Maskva z dapamohaj ahienta-amierykanca stvaryła ŭ ZŠA sietku rehijanalnych psieŭdaSMI
Apublikavanyja rasśledavalnikami dakumienty raskryvajuć miechanizmy dziejańnia sietki dezynfarmacyi. Častku jaje materyjałaŭ repościać i biełaruskija dziaržaŭnyja kanały.
24.10.2024 / 14:37
Džon Mark Duhan. 2016 hod. Fota: Olga Leonova / Wikimedia Commons
Były marski piechaciniec i namieśnik šeryfa akruhi Pałm-Bič u Fłarydzie Džon Mark Duhan staŭ viadomy paśla publikacyi kanfidencyjnych danych tysiač palicyjantaŭ i sudździaŭ u 2016 hodzie. Heta pryviało da pieratrusu ŭ jaho domie i abvinavačańniaŭ pa 21 punkcie, uklučajučy vymahalnictva i niezakonnaje prasłuchoŭvańnie. U 2017 hodzie Duhan źbieh u Maskvu. Ciažka skazać, ci jon pracavaŭ na Rasiju da taho, ci pačaŭ pracavać paśla taho, ale ciapier jon staŭ važnaj postaćciu kramloŭskaj prapahandy.
Jak piša The Washington Post, ciapier Duhan ciesna supracoŭničaje z rasijskaj vajskovaj raźviedkaj (HRU), zajmajecca stvareńniem dypfejkaŭ i raspaŭsiudžvańniem dezynfarmacyi.
U rasparadžeńni vydańnia akazalisia bolš za 150 dakumientaŭ, jakija achoplivajuć pieryjad z sakavika 2021 hoda pa žnivień 2024 hoda. U ich raskryvajucca ŭnutranyja miechanizmy sietki dezynfarmacyi, źviazanaj z Džonam Markam Duhanam, jakaja, na dumku daśledčykaŭ i raźviedki, stała adnoj z najbolš mahutnych krynic fejkavych navin, jakija raspaŭsiudžvajucca z Rasii i nacelenyja na amierykanskich vybarščykaŭ.
Zhodna z dakumientami, atrymanymi adnoj ź jeŭrapiejskich raźviedak, Duhan źviazany z vysokapastaŭlenym aficeram HRU, jaki dziejničaje pad psieŭdanimam Juryj Charašeŭski. Vydańnie śćviardžaje, što ŭ realnaści imia aficera Juryj Charošańki, i jon słužyć u padraździaleńni HRU 29155, jakoje zajmajecca sabatažam, palityčnymi apieracyjami i kibiervajnoj suprać Zachadu.
Dakumienty pakazvajuć, što Džon Mark Duhan taksama atrymlivaje finansavuju padtrymku i ŭkazańni ad «Centra hieapalityčnych ekśpiertyz», zasnavanaha Alaksandram Duhinym. Kantakt Duhana ŭ hetaj ustanovie — dyrektar Valeryj Karovin, jaki ŭ 2023 hodzie byŭ uznaharodžany Pucinym miedalom za vykanańnie «śpiecyjalnych zadač». Karovin taksama ciesna supracoŭničaje z Charošańkim, jaki pad svaim vydumanym imiem źjaŭlajecca namieśnikam dyrektara instytuta.
Dakumienty ŭtrymlivajuć infarmacyju ab pramych płaciažach ad Charošańkaha na bankaŭski rachunak Duhana ŭ Maskvie, pačynajučy z krasavika 2022 hoda, i častyja sustrečy pamiž Charošańkim, Duhanam i Karovinym. Zhodna z dakumientami, Charošańki davaŭ Karovinu instrukcyi, u tym liku pa aśviatleńni vajny va Ukrainie. Naprykład, patrabavaŭ ad žurnalistaŭ, uklučajučy Duhana, nieadkładna publikavać materyjały pra nibyta źniščanych nibyta najomnikaŭ va Ukrainie.
Dakumienty taksama pakazvajuć, što Karovin i Charošańki spryjali Duhanu ŭ jaho imknieńni atrymać rasijskaje hramadzianstva, jakoje jamu dali letam 2023 hoda. Da rasijskaha ŭvarvańnia Duhan jeździŭ va Ukrainu, a zatym vykłaŭ na YouTube videa pra toje, što Złučanyja Štaty nibyta kirujuć tam łabaratoryjami pa stvareńni bijałahičnaj zbroi. Hetaje łžyvaje śćviardžeńnie Rasija vykarystała ŭ jakaści adnoj z pryčyn dla svajoj vajny. Dva hady tamu pra «bijałabaratoryi» štodzień pisali ŭsie rasijskija i łukašenkaŭskija kanały, ciapier pra hetuju vydumku bolej nie ŭspaminajuć.
