Nakolki realistyčny prahnoz raźvićcia ekanomiki na nastupny hod
Ułady zaćvierdzili prahnoznyja paramietry raźvićcia na 2024 hod. Tak, rost VUP u nastupnym hodzie zapłanavany na 3,8%, inflacyju čakajuć na ŭzroŭni 6%, realnyja zarobki abiacajuć vyraści na 3,9%. Spytali ŭ ekanamista, nakolki realistyčnyja hetyja prahnozy i jak ułady źbirajucca damahčysia vynikaŭ.
04.10.2023 / 09:19
Ilustracyjny zdymak. Fota: «Naša Niva»
Što z ekanomikaj sioleta?
Sioleta ekanomika raście, ale adbyvajecca heta dziakujučy nizkaj bazie, pakolki ŭ 2022 hodzie biełaruskaja ekanomika surjozna prasieła.
«Na praciahu hetaha hoda ekanomika prystasoŭvałasia da biahučych umoŭ i adnaŭlałasia. Ale tut treba razumieć, što my majem spravu mienavita z adnaŭlenčym rostam», — źviartaje ŭvahu ekśpiert BEROC Nastaśsia Łuzhina.
Niahledziačy na stanoŭčuju dynamiku ŭ biahučym hodzie, biełaruskaja ekanomika, chutčej za ŭsio, nie zmoža dasiahnuć uzroŭniu 2021 hoda.
Ekśpiertka adznačaje, za košt jakich indykataraŭ sioleta nazirajecca rost VUP.
«Na 2023 hod byŭ zapłanavany rost realnych dachodaŭ na 4,1%, ale ŭžo pavodle apošnich źviestak (za studzień-lipień) hety pakazčyk dasiahnuŭ 4,5%».
Dasiahnuć takich vynikaŭ atrymałasia za košt rehulavanaj inflacyi i aktyŭnaha rostu zarobkaŭ z-za deficytu pracoŭnaj siły, miarkuje Nastaśsia Łuzhina.
Ilustracyjny zdymak. Fota: «Naša Niva»
«Kali b ceny nie strymlivali administracyjnymi mietadami, to, imavierna, rost realnych dachodaŭ byŭ by bolš ścipły. Ceny raśli b chutčej. Hetuju praktyku štučnaha strymlivańnia cen płanujuć raspaŭsiudzić i na nastupny hod».
Taksama na praciahu hetaha hoda aktyŭna stymulavali inviestycyi.
«Zajaŭleny rost u 22,3% pakul nie zabiaśpiečany, ale my bačym, jak aktyŭna imknucca pavialičyć abjomy inviestycyj za košt dziaržaŭnych prahram, stymulavańnia pradpryjemstvaŭ».
Pieršy kvartał, pa słovach ekanamistki, byŭ pravalnym, ale pačynajučy z druhoha namieciŭsia rost. U červieni było 26%, u lipieni —17,9%, a ŭ žniŭni — 21,3%.
Aktyŭny rost u druhim kvartale Łuzhina tłumačyć tym, što letaś mienavita z druhoha kvartała i pačałosia aktyŭnaje skaračeńnie abjomaŭ inviestycyj.
«Za studzień-žnivień 2023 hoda ŭ paraŭnańni z anałahičnym pieryjadam 2022 hoda inviestycyi vyraśli na 10,4%. Ale ŭsia heta stanoŭčaja dynamika adbyvajecca na fonie letašniaha padzieńnia na 18,5%. Atrymlivajecca, što pakul my nie dasiahnuli jak zapłanavanych pakazčykaŭ, tak i ŭzroŭniu 2021 hoda», — adznačaje ekanamistka.
Ci čakać zapłanavaha ekanamičnaha rostu ŭ 2024-m
Kali my paraŭnoŭvajem prahnoznyja pakazčyki 2023 i 2024 hadoŭ, to možna adznačyć, što pa mnohich kryteryjach dynamika ŭ nastupnym hodzie bolš ścipłaja.
Ilustracyjny zdymak. Fota: «Naša Niva»
Rost inviestycyj zapłanavany na 4%, realnych zarobkaŭ — na 3,9%, realnych dachodaŭ — na 3,5%.
Nastaśsia Łuzhina nie ŭpeŭnienaja, što ŭ nastupnym hodzie Biełarusi ŭdasca dasiahnuć zapłanavanych pakazčykaŭ datyčna VUP (rostu na 3,8%).
«U biahučym hodzie idzie adnaŭlenčy rost VUP, tamu jaho dynamiku možna stymulavać. Choć nielha skazać, što heta dobra dla ekanomiki, bo ŭźnikajuć ryzyki jaje pierahrevu. U lubym vypadku ciapier my nazirajem adnaŭleńnie da ŭzroŭniu pačatku 2022 hoda. U nastupnym hodzie hetaha ŭžo nie budzie, pakolki baza budzie zusim inšaj».
