Грамадства11

Мяжа растала. Швейцарыя і Італія перакройваюць карту з-за леднікоў, што адступілі

Швейцарыя і Італія былі вымушаныя перанесці ўчастак мяжы паміж дзвюма дзяржавамі ў Альпах, бо змены глабальнага клімату прыводзяць да раставання леднікоў і змены формы горных хрыбтоў, па якіх гэты ўчастак пралягае, піша Бі-бі-сі.

Пік Матэрхорн. Фота: Jamey Keaten / AP

Частка тэрыторыі, якую закранулі змены, праходзіць па схілах і ля падножжа Матэрхорна — аднаго з самых высокіх пікаў Еўропы, дзе размешчаны адзін з самых вядомых гарналыжных курортаў.

Мяжа паміж гэтымі дзвюма краінамі ў значнай ступені вызначаецца ледавіковымі хрыбтамі або ўчасткамі снегу, але рэзкае скарачэнне памераў леднікоў у апошнія гады прывяло да таго, што гэтыя натуральныя межы пачалі перамяшчацца. Змены адлюстроўваюць ужо рэальныя геаграфічныя перамены.

Праект двухбаковага пагаднення аб пераносе межаў падрыхтавала ў маі 2023 года сумесная швейцарска-італьянская рабочая група.

Швейцарыя афіцыйна ўхваліла пагадненне аб змене мяжы на мінулым тыдні, у пятніцу. Італіі зрабіць гэта яшчэ трэба.

Па даных апошніх вымярэнняў, апублікаваных у верасні мінулага года, у 2023 годзе ледавікі Швейцарыі страцілі 4% свайго аб'ёму. І гэта яшчэ не рэкордны паказчык: годам раней, за 2022-ы, ледавік «ужаўся» яшчэ ў паўтары разы больш (6%).

Швейцарская сетка маніторынгу леднікоў (Glamos) штогод публікуе справаздачу, у якой рэкордныя страты тлумачацца доўгім гарачым летам 2022 года разам з нізкім узроўнем ападкаў (гэта значыць снегу) наступнай зімой.

У пятніцу Швейцарыя заявіла, што перагляд межаў адпавядае эканамічным інтарэсам абедзвюх краін, паколькі дапаможа ім дамаўляцца аб тым, хто з іх нясе адказнасць за ўтрыманне той ці іншай канкрэтнай прыроднай тэрыторыі.

Навукоўцы папярэджваюць: калі на планеце стане яшчэ цяплей, раставанне леднікоў па ўсім свеце непазбежна паскорыцца.

У мінулым годзе Glamos ужо папярэджваў, што некаторыя швейцарскія ледавікі растаюць так хутка, што іх наўрад ці ўдасца выратаваць, нават калі павышэнне глабальных тэмператур утрымаецца ў межах 1,5C, прадугледжаных Парыжскім кліматычным пагадненнем.

Мадэляванне паказвае, што без спынення выкідаў парніковых газаў вялікія ледавікі (такія як размешчаны ў Альпах далей ад мяжы Алецкі) могуць цалкам знікнуць ужо праз пакаленне.

На расталых у апошнія гады швейцарскіх ледніках было зроблена мноства знаходак.

У ліпені мінулага года тэсты пацвердзілі, што чалавечыя парэшткі, знойдзеныя непадалёк ад Матэрхорна, належаць нямецкаму альпіністу, які прапаў без вестак яшчэ ў 1986 годзе. Альпіністы, якія ішлі па ледавіку Тэадуль (над Цэрматам), заўважылі турыстычныя чаравікі, якія тырчаць з лёду і «кіпцюры» скалалаза.

У 2022 годзе на Алецкім ледніку агаліліся абломкі самалёта, які разбіўся там у 1968 годзе.

У 2014 годзе пілот грузавога верталёта заўважыў на ледніку дзіўную пляму. Пазней у гэтым месцы знайшлі цела зніклага брытанскага альпініста Джанатана Конвіла.

Каментары1

  • Noize MC
    02.10.2024
    Ледники растают — восполнится Иордан
    О, все помирятся, Shalom aleichem, Wa alaykumu s-salam
    Ледники растают — восполнится Иордан
    О, все помирятся, Shalom aleichem, Wa alaykumu s-salam

«Прадугледжваліся страты 70—80%. Але ніхто не адмовіўся». Украінскі дэсант у Крынках — гісторыя трагізму і геройства

«Прадугледжваліся страты 70—80%. Але ніхто не адмовіўся». Украінскі дэсант у Крынках — гісторыя трагізму і геройства

Усе навіны →
Усе навіны

Што зменіць дазвол біць ракетамі ATACMS углыб тэрыторыі Расіі?3

Эрдаган на саміце G20 абнародуе свой мірны план па Украіне6

Украіна плануе ў найбліжэйшыя дні выкарыстаць амерыканскую зброю вялікай далёкасці для ўдараў па Расіі

У партугальскім аэрапорце тыдзень не можа вылецець самалёт. З яго збеглі 130 хамякоў2

Алексіевіч пра рускую літаратуру: Сапраўднае мастацтва не адказвае за імперскія амбіцыі72

Сын Трампа назваў ідыётамі тых, хто даў дазвол на дальнабойныя ўдары па Расіі18

У Абхазіі паспрабавалі захапіць Дзяржтэлерадыёкампанію1

«Абсалютна новы аўтамабіль, толькі з Еўропы!» Як падсанкцыйны прэміум трапляе ў Беларусь і ці выгадна расіянам ехаць да нас па такія аўто1

У Германіі і Аўстрыі за крадзяжы з крамаў затрымалі беларусаў

больш чытаных навін
больш лайканых навін

«Прадугледжваліся страты 70—80%. Але ніхто не адмовіўся». Украінскі дэсант у Крынках — гісторыя трагізму і геройства

«Прадугледжваліся страты 70—80%. Але ніхто не адмовіўся». Украінскі дэсант у Крынках — гісторыя трагізму і геройства

Галоўнае
Усе навіны →