Адкіды беларускага хімічнага камбіната ўтрымліваюць канцэнтрацыю рэдказёмаў, супастаўную з радовішчамі ва Украіне
Свет загаварыў пра рэдказямельныя металы, а беларускія навукоўцы з Акадэміі навук цягам дзесяцігоддзяў спрабавалі звярнуць увагу ўладаў на тое, што ёсць «жывое золата», якое ляжыць на паверхні і патрабуе мінімальнага ўдзелу геолагаў для яго здабычы і перапрацоўкі. Навуковец Сяргей Бесараб патлумачыў «Радыё Свабода», што такое рэдказямельныя металы, навошта яны Дональду Трампу, колькі такіх карысных выкапняў у Беларусі і ці можна на гэтым зарабіць.
Што такое рэдказямельныя металы
— Рэдказямельныя элементы — гэта далёка не самыя рэдкія ў прыродзе элементы. Хоць шмат каму можа здацца менавіта так, бо сусветныя СМІ прадстаўляюць гэтую сітуацыю зараз. Рэдказёмы — гэта прыкладна паўтара дзясятка так званых лантаноідаў, блізкіх па хімічных уласцівасцях элементаў адной групы. І гэтыя лантаноіды сустракаюцца вельмі часта на Зямлі.
Больш за тое, калі глядзець на абсалютную іх колькасць (у геалогіі гэта вызначаецца т. зв. кларкам — колькасцю грамаў элемента на тону зямной кары), то атрымаецца, што, напрыклад, таго ж цэрыю на Зямлі больш, чым медзі. Неадыму столькі ж, колькі цынку, лантану больш, чым свінцу. А, напрыклад, самарыю больш, чым малібдэну, які калісьці выкарыстоўваўся ў «лямпачках Ільіча».
Навошта Трампу рэдказямельныя металы
— У 2020 годзе, яшчэ да пачатку вайны ва Украіне, геалагічная служба ЗША апублікавала дакумент, у якім пералічыла крытычна важныя для нацыянальнай бяспекі сыравінныя рэсурсы. І вось у гэты спіс трапілі амаль усе лантаноіды з пазнакай — 100% імпарт.
Паводле даных той жа геалагічнай службы ЗША, найбуйнейшы вытворца рэдказёмаў — гэта Кітай, каля 70% сусветнай вытворчасці. Найбуйнейшыя запасы — у Кітаі, В’етнаме і Бразіліі. Таму не дзіва, што Трамп вырашыў узяць гэтае пытанне пад кантроль яшчэ ў свой першы тэрмін.
А што ў Беларусі
— У Беларусі яшчэ ў сярэдзіне мінулага стагоддзя знайшлі некалькі радовішчаў рэдказямельных элементаў. Гэта дыябазавае радовішча ў Жыткавіцкім раёне, дзе былі выяўленыя сляды ітрыю і тэрбію, а таксама Гомельска-Добрушскі магматычны вузел, дзе знойдзеныя сляды тулію. Аднак запасы прызналі нязначнымі і немэтазгоднымі для камерцыйнай здабычы.
У той жа час адкіды Гомельскага хімічнага камбіната ўтрымліваюць канцэнтрацыю рэдказёмаў, супастаўную з радовішчамі ва Украіне. Але ўлады не лічылі патрэбным укладаць сродкі ў даследаванні, якія маглі б не толькі прынесці прыбытак, але і палепшыць экалагічную сітуацыю.
Цяпер, калі рэдказямельныя металы сталі палітычнай тэмай, пытанне ізноў узнялі. Але пакуль няма спецыялістаў, здольных прапанаваць і данесці да ўладаў, што Беларусь можа зарабляць, перапрацоўваючы адкіды, а не капаючы нетры.
«Рэдказямельныя металы, нафта, і ўсё, што зможам атрымаць»: Трамп заявіў, што яшчэ хоча замест «укладзеных ва Украіну грошай»
У ЗША заявілі, што пакуль не ўзгаднілі здзелку з Украінай па прыродных рэсурсах. А Зяленскі задаволены
У Вялікабрытаніі навучыліся амаль цалкам аднаўляць літый і графіт з выкарыстаных батарэй электрамабіляў
У Нарвегіі знайшлі найбуйнейшае ў Еўропе радовішча рэдказямельных металаў. Гэта можа зменшыць залежнасць ад Кітая
Цяпер чытаюць
Ад БНФ да ГРУ. Хто такая Наталля Судлянкова, якой чэхі загадалі пакінуць краіну27
Каментары
одна из причин, почему я не в Пассат ;