Sioleta VUP pakul taksama nie dasiahnuŭ zapłanavanych 3,8%. Pa vynikach 8 miesiacaŭ biahučaha hoda VUP Biełarusi vyras na 3,1%. Pa vynikach 2022 hoda jon skaraciŭsia na 4,7%.
Ułady robiać staŭku na kredytavańnie
Ekanamist źviartaje ŭvahu, što ŭčora byŭ padpisany dakumient, jaki datyčyć manietarnaj palityki Nacyjanalnaha banka.
«Kali hladzieć na manietarnyja ŭmovy, to tam napisana, što ŭ nastupnym hodzie pryrost patrabavańniaŭ bankaŭ da ekanomiki pavinien być nie mienšy za 10%. U prahnozie za 2023 hod było prapisana, što pryrost patrabavańniaŭ bankaŭ da ekanomiki 17-21%».
Heta, pa słovach ekanamista, śviedčyć pra toje, što ŭłady pa-raniejšamu razhladajuć kredytavańnie jak adzin z asnoŭnych stymułaŭ dla ekanamičnaha rostu.
«Na nastupny hod jany nie zakładvajuć kankretnych ličbaŭ, pakidajučy pole dla manieŭru. Heta moža być jak 10, 15, tak i bolš adsotkaŭ.
Takim čynam jany pakidajuć dla siabie mahčymaść, što kali nie budzie atrymlivacca dasiahnuć niejkich paramietraŭ, to možna stymulavać ekanomiku za košt rostu kredytavańnia».
Ilustracyjny zdymak. Fota: «Naša Niva»
Takoje rašeńnie niasie ryzyki. Pavodle słoŭ Łuzhinoj, zychodziačy ź biahučaj ekanamičnaj palityki, asnoŭnaj zadačaj dziaržava stavić farmiravańnie dobrych pakazčykaŭ.
«Uładam važna pakazać rost pa realnych zarobkach, pa inviestycyjach, pa VUP. I kali hetyja pakazčyki nie buduć dasiahacca, to možna źviarnucca da stymulavańnia za košt kredytavańnia».
Płany pa eksparcie
Jašče adzin pakazčyk, na jaki źviartaje ŭvahu ekśpiertka, — zapłanavany rost ekspartu na 7,6%. Dasiahać rostu ŭ eksparcie, na dumku ekanamistki, Biełaruś budzie za košt naroščvańnia fizičnych abjomaŭ. I budzie namahacca naraścić ich, navat kali heta nie vielmi vyhadna.
«Aryjentacyja rostu źniešniaha handlu na rost za košt fizičnych abjomaŭ dziejničaje i ŭ biahučym hodzie. Možam uspomnić, da prykładu, padsankcyjny kalij, prodaž jakoha imknucca naraścić za košt bolš nizkich cenaŭ, niahledziačy na źnižeńnie suśvietnych koštaŭ i rostu vydatkaŭ na jaho transparciroŭku», — tłumačyć ekśpiertka.
Ilustracyjny zdymak. Fota: «Naša Niva»
Učora Łukašenka daručyŭ stvaryć kamisiju, jakaja zojmiecca pytańniami ekspartu biełaruskich tavaraŭ. Uznačalić jaje pasoł Biełarusi ŭ Rasii Dźmitryj Kruty.
«My vystajali. Ciapier treba padymacca z kaleniaŭ, — zajaviŭ Łukašenka. — Sankcyi, nie sankcyi — uvieś śviet i minieralnyja ŭhnajeńni hatovy kuplać, i naftapradukty. Navat u Rasii deficyt. I hetak dalej. Tamu niama takich tavaraŭ u Biełarusi, jakija my nie možam pradać. Prosta treba varušycca».
Ahułam płany pa roście VUP na 3,8% u nastupnym hodzie Łuzhina nazyvaje zanadta ambicyjnaj zadačaj dla ekanomiki, jakaja sama znachodzicca pad sankcyjami i pry hetym maksimalna aryjentavana na ekanomiku RF, jakaja taksama pad sankcyjami i zapłanavany rost jakoj pa prahnozach rasijskich uładaŭ budzie bolš ścipłym (1,5-2,5%).
Čytajcie taksama:
Ad palityčnych kantaktaŭ u Afrycy pakul niama tołku dla ekanomiki — Hałoŭčanka
Łukašenka daručyŭ stvaryć kamisiju, jakaja dapamoža «padniacca z kaleniaŭ»
Dalar z zapasam abnaviŭ absalutny maksimum