Шрайбман: Я не веру ў «зянонаўскую дыктатуру», якая будзе паслядоўна беларусізаваць беларусаў

У новым выпуску ютуб-праекта «Гадзіннічак цікае» Жэня Сугак заўважыла, што ў людзей унутры краіны шмат цікаўнасці да ўсяго беларускага. Блогеры папулярызуюць беларускую мову, некаторыя на гэтым выбудоўваюць свае бізнэсы. І гэтыя працэсы сведчаць аб тым, што беларуская мова не загіне.

«Зараз, мне здаецца, гэта такая форма сублімацыі таго, што раней вылівалася на вуліцы пратэстамі. Не абавязкова асэнсавана. Проста вырастаюць свядомыя сумленныя людзі, якія не могуць пайсці на вуліцу, стаць актывістамі, праваабаронцамі, журналістамі. Адзінае, што застаецца, гэта рабіць моўнасвядомыя рэчы», — заўважыў Арцём Шрайбман.

Па погляд Рыгора Астапені, галоўным з'яўляецца пытанне ідэнтычнасці. І яно неабавязкова звязана з беларускай мовай:

«Важна, каб людзі самі для сябе казалі: «Я прыналежу да Беларусі.

Ёсць розныя шляхі. (…) Важна падкрэсліваць разнастайнасць Беларусі. (…) Калі мы будзем заганяць сябе ў тую мадэль, якая ўжо аджыла сваё, мне падаецца, гэта ніякай карысці не атрымае. Трэба думаць пра разнастайнасць — і Макс Корж, і Мулявін, і дранікі, і халаднік, і Mark Formelle, і дажынкі, і БНР, і БССР. Я думаю, ёсць розныя варыянты, з чым гуляцца, каб падкрэсліваць сваю беларускасць».

З такім поглядам згодны і Арцём Шрайбман. «Я думаю, што гэта больш палітычна ўстойлівая мадэль. Таму што, калі вы будзеце ўніфікаваць толькі моўна-этнічны, моўна-культурны фармат пабудовы беларушчыны, гэта будзе палітычна няўстойліва. Вы будзеце пад рызыкай, што іншыя палітычныя сілы, больш прарасійскія, на гэтым згуляюць, і ваш праект проста не атрымаецца.

І верыць, што будзе магчымасць дзесяцігоддзямі трымаць такую «зянонаўскую дыктатуру», якая будзе непахісная, ніяк не ўразлівая для палітычных канкурэнтаў, якая будзе паслядоўна беларусізаваць беларусаў і, можа, праз пакаленне выгадуе правільных беларускамоўных беларусаў — гэта ілюзія».

Шрайбман лічыць, што, хутчэй, мы зможам прыйсці да прызнання беларускай мовы адзінай дзяржаўнай, а не да беларускамоўнай Беларусі.

«Гэта нармальна, што нават рускамоўныя беларусы могуць падтрымаць статус адзінай дзяржаўнай для беларускай. Як гэта адбылося ў Казахстане, як гэта адбываецца ў шмат якіх постсавецкіх краінах, дзе напачатку не было пераважнай большасці носьбітаў нацыянальнай мовы, але ніякіх бунтаў супраць гэтага таксама не было.

Я думаю, што спачатку мы можам прыйсці да адзінай дзяржаўнай. Але да цалкам беларускамоўнай я не ведаю, ці мы калісьці дойдзем. Але калі дойдзем, то гэта будзе пытанне далёкай будучыні пасля адзінай дзяржаўнай».

• 33
• 14
• 3
• 11
• 0
• 2
• 3
• 1