«Kali daviedaŭsia, što vybuchnuła, adčuŭ palohku». Śviedka trahiedyi padłodki «Tytan» — pra strach za źnikłych i łžyvuju nadzieju
Rory Hołden znachodziŭsia na karabli padtrymki «Tytana», kali padvodny aparat źnik u kancy červienia minułaha hoda, piša Bi-bi-si.
03.08.2024 / 14:37
U červieni 2023-ha Rory Hołden braŭ udzieł u złaščasnaj ekśpiedycyi, znachodziačysia na lohkim ledakole Polar Prince — asnoŭnym sudnie, zafrachtavanym kampanijaj Oceangate, kab dabracca da miesca, pad jakim na dnie nazaŭždy znajšoŭ spačyn «Tytanik».
Batyskaf «Tytan». Fota: aficyjny sajt OceanGate
Z pačatku apuskańnia nie prajšło jašče dźviuch hadzin, kali suviaź z padłodkaj, na borcie jakoj znachodziłasia piać čałaviek, niečakana źnikła — i bolš užo nie adnaviłasia.
«Va ŭsich nas u hałavie byli adny i tyja ž dumki, — zhadvaje jon. — Jak jany tam unizie, u hetym strašnym choładzie? Zapasy kisłarodu tam vyčerpvajucca, i im pavinna być vielmi strašna».
Tak što paźniej — daviedaŭšysia, što padłodka vybuchnuła imhnienna, nieŭzabavie paśla apuskańnia, — jon adčuŭ niešta, padobnaje na palohku. Prynamsi śmierć ludziej, što znachodzilisia na borcie, była chutkaj i niebalučaj: pakutavać im nie pryjšłosia.
Zrešty, spačatku, pa jaho słovach, asablivaj zaniepakojenaści na Polar Prince jakraz nie adčuvali: strata suviazi ŭ akijanie — sprava zvyčajnaja. Tolki kali kapitan sudna padniaŭ tryvohu, Rory zrazumieŭ, što zdaryłasia niešta surjoznaje.
Bierahavaja achova ZŠA abviaściła pra pačatak maštabnaj pošukava-vyratavalnaj apieracyi. Praz paru dzion pošukavyja samaloty zasiekli sihnał, jaki mahła vydavać źnikłaja padłodka. Tolki potym stała viadoma, što pry nabližeńni da «Tytanika», jaki lažyć na dnie Atłantyki, «Tytan» nie vytrymaŭ žachlivaha cisku i vybuchnuŭ, u imhnieńnie voka zabiŭšy ŭsich, chto znachodziŭsia na borcie.
«Ale na praciahu čatyroch dzion my žyli łžyvaj nadziejaj, — uspaminaje Rory Hołden. — I na mnostva pytańniaŭ znajści adkazy nam jašče treba».
Siarod zahinułych — brytanski navukoviec Chamiš Chardynh, brytanski biznesoviec z Pakistana Šachzada Daud i jaho syn Suleman, hienieralny dyrektar kampanii Oceangate Stoktan Raš i francuzski dajvier Pol Anry Naržale.
Z apošnim Rory blizka siabravaŭ: daśledavańniu padvodnych hłybiń Naržale pryśviaciŭ usio svajo žyćcio. Pierad złaščasnym apuskańniem jany raźvitalisia — jak vyśvietliłasia, u apošni raz.
«Karabiel jon pakidaŭ u vydatnym nastroi i ŭ vydatnaj formie, — uspaminaje Hołden. — Jon byŭ ščaślivy: bo jon nakiroŭvaŭsia mienavita tudy, kudy tak imknuŭsia».
Ciapier Hołden znoŭ znachodzicca ŭ čarhovaj ekśpiedycyi da «Tytanika» — pieršaj paśla trahiedyi «Tytana». I hetuju ekśpiedycyju, pa płanie, pavinien byŭ uznačalić mienavita Naržale.
U jaho honar na miescy krušeńnia padłodki ŭstanoŭlena miemaryjalnaja doška, paśla čaho na sudnie praviali panichidu pa ŭsich zahinułych na borcie «Tytana».
Sam Rory Hołden užo apuskaŭsia da «Tytanika» za hod da taho, na inšaj padłodcy Oceangate.
Takich, jak jon, u ekśpiedycyi niamała. Da apuskańnia, jakoje skončyłasia trahiedyjaj, «Tytan» spuskaŭsia da «Tytanika» i padymaŭsia nazad cełych 15 razoŭ.
Na pytańnie, ci nie pryjšłosia jamu pieraasensavać svoj spusk da karabla ŭ śviatle katastrofy, jakaja zdaryłasia paźniej, Rory adkazvaje pa-fiłasofsku.
«Heta byŭ nie moj čas, — razvodzić rukami jon. — Nikoli nie viedaješ, kali pryjdzie tvoj. I hetaja trahiedyja, viadoma, dapamahła ŭsim nam heta ŭśviadomić».
Vyjaŭleńnie abłomkaŭ «Tytana» praz čatyry dni paśla jaho źniknieńnia paćvierdziła los tych, chto znachodziŭsia na borcie.
«My ŭsie płakali, kali byli znojdzienyja reštki padłodki», — skazaŭ jon.
«Pamiž usimi nami, chto byŭ na karabli ŭ toj tydzień, utvaryłasia asablivaja suviaź. I hetaja suviaź budzie isnavać zaŭsiody».
Pierad apuskańniem halinovyja ekśpierty padniali šmat surjoznych pytańniaŭ adnosna biaśpieki batyskafa «Tytan». Rasśledavańnie, jakoje pravodzicca bierahavoj achovaj ZŠA i Kanady, usio jašče praciahvajecca.
Vierahodna, jany buduć zaklikać da źmienaŭ, kab takaja trahiedyja nie paŭtaryłasia.
Aŭstralijski miljarder pabuduje kopiju «Tytanika», jakaja pojdzie tym ža maršrutam
Maci sastupiła synu miesca na złaščasnym batyskafie «Tytan»
«Ja nutrom adčuvaŭ kiepskaje» — Džejms Kemieran pra trahiedyju batyskafa «Tytan»
Batyskaf paciarpieŭ krušeńnie ad impłozii. Tłumačym, što takoje impłozija
Abłomki batyskafa «Tytan» znajšli za 500 mietraŭ ad «Tytanika». Katastrafičnyja razbureńni