Biełarusaŭ pačali čaściej vyklikać u vajenkamaty i zabirać na zbory. Što na ich adbyvajecca?

«Naša Niva» daviedałasia, pra jakija typy zboraŭ havorka i jak jany prachodzili ŭ tych, kaho ŭžo vyklikali.

04.07.2023 / 20:21

Sioleta biełaruskija «partyzany» čaściej jeździać na vučeńni. Fota: «Naša Niva»

Chvalu vyklikaŭ u vajenkamaty i masavych zboraŭ možna było pradkazać jašče ŭvosień 2022-ha. Tady stała viadoma, što novy navučalny hod u biełaruskim vojsku (pieršaje paŭhodździe zazvyčaj pačynajecca 1 śniežnia, a druhoje — 1 červienia) budzie pryśviečany mabilizacyjnaj hatoŭnaści. U 2021-2022 hadach devizam była bajavaja padrychtoŭka. 

Pryčyna rašeńnia znachodzicca lohka. Častkovaja mabilizacyja, abvieščanaja hałoŭnym «chaŭruśnikam», sutyknułasia z arhanizacyjnymi prablemami: u łukašenkaŭskim Minabarony razvažyli, što lepš vučycca na čužych pamyłkach. 

I jašče da pačatku navučalnaha hoda, jaki nie abiacaŭ zapaśnikam ničoha dobraha, u vojsku rašyli pasprabavać mabilizacyjnyja novaŭviadzieńni, jakija, praŭda, daloka nie zajšli. 

Pra pieršaje pisali bahata: vosieńskich dembielaŭ pałochali mabilizacyjnymi pradpisańniami, zhodna ź jakimi jany pieršyja paŭhoda paśla słužby nie mohuć vyjazdžać za miažu, nie pastaviŭšy ŭ viadomaść vajenkamat. Pad hetaj šyrmaj aficery ahitavali svaich bajcoŭ padpisvać kantrakty. Ich termin standartny (dva hady), ale nibyta z mahčymaściu spynieńnia praz šeść miesiacaŭ. Maŭlaŭ, navošta prosta tak siadzieć nievyjaznymi, kali možna hetyja paŭhoda prasłužyć pa kantrakcie i paśla być volnymi? A ŭ vypadku vajny vy pojdziecie ŭ ataku nie z «mobikami», a sa svaim padraździaleńniem. 

Ale takaja ahitacyja pośpiechu nie mieła. U strašyłki pra niavyjezd za miažu dembieli prosta nie vieryli — i nie prahadali. Niejkich novych umovaŭ u pradpisańni jany nie atrymali. Ich tavaryšaŭ, jakija zvalnialisia ŭviesnu, užo tak nie pałochali: ci to zrazumieli marnaść, ci to situacyja stała mienš vostraj. 

Druhi zachad nie abmiarkoŭvali, ale i jon byŭ krasamoŭnym. Napiaredadni zvalnieńnia ŭ zapas sałdaty terminovaj słužby — heta nie tyčycca tych, chto paśla vajskovaj kafiedry słužyć paŭhoda, bo jany mohuć zabirać «zialonku» — zdajuć bajavuju formu i iduć dadomu ŭ paŭsiadzionnaj (jaje čaściej nazyvajuć paradnaj) albo ŭ cyvilnym.

«Bajavucha» paśla zdajecca na skład: jaje ŭ tym liku vykarystoŭvajuć i dla «partyzanaŭ», jakich pryzvali na zbory. A ŭvosień uviali navacyju: žaŭnier zdavaŭ svaju formu ź birkaj, kab u vypadku mabilizacyi atrymać kankretna toj kamplekt. Ale ŭviesnu ad hetaha admovilisia.

Dla čaho ciapier biełarusaŭ vyklikajuć vajenkamaty?

Absłuhoŭvańnie techniki, zaniatki ŭ kłasie, adzinyja strelby i bahata harełki — tak vyhladajuć typovyja zbory va ŭjaŭleńni biełarusaŭ. Ale heta nie pra 2023-i. Sioleta «partyzany» čaściej jeździać na vučeńni.

Uviesnu ŭ biełaruskim vojsku zładzili maštabnuju pravierku bojehatoŭnaści.

Poŭny śpis złučeńniaŭ, jakija ŭdzielničali ŭ joj, nie abviaščali, adnak dakładna viadoma, što siarod ich byli 38-ja desantna-šturmavaja (Brest), 120-ja (Minsk), 6-ja (Hrodna) i 11-ja miechanizavanyja bryhady, a taksama padraździaleńni supraćpavietranaj abarony.

I heta byŭ nie prosta «padryŭ»: čaści razharnuli da štatu vajennaha času z vyklikam «partyzanaŭ» (u Minaabarony ich nazyvajuć «mabresursam»). Adpracoŭvali ŭvieś cykł: zbor pa tryvozie, kamplektavańnie zapaśnikami, vyjezd na palihon, vučeńni. Raptoŭnaść była duža ŭmoŭnaj. Kamandziry padraździaleńniaŭ da momantu atrymańnia admysłovaha pakieta sapraŭdy dakładna nie viedali, ci daviadziecca im brać udzieł u praviercy. Adnak čutki chadzili, tamu aficery i žaŭniery ŭsio adno byli hatovyja da «padryvaŭ» i mahčymych kamandzirovak, viedajučy dakładny dzień.

