Ці ўвядзе НАТА ва Украіну свае войскі? Меркаванні заходніх экспертаў
Заява прэзідэнта Францыі Эмануэля Макрона пра тое, што нельга выключаць ніводзін сцэнар развіцця падзей ва Украіне, у тым ліку размяшчэнне войскаў НАТА на тэрыторыі Украіны, зняла табу на публічнае абмеркаванне гэтай тэмы, піша «Голас Амерыкі».
Нягледзячы на тое, што Белы дом і вядучыя еўрапейскія лідары публічна выключылі такую магчымасць, заходнія аналітыкі і каментатары лічаць, як і міністр замежных спраў Польшчы Радаслаў Сікорскі, што «прысутнасць сіл НАТА ва Украіне не з'яўляецца неймавернай».
Некаторыя вайсковыя эксперты называюць магчымасць размяшчэння якіх-небудзь узброеных сіл НАТА ва Украіне неверагодна малой, аднак прапануюць падумаць пра магчымыя сцэнары, якія, акрамя таго, «могуць стаць асновай для ацэнкі рызык іншых краін НАТА» і «шырэйшага планавання НАТА ў выпадку надзвычайных сітуацый».
Іншыя, наадварот, упэўненыя, што рана ці позна краіны НАТА будуць вымушаныя дапамагчы Украіне сваімі ўзброенымі сіламі з-за таго, што ў гэтай вайне Кіеву не хапае не толькі зброі, але і людзей.
Магчымыя місіі войскаў НАТА ва Украіне
Як піша Мік Раян, былы генерал аўстралійскай арміі, які супрацоўнічае з амерыканскімі навукова-даследчымі інстытутамі, мэтамі адпраўкі войскаў НАТА ва Украіне можа быць спыненне далейшага прасоўвання расійскіх войскаў на тэрыторыю Украіны, а пасля падтрымка Украіны ў вызваленні яе тэрыторыі. Такім чынам, яны прымусілі б Крэмль змяніць свой стратэгічны разлік і дамагчыся перамоў аб поўным вывадзе расійскіх войскаў.
Акрамя таго, як адзначае Раян у артыкуле «Будучая дактрына», войскі НАТА ва Украіне будуць сігналам рашучасці Альянсу супрацьстаяць жаданню Расіі атакаваць краіны НАТА.
Яны таксама прадэманстравалі б рашучасць НАТА супрацьстаяць іншым аўтарытарным краінам і не дапусціць перарастання канфлікту ў ядзерны.
Раней ядзерную зброю не ўжывалі не толькі з-за страху
Нягледзячы на заявы некаторых расейцаў пра верагоднасць ядзернага канфлікту, калі краіны НАТА прыйдуць на дапамогу Кіеву са сваімі войскамі, іншы аглядальнік Эдвард Лютвак, стратэг і гісторык, вядомы сваімі працамі па ваеннай гісторыі і міжнародных адносінах, лічыць, што гісторыя канфліктаў пасля Другой сусветнай вайны даказвае, што ядзерная вайна была б неэфектыўнай.
Логіка заключаецца ў тым, што ў адказ на прымяненне невялікай «тактычнай» ядзернай зброі іншы бок выкарыстае ўласны арсенал, і тое ж самае тычыцца любой спробы замяніць звычайную вайсковую сілу ядзернай зброяй, піша Лютвак.
«І так стала ясна, што, хаця ядзерная зброя з'яўляецца карысным фактарам стрымлівання, яе можна выкарыстоўваць толькі для нанясення ўдару ў адказ на папярэднія ядзерныя атакі — і ніколі для дасягнення якой-небудзь перамогі», — адзначае Лютвак у сваім артыкуле для журналісцкага праекта The Unheard.
Зыходзячы з гэтага, ён перакананы, што ўвод заходніх войскаў ва Украіну магчымы, і гэта не прывядзе да ядзернага канфлікту.
Ён таксама лічыць, што, нягледзячы на тое, што Кіеў запэўнівае, што яму патрэбна толькі заходняя зброя, а ўкраінцы будуць ваяваць самі, Лютвак перакананы, што гэта не так, і Кіеву патрэбна не толькі зброя, але і людзі для яе.
Ён кажа, што, нягледзячы на зніжэнне мабілізацыйнага ўзросту, ва Украіне не хапае маладых людзей, якія маглі б эфектыўна ваяваць. Паводле яго падлікаў, Украіна можа мабілізаваць максімум 800 тысяч чалавек, што вельмі мала для краіны такіх памераў, бо нашмат меншы Ізраіль у выпадку неабходнасці можа хутка паставіць «пад ружжо» каля 600 тысяч салдат.
