Karbalevič: Minsk zahavaryŭ pa-inšamu, ale heta pakul tolki słovy, dziejańniaŭ minimum
Kaskad zajaŭ biełaruskich aficyjnych asob, skiravanych na niejkuju razradku napružanaści z Ukrainaj i Zachadam, naŭrad ci možna ličyć vypadkovym. Da hetaha trendu varta dałučyć i niečakanaje vyzvaleńnie kala dvuch dziasiatkaŭ palitviaźniaŭ. Z čym źviazanyja hetyja kroki, razvažaje na «Radyjo Svaboda» Valer Karbalevič.
15.07.2024 / 17:45
Paśla pahrozy na adras Ukrainy ŭžyć jadziernuju zbroju, jakaja prahučała ŭ vystupie Alaksandra Łukašenki 2 lipienia na ŭračystym schodzie z nahody Dnia Niezaležnaści, situacyja niejak niečakana i radykalna pamianiałasia.
13 lipienia Łukašenka naviedaŭ vajskovuju čaść u Łuninieckim rajonie i paŭstaŭ tam u vyhladzie «hołuba miru». Jahonyja razvahi byli na redkaść miralubnyja. Jon zajaviŭ pra likvidacyju napružanaści na miažy z Ukrainaj: «Ciapier u nas uskładnieńniaŭ nijakich niama z ukraincami. I ja spadziajusia, što i nie budzie… My nijakija nie vorahi dla ŭkraincaŭ. Ja ŭžo šmat razoŭ kazaŭ. Heta našy ludzi. Takija ž ludzi, jak my, jak rasiejcy. Nam treba chutčej damaŭlacca. Akazvajecca, možna damovicca. Ale hałoŭnaje, treba razmaŭlać. Kali niama dyjałohu, razmovy — heta budzie eskałacyja i buduć hinuć ludzi».
Takoha miralubstva na adras Ukrainy Łukašenka nie demanstravaŭ z pačatku rasijskaj ahresii. Jahonuju rytoryku tut ža padtrymali siłaviki. Ministr abarony Viktar Chrenin zajaviŭ pra nieadkładny vyvad «vojskaŭ uzmacnieńnia paŭdniovaha napramku ź miažy z Ukrainaj». Staršynia KDB Ivan Cierciel adznačyŭ, što «ŭkrainski bok pavodziŭ siabie strymana», havaryŭ pra demanstracyju «našaj miralubnaj pazicyi».
U paniadziełak 15 lipienia temu nieabchodnaści narmalizavać adnosiny z susiedziami praciahnuŭ novy ministr zamiežnych spraŭ Maksim Ryžankoŭ. Jon zajaviŭ žurnalistam, što Biełaruś hatovaja da dyjałohu, kab razradzić abstanoŭku na miažy z Polščaj: «Niadaŭna kiraŭnik našaj dziaržavy prapanavaŭ polskamu boku (i hetaja pazicyja była daviedzienaja da časovaha pavieranaha ŭ spravach Polščy ŭ Respublicy Biełaruś): my hatovyja pryniać lubuju polskuju delehacyju, lubych polskich ekśpiertaŭ, śpiecyjalistaŭ, pradstaŭnikoŭ kiraŭnictva, dla taho kab razam pahladzieć situacyju na miažy… My prapanujem lubym inšym arhanizacyjam, pradstaŭnikam krain ES, jakija tut znachodziacca, taksama pryjechać na miažu, pahladzieć, pahavaryć, padyskutavać, namiecić niejkija płany».
Adnačasova BiełTA pryvodzić zajavu časovaha pavieranaha ŭ spravach Biełarusi ŭ ZŠA Paŭła Šydłoŭskaha, jaki adznačyŭ, što «Biełaruś hatovaja da kanstruktyŭnaha ŭzajemadziejańnia sa Złučanymi Štatami Amieryki».
Hety kaskad zajavaŭ, skiravanych na niejkuju razradku napružanaści z Ukrainaj i Zachadam, naŭrad ci možna ličyć vypadkovym. Da hetaha trendu varta dałučyć i niečakanaje vyzvaleńnie kala dvuch dziasiatkaŭ palitviaźniaŭ.
