Што за «апраменьванне персаналу» магло адбыцца на БелАЭС і ці яно было? Тлумачыць спецыяліст
Учора з'явілася інфармацыя аб тым, што на Беларускай АЭС адбылося апраменьванне персаналу. Навуковец Сяргей Бесараб, аўтар канала «Навукова-Технічный·LAB-66», выказаў сваё крытычнае стаўленне да навіны. Ён патлумачыў «Нашай Ніве», чаму не лічыць, што на БелАЭС быў сур'ёзны інцыдэнт.
29.12.2022 / 19:11
Хімік кажа, што, калі пабачыў скрыншот, ягоная першая думка была пра тое, што гэты зварот з'яўляецца фэйкам ці пранкам. Спецыяліст не разумее, навошта дасылаць на афіцыйную пошту БелАЭС нейкае відэа з момантам апраменьвання.
«Выпраменьванне і апраменьванне не бачнае чалавечым вокам, радыяцыя таксама не бачная, таму відэа абсалютна нічога не дасць. Гэта выглядае вельмі дзіўна», — адзначае эксперт.
Cяргей Бесараб — хімік, эксперт па радыяцыйнай, хімічнай і біялагічнай бяспецы
«Датычна магчымасці нейкага інцыдэнту з удзелам рэактарнага абсталявання, то адразу прыходзіць у галаву, што штосьці магло здарыцца пры перагрузцы паліва. Але ж гэта, як мы памятаем, адбывалася ў канцы лета 2022 года. Ды і адпрацаванае паліва перагружаецца ў басейн вытрымкі (каля рэактара) з дапамогай маніпулятараў, дыстанцыйна. Людзей там не можа быць у прынцыпе», — лічыць Бесараб.
Па словах хіміка, свежае ядзернае паліва ўвогуле не выпраменьвае пранікаючай радыяцыі. Асноўная яго частка — гэта ўран, які з'яўляецца слабым альфа-выпраменьвальнікам.
«Альфа-выпраменьванне затрымліваецца нават слоем паветра і ніякай небяспекі для чалавека не ўяўляе», — запэўнівае навуковец.
Сярод іншых варыянтаў Бесараб называе нейкае здарэнне з уцечкай ахалоджвальніка рэактара, парушэнне герметычнасці рэактарнага контура.
«Ахалоджваючая актыўную зону вада, безумоўна, можа выклікаць апраменьванне персаналу. Але як гэта тычыцца відэа?» — задаецца пытаннем хімік.
Ён адзначае, што радыяцыя не бачная ў звычайных умовах, таму радыебіялагічныя эфекты на чалавеку праявяцца праз тыдні. І каб бачыць эфект уздзеяння на чалавека, відэа патрэбна здымаць на працягу гэтых тыдняў.
«Увогуле адзіны магчымы варыянт візуалізацыі радыяцыі (а значыць, і мэтазгоднасць відэа) — гэта выпраменьванне Вавілава—Чаранкова. Блакітнае святло, якое ўзнікае, калі зараджаныя часцінкі рухаюцца хутчэй за святло ў празрыстым асяродку. Такі эфект можна бачыць унутры рэактара, калі адбываецца ягоны пуск. Гэта значыць, што і нейкі ўмоўны працаўнік АЭС павінен сядзець у вадзе, якая ахалоджвае ТВЭЛы падчас пуску рэактара», — кажа ён.
Сяргей Бесараб дадае, што разумее як рэакцыю Мінэнерга, так і насельніцтва.
«Мінэнерга было шакаванае тым, што з-за нейкай дробязі ўзняўся такі шум. Я б асабіста нават не звярнуў увагі на той зварот, калі б не такі розгалас у СМІ, бо з тэхнічнага пункту гледжання адлюстраванае ў звароце цалкам бессэнсоўнае. Але натуральна, што ў звычайнага жыхара Беларусі спрацаваў трыгер «радыяцыя». Але той, хто трохі разумее у тэме — не зверне на гэта ўвагі».