašnija sproby Sinicyna i Jarašuka pryciahnuć uvahu da svaich asobaŭ — čysta ich inicyjatyva.
Alaksandar Buchvostaŭ, staršynia Biełaruskaj partyi pracy i prafsajuzu Aŭtasielhasmašu: Absalutna niezrazumieła, što jany chočuć skazać svaimi zajavami. Tut zakładzieny peŭny palityčny momant. Łukašenka zahnany ŭ kut ułasnymi ž zajavami: jon zajaŭlaŭ, što hatovy intehravacca z Rasiejaj da toj stupieni, da jakoj hatovaje kiraŭnictva Rasiei. A Rasieja akazałasia hatovaj pajści ŭ intehracyi dalej, čym sam Łukašenka. Pucin zrabiŭ hetuju zajavu pra abjadnańnie dziela taho, kab pastavić Łukašenku na miesca i zabrać jahonyja łaŭry hałoŭnaha intehratara. Ciapier Pucin hałoŭny intehratar.
Paśla apošnich zajavaŭ Pucina ŭ Biełarusi ŭvohule raspačałasia antyrasiejskaja kampanija, admaŭleńnie tych adnosinaŭ, jakija skłalisia. Ja suprać taho: my musim žyć u vialikaj družbie, ale być suverennymi dziaržavami. U dadzienym vypadku spracavała palityčnaja kańjunktura — u kožnaha palityka jość svaje pamknieńni. Zajavy hetyja, chutčej, prahučali dziela taho, kab pakazać, što ŭ krainie jość inšaja dumka i što ideju referendumu varta abmierkavać. Ale ŭsie cudoŭna razumiejuć, što suverenitet Biełarusi nia budzie zdadzieny, bo bolšaść biełarusaŭ nastrojenyja žyć u suverennaj krainie.
Michaił Marynič, prezydent mižnarodnaha fondu “Dziełavaja inicyjatyva”: Ja dumaju, što Leanid Sinicyn i Alaksandar Jarašuk niapravilna aceńvajuć sytuacyju: ni Biełarusi, ni Rasiei referendum nie patrebny. Sytuacyja ź biełaruska-rasiejskim sajuzam musić być dakładna zaziemlenaja, a jaje realnym vynikam pavinna stać dziejańnie Mytnaha sajuzu. Mnie ciažka rastłumačyć, čym kiravalisia maje kalehi, padtrymlivajučy ideju rasiejska-biełaruskaha referendumu i ŭciahvajučy tym samym ludziej u biessensoŭnuju kampaniju, jakaja nia maje nijakaj perspektyvy. Treba adyści ad papulisckich lozunhaŭ Łukašenki i skiravać biełaruska-rasiejskaje supracoŭnitva ŭ ekanamičnaje rečyšča. Ciapier, jak nikoli, patrebnyja ćviarozy rozum i chałodnaja hałava. Ja absalutna peŭny, što nijakaha referendumu nia budzie, bo jon nikomu nie patrebny, a Biełaruś u lubym vypadku zachavaje suverenitet i niezaležnaść. Hetaja palityčnaja sytuacyja stvoranaja štučna, bo Łukašenka da apošniaha ciahnuŭ sa stvareńniem tak zvanych “sajuznych orhanaŭ”. Jany zadumvalisia jak mechanizm pracaŭładkavańnia dla vializnaj armii čynoŭnikaŭ. A realnaha stvareńnia palityčnaha sajuzu nie było, niama i nia budzie.
Alena Skryhan, namieśnik staršyni PKB: Ja liču, što Sinicyn i Jarašuk chočuć zaniać nišu pamiž uładaj i apazycyjaj, sfarmavać h.zv. treciuju siłu. Bo ich zajavy roźniacca i ad zajavaŭ apazycyjnych partyjaŭ, ich lideraŭ, i ad pazycyi ŭradu našaj krainy. Jany zaniali prarasiejskuju pazycyju, spadziejučysia na padtrymku z boku Rasiei. Ale ŭ Biełarusi mała ludziej, hatovych uvajści ŭ skład Rasiei šaściu huberniami. Nia dumaju, što jany znojduć padtrymku. Siońnia patrebny hramadzki dyjaloh z udziełam usich palityčnych partyj, ułady, hramadzkich abjadnańniaŭ, prafsajuzaŭ. Kab usie mahli vykazać svaje pohlady na važnyja palityčnyja prablemy.