Z čym źviazanyja hetyja kroki? Tut dziejničajuć niekalki čyńnikaŭ, niekatoryja ź jakich lažać na pavierchni.
Što tyčycca źniaćcia napružańnia na biełaruska-polskaj miažy, dyk tut aficyjny Minsk atrymlivaje mocny stymuł z boku Kitaja. Zaklik Piekina da parazumieńnia pamiž Biełaruśsiu i Polščaj biełaruskija ŭłady nie mohuć ihnaravać.
Druhi čyńnik źviazany z pačatkam prezidenckaj kampanii. Madel krepaści ŭ abłozie padabajecca daloka nie ŭsim biełarusam, navat dziejnym ci patencyjnym prychilnikam Łukašenki. «Žaleznaja zasłona» na zachodniaj miažy — nie nadta vialikaje dasiahnieńnie, ź jakim možna iści da vybarcaŭ.
Aproč taho, u Biełarusi źjaviŭsia novy ministr zamiežnych spraŭ. «Novaja miatła» chacieła b mieści pa-novamu. Maŭlaŭ, jość šaniec pačać adnosiny z Zachadam «z čystaha arkuša». Ryžankoŭ — čałaviek z ambicyjami. U razmovie z žurnalistami, jakuju pieradaje BiełTA, ministr uskosna pakrytykavaŭ raniejšaje kiraŭnictva MZS: «Raniej my, moža, navat nie ŭjaŭlali, nakolki šmathrannym i roznabakovym jano (supracoŭnictva. — RS) moža być, kali hetym surjozna zajmacca. Siońnia jość usie mahčymaści i hatoŭnaść našych partnioraŭ da raźvićcia ŭzajemavyhadnych suviaziaŭ i kantaktaŭ navat pa tych kirunkach, jakim kaliści my nie nadavali surjoznaha značeńnia». Inšymi słovami, Ryžankoŭ namiakaje, što voś ja pakažu, jak treba pracavać. Pahladzim…
Vidać, jość čyńniki, jakija nie lažać na pavierchni. Niekatoryja naziralniki miarkujuć, što ŭźnikli peŭnyja prablemy ŭ adnosinach z Rasijaj. Vonkavych prykmiet takich prablemaŭ nie vidać. Adnak u minułym, jak tolki ŭ dačynieńniach Minska i Maskvy ŭźnikała napružańnie, to kiraŭnictva Biełarusi rabiła niejkija simvaličnyja žesty ŭ bok Zachadu.
Zrešty, u lubym vypadku praces razmarožvańnia adnosin Biełarusi z Zachadam nie moža być prosty. Hetamu zaminaje i padtrymka biełaruskim režymam rasijskaj ahresii suprać Ukrainy, i kala paŭtary tysiačy palitviaźniaŭ, i praciah palityčnych represij.
U toj ža prapanovie Ryžankova da Varšavy pačać dyjałoh bačycca, što baki nie čujuć adzin adnaho. Polšča patrabuje spynić mihranckija ataki na miažy, vydać taho mihranta, jaki zabiŭ polskaha žaŭniera, vyzvalić Andžeja Pačobuta. Minsk ničoha nie adkazvaje na hetyja patrabavańni, a kaža: davajcie pačniom niejki abstraktny dyjałoh. Pra što? Kali baki bačać rozny paradak dnia pieramoŭ, to plon ad ich nievialiki.
Zachad čakaje ad biełaruskaha kiraŭnictva nie zaklikaŭ da dyjałohu, a dziejańniaŭ. A ich pakul niama.
Što aznačajuć sihnały Łukašenki Polščy i Ukrainie?
Cierciel zajaviŭ, što Ukraina adviała vojski ad biełaruskaj miažy jašče 3—4 lipienia
Chrenin paśla zahadu Łukašenki imhnienna pačaŭ advodzić vojski z paŭdniovaj miažy