Трамп сцвярджае, што ЗША выдзелілі на Украіну значна больш грошай, чым Еўропа. Лічбы кажуць пра адваротнае

Ваенная дапамога для Украіны ад ЗША і ад еўрапейскіх краін амаль раўназначная, а ў фінансавым і гуманітарным плане Еўропа ідзе наперадзе.

Вайна ва Украіне. Фота: Wolfgang Schwan, Anadolu / Getty Images

Спрэчная заява Трампа была апублікаваная 19 лютага. У сваім пасце на Х прэзідэнт ЗША адзначыў, што яго краіна для Украіны «выдаткавала на 200 мільярдаў долараў больш, чым Еўропа».

Але гэта не так, і даказваецца лічбамі.

pic.twitter.com/PMcrOwXejI

— Donald J. Trump (@realDonaldTrump) February 19, 2025

14 лютага Кільскі інстытут сусветнай эканоміцы (Германія) апублікаваў новую аналітыку па грошах, якія атрымала Украіна за тры гады: з 22 студзеня 2022 года па 31 снежня 2024 года.

Па даных інстытута, еўрапейскія донары сталі асноўнай крыніцай дапамогі Украіне з 2022 года — асабліва ў фінансавым і гуманітарным трэку.

Што тычыцца ваеннай дапамогі, то падтрымка Еўропы ў памеры 62 мільярдаў еўра знаходзіцца прыблізна на тым жа ўзроўні, што і падтрымка Злучаных Штатаў, якія выдзелілі 64 мільярды еўра.

Пры гэтым Еўропа даўно перасягнула ЗША ў фінансавай і гуманітарнай дапамозе ў асігнаванні (мэтавым накіраванні) — 70 мільярдаў еўра супраць амерыканскіх 50 мільярдаў.

Агульны аб'ем замежнай падтрымкі для Украіны ад усіх краін-донараў — 267 мільярдаў еўра. Што значыць прыблізна па 80 мільярдаў еўра ў год.

Але калі лічыць гэтыя грошы ў працэнтах ад ВУП (валавога ўнутранага прадукту) атрымаецца, што толькі краіны Скандынавіі і Усходняй Еўропы прыкладаюць значныя намаганні для падтрымкі Украіны.

Буйныя донары накшталт Германіі, ЗША ці Вялікабрытаніі вылучаюць менш за 0,2% ВУП у год. Францыя, Іспанія ці Італія робяць яшчэ менш, выдаткоўваючы каля 0,1% ВУП у год.

Па меркаванні экспертаў Кільскага інстытута, гэта больш падобна да «хобі», чым да рэальных фінансавых намаганняў. Сумы такой дапамогі можна параўнаць з урадавымі праектамі субсідзіравання службовых аўтамабіляў.

Больш за тое, дапамога ад ЗША перыядычна стагніравала.

Еўрапейская дапамога няўхільна расла, а аб'ём неваеннай дапамогі ЗША не павялічваўся на працягу 9 месяцаў і аднавіўся толькі ў канцы 2024 года. 

Дапамога на абарону Украіны ад ЗША (чырвоная лінія) і ЕС, Ісландыі, Нарвегіі, Швейцарыі і Вялікабрытаніі з лютага 2022 года па снежань 2024. Графіка: Кільскі інстытут

Лідарам дапамогі сярод еўрапейскіх краін сталі: Германія, Вялікабрытанія, Данія, Нідэрланды, Швецыя, Польшча і Францыя.

Размеркаванне дапамогі Украіне па еўрапейскіх краінах (чырвоным — ваенная, сінім — фінансавая, зялёным — гуманітарная). Графіка: Кільскі інстытут

Некаторыя з краін, як Данія, у якасці ваеннай дапамогі пачалі закупляць зброю наўпрост ва ўкраінскіх вытворцаў. Эксперты лічаць, што такая «дацкая мадэль» магла б дапамагчы пастаўляць зброю танней і хутчэй.

У лютым 2024 года Кільскі інстытут папярэджваў, што для таго, каб замясціць амерыканскую дапамогу, Еўропа павінна павялічыць свае выдаткі на Украіну ў два разы.

19 лютага 2025 года Макрон абвясціў, што Еўропа гатова павялічыць падтрымку Украіны і ўзяць на сябе адказнасць за бяспеку ў рэгіёне, але пра канкрэтныя рашэнні не паведамлялася.

Каментары да артыкула