Mikoła Statkievič, staršynia BSDP (NH): Jany chočuć zaniać miesca samych prarasiejskich palitykaŭ u Biełarusi i tym samym atrymać palityčnyja i inšyja dyvidendy. Lubaja kopija zaŭsiody horšaja za aryhinał. Pucin nie chacieŭ zamachnucca na naš suverenitet, prosta pastaviŭ na miesca spadara Łukašenku. Inakš spravicca z Łukašenkam, va ŭmovach, kali bolšaść nasielnictva nastalhuje pa vialikaj dziaržavie, vielmi składana. Pucin prymianiŭ taki pryjom, kab pakazać, što Łukašenka nia choča abjadnańnia. Pastaviŭ jaho na miesca, pryniziŭ.
Ja dumaju, “piataj kalonaj” nazyvać Sinicyna i Jarašuka nielha. Bo “piataja kalona” — heta kalona ŭzbrojenych žaŭnieraŭ. A my havorym pra ludziej, jakija nia majuć surjoznaj padtrymki i strukturaŭ. Ale vybary pakažuć, chto čaho varty. Ludzi radykalizujucca ad słabaści.
U Sinicyna jość suviazi ŭ rasiejskich biznes-kołach. Jany ź Jarašukom chočuć hetuju padtrymku pavialičyć. Imknucca być bolšymi intehratarami za Łukašenku, ale im daloka da jaho. Heta niemahčyma. Jon pa-za kankurencyjaj.
Michaił Čyhir, były premjer-ministar: Ja taksama nia suprać referendumu. Ale ŭ kamisiju pa referendumie musiać uvajści pradstaŭniki demakratyčnych partyjaŭ, pradstaŭniki demakratyčnych arhanizacyjaŭ. Telebačańnie musić dać słova ŭ etery jak prychilnikam referendumu, tak i jaho praciŭnikam. U advarotnym vypadku heta budzie ŭžo nie referendum, a pakazucha. Ja viedaju, jak pravodzilisia papiarednija referendumy, z-za jakich, zrešty, i syšoŭ u adstaŭku z pasady premjera.
Ja nia viedaju, čym kiravalisia Sinicyn i Jarašuk, kali vystupali za referendum biez ahavorak. Musiać być ahavorki pra demakratyčny skład kamisijaŭ, musić być ahavoranaja i praca ŚMI napiaredadni plebiscytu. Ja viedaju, što Sinicyn prosta tak nikoli ničoha nie havoryć — jon zaŭsiody niešta maje ŭ hałavie.
Alaksandar Dabravolski, AHP: Ciažka skazać, čaho jany chočuć dasiahnuć. Bo, kab zajmacca palityčnaj dziejnaściu, niedastatkova mieć niejkuju aporu za miažoj — na Ŭschodzie ci na Zachadzie. Treba, kab była apora ŭ krainie. Bo ŭsie prablemy krainy znachodziacca ŭ krainie i treba vyrašać ich tut.
Vystupy Sinicyna i Jarašuka abumoŭlenyja niaŭstojlivaj sytuacyjaj, kryzysam u rasiejska-biełaruskich adnosinach. I treba vyznačycca, jakuju taktyku i stratehiju abrać. Ale sytuacyju možna vykarystać, kali jość ułasnyja mahčymaści i siły. Daj Boh, kab jany chacieli niešta źmianić u našaj krainie, ale ja sumniajusia, što ŭ ich štości atrymajecca.
Zapisali A.T. i H.Ch.