Paśla pačatku ŭvarvańnia Duhan prapanoŭvaŭ Karovinu svaju dapamohu ŭ navučańni rasijskich sałdat, vykarystoŭvajučy svoj dośvied słužby ŭ marskoj piachocie, ale Karovin adkazaŭ, što budzie bolš karyści, kali toj praciahnie zajmacca dziejnaści ŭ infarmacyjnym poli.
Da siaredziny 2023 hoda Duhan aktyŭna stvaraŭ kantent dla svajho sajta DC Weekly, vykarystoŭvajučy štučny intelekt dla pierakładu rasijskich navin na anhlijskuju movu i raspaŭsiudžvańnia antyzachodnich naratyvaŭ, nakiravanych suprać NATA i ZŠA.
U kastryčniku 2023 hoda jon vypuściŭ svoj pieršy virusny artykuł, u jakim śćviardžałasia, što žonka Uładzimira Zialenskaha, Alena Zialenskaja, vydatkavała $1,1 młn u kramie Cartier. Artykuł byŭ čystaj falšyŭkaj, ale raźlacieŭsia internecie i dahetul repościcca resursami typu biełaruskich dziaržaŭnych.
U inšaj falšyŭcy, stvoranaj Duhanam, havaryłasia, što Zialenski vykarystaŭ dapamohu ZŠA dla kupli dźviuch raskošnych jachtaŭ. Iłžyvaje śćviardžeńnie było pryviedzienaje niekalkimi vysokapastaŭlenymi respublikancami ŭ jakaści pryčyny dla spynieńnia finansavańnia Ukrainy.
Zhodna z dakumientami i infarmacyi śpiecyjalistaŭ pa vyjaŭleńniu dezynfarmacyi, Duhan niasie adkaznaść za kantent na dziasiatkach psieŭdaSMI z nazvami typovymi dla rehijanalnych partałaŭ kštałtu DC Weekly, Chicago Chronicle i Atlanta Observer.
Uviesnu 2023 hoda niekalki jaho sajtaŭ pačali adčuvać techničnyja ciažkaści, niekatoryja damieny byli zabłakavanyja. Tady Duhan pačaŭ prasić finansavańnie ŭ svaich rasijskich sajuźnikaŭ, kab hienieravać kantent z dapamohaj ułasnaha štučnaha intelektu (ŠI), paźbiahajučy zaležnaści ad zachodnich technałohij.
Paśla pierazapusku na novych resursach i na asnovie hienieratara ŠI, vydzielenaha HRUšnikami, jaho sajty i fejkavyja videa stali adnymi z samych virusnych krynic rasijskaj dezynfarmacyi.
Za niekalki miesiacaŭ kolkaść prahladaŭ jaho sietak pavialičyłasia z 37,7 miljona ŭ mai da 64 miljonaŭ u kastryčniku 2023 hoda. Niahledziačy na toje, što ŚMI vykryvajuć adzin jaho fejk za druhim, jaho fejki praciahvali dachodzić da šyrokaj aŭdytoryi, što śviedčyć ab tym, jak ciažka zmahacca z takimi dezynfarmatarami.
Na hety momant Duhan i jaho paplečniki skancentravanyja na dyskredytacyi Kamały Charys. Jość padstavy dumać, što nieŭzabavie piarojduć da vytvorčaści dypfejkaŭ, jakija buduć stavić pad sumnieŭ sumlennaść padliku hałasoŭ na vybarach u ZŠA.
Daśledčyk Makienzi Sadehi z kampanii NewsGuard, jakaja adsočvaje dezynfarmacyju, adznačaje, što Duhan, u adroźnieńnie ad mnohich raniejšych HRUšnikaŭ, vyrazna razumieje, što vyklikaje vodhuk u zachodniaj aŭdytoryi.
U Maskvie rasijanin chacieŭ zdać amierykancaŭ u palicyju. A amierykancy zdali jaho
U sacsietkach razyšoŭsia nieprystojny miem pra novaha vice-prezidenta Trampa
Kab raspaŭsiudzić fejk pra žonku Zialenskaha, rasijanie stvaryli falšyvy francuzski ŚMI