Pracujecie pa źmienach? Voś jak zachavać režym snu
Ludzi, jakija pracujuć pa niestandartnym hrafiku (ranišnija abo načnyja źmieny, sutki praz sutki), časta pakutujuć na razład snu. Dla jaho charakternyja praźmiernaja sanlivaść i stomlenaść u dzionny čas, biessań unačy. Hetyja simptomy mohuć niehatyŭna adbivacca jak na pracy, tak i na volnym časie.
19.09.2023 / 18:51
Fota: Getty Images
Nietradycyjny hrafik pracy, typovy dla mnohich śfier dziejnaści — ad budoŭli da achovy zdaroŭja — moža parušyć cyrkadny rytm čałavieka, abo tak zvany bijałahičny hadzińnik, jaki rehuluje sanlivaść u bolš-mienš vyznačany čas na praciahu 24 hadzin.
Parušeńnie cyrkadnaha rytmu vyklikaje niepryjemnyja simptomy, źviazanyja z sanlivaściu, hoładam, parušeńniem kancentracyi ŭvahi, źmianieńniami tempieratury cieła i ŭzroŭniu harmonaŭ.
Pavodle acenak Kliŭlendskaj kliniki (ZŠA), ad 10 da 40 adsotkaŭ vachtavych rabotnikaŭ majuć razład snu. Adnak treba skazać, što jość i rabotniki, jakim vachtavy mietad całkam padychodzić, bo ich cyrkadnyja rytmy naładžanyja takim čynam, što robiać ich naturalnymi «paŭnočnikami».
Jakija simptomy parušeńnia snu pry źmiennaj pracy?
Heta mohuć być niejkija z nastupnych prykmiet:
- praźmiernaja sanlivaść — jak na pracy, tak i za jaje miežami,
- ciažkaści z kancentracyjaj uvahi,
- niedachop enierhii,
- biessań,
- son adčuvajecca niehłybokim i nie aśviažalnym,
- depresija ci kapryznaść,
- prablemy ŭ adnosinach.
Pažyłyja rabotniki i žančyny bolš schilnyja da niedasypaŭ padčas źmiennaha hrafiku pracy.
Chraničny niedasyp moža niehatyŭna paŭpłyvać na zdaroŭje, u pryvatnaści na zdaroŭje serca i pravilnuju pracu stravavalnaj sistemy. Moža pavialičyć ryzyku raźvićcia raku.
Taksama sanlivaść moža być niebiaśpiečnaj, bo čałaviek moža zasnuć za rulom abo narabić pamyłak na pracy.
Ličycca, što sanlivaść častkova stała pryčynaj katastrofy ŭ Čarnobyli, avaryi na atamnaj elektrastancyi ŭ Piensilvanii ŭ 1979 hodzie i raźlivu nafty z tankiera «Eksan Vałdziz» na ŭźbiarežžy Alaski ŭ 1989 hodzie.
Tamu da simptomaŭ razładu snu z-za źmiennaha hrafiku pracy nie varta stavicca lehkadumna.
Čytajcie taksama:
Seks a 6-j ranicy, a 16‑j — ukoły
Čamu vy pračynajeciesia za piać chvilin da zvanka budzilnika
Źmieny ŭ ładzie žyćcia, jakija dapamahajuć spravicca z razładam snu pry źmiennaj pracy
Mnohija rabotniki nie ŭ stanie źmianić svoj pracoŭny čas, adnak isnujuć sposaby pamienšyć nastupstvy nietypovaha hrafiku.
Choć źmianieńnie ładu žyćcia — najbolš važny kampanient zdarovaha snu, niekatoryja mohuć źviarnucca i pa biezrecepturnyja snatvornyja srodki. Miełatanin ličycca biaśpiečnym, i peŭnyja rabotniki kažuć, što jon značna palapšaje jakaść ich snu. I ŭsio ž snatvornyja i siedatyŭnyja srodki varta ŭžyvać umierana i na praciahu karotkich pieryjadaŭ času. Lepš, kab ich pryznačaŭ lekar.
Kab maksimalna palepšyć jakaść snu, starajciesia nie dapuskać zbojaŭ hrafiku snu. Starajciesia nie hladzieć u telefon ci na jarkija ekrany za hadzinu da snu. Vykarystoŭvajcie pryłady ź biełym šumam, zaspakajalnuju muzyku ci vušnyja zatyčki, kab zahłušyć fonavy šum dnia.
Jość šmat źmienaŭ u ładzie žyćcia, jakija vy možacie ŭnieści, kab ablehčyć simptomy razładu snu:
- starajciesia prytrymlivacca rehularnaha režymu snu, u tym liku ŭ vychadnyja dni,
- kali mahčyma, vaźmicie adpačynak na 48 hadzin paśla sieryi źmien,
- sychodziačy z pracy, nadziavajcie soncaachoŭnyja akulary, kab źvieści da minimumu ŭździejańnie sonca. Heta moža dapamahčy praduchilić «uklučeńnie» bijałahičnaha dzionnaha hadzińnika,
- pa mahčymaści — dramicie,
- abmiažujcie ŭžyvańnie kafieinu za čatyry hadziny da snu,
- prytrymlivajciesia zdarovaj dyjety, bahataj sadavinaj i harodninaj,
- paprasicie siamiejnikaŭ pamienšyć uzrovień šumu — vykarystoŭvać navušniki dla prahladu televizara abo prasłuchoŭvańnia muzyki. Paprasicie ich nie zajmacca chatnimi spravami, pakul vy nie pračniaciesia,
- pa mahčymaści paźbiahajcie praciahłych pajezdak na pracu. Heta moža skaracić čas vašaha snu i vyklikać dalejšuju sanlivaść,
- vykonvajcie načnyja rytuały pierad snom, navat u dzionny čas,
- vykarystoŭvajcie zatyčki dla vušej abo bieły šum, kab zahłušyć huki padčas snu,
- vykarystoŭvajcie ščylnyja štory dla snu, kab u pakoi było ciomna,
- pasprabujcie śviatłoterapiju — dla hetaha treba nabyć śpiecyjalnyja łajtboksy. Sens u tym, kab pierad pracaj hladzieć na jarkaje, ale biaśpiečnaje śviatło, kab aktyvizavać u arhaniźmie dzionnyja pracesy,
- padramicie ad 30 da 60 chvilin niepasredna pierad svajoj źmienaj.
Kali vy pracujecie ŭ kampanii, jakaja rehularna najmaje rabotnikaŭ, što pracujuć pa nietypovych źmienach, — naprykład, na kruhłasutačnaj fabrycy ci ŭ lakarni, — vaš pracadaŭca, mahčyma, zachoča ŭkaranić ułasnyja dapamožnyja srodki dla biaśpieki svaich rabotnikaŭ. Heta moža ŭklučać padtrymańnie prachałody i jarkaha aśviatleńnia na pracoŭnym miescy dla pavyšeńnia pilnaści.
Čytajcie jašče:
Kali vybirać miž snom i fitnesam, što važniejšaje? Voś što kažuć miedyki
Daśledčyki: «žavaranki» lepšyja rabotniki za «soŭ» pry tradycyjnym pracoŭnym dni
Kardyjołah raskazaŭ, jakija simptomy pieradynfarktnaha stanu i jak dziejničać pry infarkcie