Па словах Лютвака, калі краіны НАТА не прыйдуць на дапамогу Украіне войскамі, яе чакае «катастрафічная параза».
Лютвак лічыць, што Вялікабрытанія і Францыя разам са скандынаўскімі краінамі таемна рыхтуюцца ўвесці войскі. Гаворка ідзе пра невялікія элітныя падраздзяленні і тылавы ды дапаможны персанал, які можа заставацца далёка ад фронту.
Генерал у адстаўцы Раян таксама лічыць, што замежныя інструктары ва Украіне маглі б навучаць украінскіх вайскоўцаў, што дапамагло б вызваліць дадатковыя ўкраінскія сілы для перадавой. Спецыялісты НАТА маглі б працаваць над распрацоўкай мэтаў, кібербяспекай, разведкай і іншымі высокатэхналагічнымі сферамі.
Спатрэбяцца таксама дадатковыя сілы і супрацьпаветранай абароны. Вайсковыя інжынеры маглі б дапамагчы ў будаўніцтве абарончых рубяжоў і размініраванні. Дадатковая дапамога спатрэбіцца ў Чорным моры і ў абароне ад удараў з космасу.
Прымяненне вайсковай сілы з'яўляецца «сумніўным» і палітычна рызыкоўным
Раян, калі гаворыць пра самы адчувальны момант, то-бок разгортванне наземных баявых сіл ва Украіне, называе гэта «канчатковай праявай калектыўнай волі НАТА». Ён адзначае, што такое разгортванне было б складана з матэрыяльна-тэхнічнага пункту гледжання і ініцыяваць, і падтрымліваць. Ён лічыць, што «здольнасць многіх краін НАТА разгарнуць баяздольныя… сухапутныя войскі выклікае сумневы». Таксама эксперт бачыць цяжкасці ў інтэграцыі такіх войскаў з украінскімі войскамі і ў вызначэнні таго, хто будзе ажыццяўляць камандаванне.
«І палітыка такога разгортвання была б надзвычай складанай, улічваючы верагоднасць вялікіх страт і расійскую эскалацыю», — лічыць генерал Раян.
На ягоную думку, увод войскаў ва Украіну быў бы звязаны са шматлікімі рызыкамі, такімі як эскалацыя канфлікту з боку Расіі, яшчэ больш моцны ядзерны шантаж, узмацненне эканамічнай нестабільнасці ў свеце і стварэнне магчымасцяў для Кітая, які можа пачаць канфлікт з Тайванем.
Раян лічыць, што ў сувязі са шматлікімі стратэгічнымі і палітычнымі рызыкамі ўвод войскаў НАТА на тэрыторыю Украіны ў цяперашні час вельмі малаверагодны, але ўсё ж лічыць неабходным падумаць пра розныя тэарэтычныя стратэгіі. Паколькі тэставанне і праверка стратэгічных здагадак мае вырашальнае значэнне для навучання і адаптацыі да стратэгічнага асяроддзя, гаворыць былы генерал.
Лютвак прыводзіць больш практычныя аргументы, каб пачаць думаць пра ўвядзенне войскаў НАТА ва Украіну. Ён кажа, што калі Еўропа не зможа даць дастатковую колькасць войскаў, Расія выйграе на полі бітвы і «расійская вайсковая моц пераможна вернецца ў Цэнтральную Еўропу».
«Тады заходнееўрапейскія дзяржавы павінны будуць аднаўляць свае ўзброеныя сілы, хочуць яны таго ці не, пачынаючы з вяртання абавязковай вайсковай службы», — дадае Лютвак.
І не выключана, кажа ён, што «пры такіх абставінах мы нават можам стаць сведкамі ўспышкі ядзернай настальгіі», якая верне да жыцця «ілюзію, што апакаліптычнай зброі можа быць дастаткова для захавання міру».
Французскае тэлебачанне паказала, дзе ва Украіне могуць з'явіцца французскія войскі. Таксама і на мяжы з Беларуссю
Прэзідэнт Чэхіі распавёў, калі прысутнасць войскаў НАТА ва Украіне не будзе парушаць міжнародныя нормы
Францыя разглядае магчымасць дазволіць спецназу і іншым вайсковым фармаванням перасякаць мяжу Украіны — Le Monde
Эксперт апісаў тры магчымыя сцэнары ўдзелу салдат НАТА ў вайне ва Украіне
Чаму Макрон раптам загаварыў пра магчымы ўвод заходніх войскаў ва Украіну
Каментары