Vajenkamaty taksama rychtavalisia da pravierki, a voś dla «partyzanaŭ» jana sapraŭdy stała raptoŭnaj. Časta pra zbory jany daviedvalisia za dzień da adpraŭki. Pryčym časam zabirali ludziej, jakija rasstalisia ź zialonaj formaj tolki ŭvosień. A pa prybyćci ŭ čaści zapaśnikaŭ sustrakaŭ jašče adzin siurpryz: ich čakali nie badziańnie pa kłasach i parkach, a palavyja vychady.

Zvyčajna ŭ takich pravierkach złučeńni nie ŭdzielničali całkam — pryciahvalisia asobnyja bataljony. Mienš za ŭsio pašancavała słonimskaj 11-j miechbryhadzie: jaje poŭnaściu razharnuli da štatu vajennaha času — kala 6 tysiač čałaviek.

«U takim maštabie takoje mierapryjemstva pravodzicca ŭpieršyniu», — zajaviŭ tady ministr abarony Viktar Chrenin. Adnak varta adznačyć, što, niahledziačy na heta, vysokaj intensiŭnaściu takija palavyja vychady nie adroźnivalisia. Asnoŭny akcent rabiŭsia na zbor pa tryvozie, kamplektavańnie «partyzanami» i vychad u rajon pryznačeńnia.

A na palihonach hałoŭnaj pravierkaj dla padraździaleńniaŭ za niekalki tydniaŭ čaściej za ŭsio byli sutačnyja vučeńni. Uvieś inšy čas — arhanizacyja pobytu, maskiroŭka i zredku zaniatki. «Partyzanam» prystasoŭvacca da takoha žyćcia dapamahaŭ «hradus»: i navat pahrozy kambataŭ nie mahli spynić prahi da ŭlubionaha napoju.

U Piečach «partyzanaŭ» čaściej pryciahvajuć da absłuhoŭvańnia zakansiervavanaj techniki ci pravodziać zvyčajnyja zaniatki, ale sioleta taksama vyrašyli zładzić palavy vychad.

Daloka jechać nie daviałosia: 227-y palihon — najvialikšy ŭ krainie — usiaho za 10 chvilin. Tam raźbili namiotavy łahier i pastavili techniku. 

Minabarony nie zabyvajecca i na terytaryjalnyja vojski. Chrenin nie chavaje: łukašenkaŭcaŭ uraziŭ ukrainski dośvied. Z 8 pa 29 červienia zbory prajšli ŭ «terytaryjałaŭ» Łuninieckaha rajona. A minčukoŭ na pačatku leta ździvili błokpasty ŭ horadzie: heta byli vučeńni terabarony Leninskaha rajona horada. Zrešty, zvyčajnych biełarusaŭ vajenkamaty ŭ terytaryjalnyja vojski nie zapišuć: tudy čaściej traplajuć byłyja siłaviki. 

Taksama biełarusaŭ mohuć vyklikać na vučeńni vajenkamataŭ. Takija prajšli z 21 pa 30 červienia na Minščynie. La budynkaŭ źjaŭlalisia kalučy drot i ŭmacavańni.

«Partyzanaŭ» tudy vyklikali nienadoŭha: spraŭdžvańnie danych, pasadka ŭ aŭtobus i ŭmoŭny adjezd pa maršrucie — ludzi ŭ pahonach zapeŭnivali, što pracedura zojmie paŭtary hadziny. 

Ci varta bajacca vykliku ŭ vajenkamat?

Pakul nie. Kolkaść zboraŭ i vyklikaŭ «partyzanaŭ» pavialičyłasia, ale heta nie śviedčyć pra namier ustupić u vajnu. Biez zakryćcia miežaŭ (ci chacia b abmiežavańniaŭ na vyjezdu za miažu dla mužčyn), masavaha pieramiaščeńnia vojskaŭ, farmavańnia ŭdarnych hrupovak takija zachady ničoha nie vartyja.

Ale režym, vidavočna, rychtujecca da patencyjnaha kanfliktu. Adsiul i maštabnyja vučeńni z «partyzanami» i vajenkamatami, źmieny ŭ zakanadaŭstvie. Łukašenkaŭcy dobra vučacca na čužym dośviedzie — u rasiejcaŭ da častkovaj mabilizacyi było siem miesiacaŭ, biełarusam taki padarunak naŭrad ci śviecić. Kali vy nie źbirajeciesia źjazdžać z krainy, pakul nie dojdzie da adkrytaj vajny, varta, prynamsi, rychtavacca da hetaha.

Čytajcie taksama:

Dobraachvotnik «Janki»: Płan pa siłavym vyzvaleńni Biełarusi — kazačny zamak. Dla hetaha treba 250 tysiač bajcoŭ

«Cełaja bryhada hatovaja była». Łukašenka zajaviŭ, što byŭ hatovy pasłać vojski ŭ Rasiju dla padaŭleńnia miaciažu

Ministr Chrenin pryjšoŭ na sustreču z Łukašenkam ź jadziernaj bombaj

Andrej Viarškoŭ