«Пачынаў з чатырох рублёў». Беларус за сем месяцаў страціў амаль паўмільёна ў анлайн-казіно
Івану 33 гады, ён жыве ў Мінску, працуе менеджарам па продажах, у яго ёсць жонка і трохгадовае дзіця. Знаёмства з анлайн-казіно ён пачынаў з дэпазіту ў 100 рублёў — і адразу выйграў 20 000. Тады яму здавалася, што ён знайшоў надзейны спосаб заробку. Праз сем месяцаў гэтыя ж праграмы з'елі больш за $140 тыс.
Цяпер яго пашпарт і банкаўскія карткі знаходзяцца ў жонкі. Яна ж выдзяляе яму па 10 рублёў у дзень — на праезд і цыгарэты. Крэдыторы тэлефануюць хлопцу па некалькі разоў у дзень, але больш за ўсё ён баіцца таго, што наступны ўваходны званок будзе ад следчага, піша Onliner.by.
Іван (імя змененае) нарадзіўся і вырас у сталіцы. Бацька пайшоў з сям'і, калі Іван быў зусім маленькім, таму побыт цягнула адна маці. Жанчына шмат працавала, каб сын ні ў чым не меў патрэбы. Яшчэ ім дапамагаў дзядуля, які выкладаў у школе. Іван часта кажа, што ён не з бедных ці няшчасных: усё, што трэба для добрага жыцця, у сям'і было.
— Ежа, адзенне, кнігі, нейкія паездкі на лета да сваякоў — усё гэта ў нас было. Ніякіх праблем з грашыма я не адчуваў. Дзядуля працаваў настаўнікам і шмат займаўся са мной, асабліва калі я пачаў хадзіць у школу. Я быў і не двоечнікам, але і не выдатнікам. Пасля школы паступіў ва ўніверсітэт на фінансіста — нават іранічна, што з такой адукацыяй я ўцягнуўся ва ўсё гэта.
Малады чалавек успамінае, што ў яго юнацтве азартныя гульні існавалі дзесьці побач, але ён да іх не меў дачынення. У карты ці фішкі на перапынках ён не гуляў, аддаючы перавагу гэтым актыўнасцям двароваму футболу. Камп'ютарныя гульні таксама абыходзіў бокам.
— У 18—19 гадоў я пару разоў заглядваў у гульнявыя залы, якія тады былі амаль на кожным скрыжаванні. Адзін мой знаёмы часта выйграваў — ён і цягнуў нас у гэтыя ўстановы. Ну а мы ішлі, глядзелі, як ён гуляе, пілі піва, размаўлялі. Памятаю, адзін раз засунуў у аўтамат 100 тыс. старых рублёў — і прайграў усё за некалькі хвілін. Для мяне гэта скончылася адразу. Я разумеў, што выйграць там немагчыма, казіно заўсёды ў плюсе. Больш я туды не вяртаўся. Не цягнула наогул — нават наадварот: гэта здавалася сумным, было дзіўна, што людзі могуць на гэтым завіснуць.
Пасля тых рэдкіх паходаў у гульнявыя залы Іван шмат гадоў не ўспамінаў пра азартныя гульні. Працаваў, ажаніўся, завёў дзіця — жыццё ішло сваім парадкам, без рэзкіх скокаў. Пакуль адна выпадковая дробязь раптам не перавярнула ўсё з ног на галаву.
— Усё пачалося вясной гэтага года. Да гэтага часу ў мяне ўжо была сям'я, дзіця і добрая праца. Грошай хапала на ўсё, што мы хацелі купіць: машыну, паездкі на мора, рэстараны, брэндавае адзенне. А затым мы з калегам пачалі заходзіць у абед у гандлёвы цэнтр, дзе стаялі аўтаматы з цацкамі — ведаеце, такія, дзе трэба даставаць мяккія цацкі кіпцюром. Я глядзеў, як калега кідае манеты, як гэты кран тузаецца і амаль ніколі нічога не дастае. Я пасмейваўся, казаў, што гэта ж чысты лахатрон. А потым неяк раз вырашыў паспрабаваць сам — проста дзеля цікавасці. Закінуў пару манет — дастаў цацку. Потым другую, трэцюю…
За некалькі дзён я выцягнуў іх штук дзесяць. Прыносіў дадому і дарыў дзіцяці.
Быццам дробязь, але ў мяне ўнутры з'явілася дзіўнае пачуццё: раз у мяне атрымліваецца, значыць, я фартовы. Як быццам асаблівы, удачлівы.
«Мой першы дэпазіт быў 100 рублёў»
Іван кажа, што менавіта пасля гэтага пачаў усё часцей звяртаць увагу на рэкламу анлайн-казіно. Яна была паўсюль: на банерах, у фільмах, на сайтах і нават у таксі.
— Рэклама гэтых казіно цяпер на кожным кроку, ты проста гартаеш тэлефон, і ўсё імі стракаціць. Тады я нават не думаў, што гэта пастка. Проста спампаваў дадатак і зарэгістраваўся дзеля цікавасці. Мой першы дэпазіт быў 100 рублёў. Стаўка ў гульні была 4 рублі — ну дробязь жа, лухта. Думаю: згублю — і добра. І тут раптам спрацаваў нейкі бонус, усе малюнкі супалі, і мне з гэтых 4 рублёў выдала 20 000. Я сядзеў, глядзеў на экран і не верыў. Гэта быў шок. Здавалася, што я толькі што абыграў сістэму.
Я адразу вывеў гэтыя 20 000, пайшоў купіў прадукты, нешта дзіцяці, проста патраціў на патрэбы сям'і. І ў той момант у мяне ў галаве пстрыкнула: вось яно, вось як можна зарабляць.
Я ж не нейкі лудаман, я проста ўмею своечасова зайсці, злавіць момант.
Іван кажа, што пасля першай «удачы» ён стаў заходзіць у анлайн-казіно ўсё часцей. Спярша гуляў на невялікія сумы і даволі рэдка, але далей стаўкі раслі і паступова знікаў кантроль за сабой.
— Спачатку я думаў, што нічога страшнага са мной не здарыцца. Тым больш я шмат разоў чытаў гісторыі лудаманаў і ведаў, да чаго гэта можа прывесці. Закінуў 50 рублёў, выйграў 100, потым зноў прайграў — сумы боўталіся туды-сюды, але на маё жыццё ў фінансавым плане гэта ніяк не ўплывала. Потым я стаў заходзіць у іншыя праграмы, каб даведацца, дзе больш шанцуе, бо калі ты новы гулец, то казіно павінна даць табе выйграць, каб у цябе з'явілася жаданне вяртацца туды зноў і зноў.
З'явілася адчуванне, што я цалкам кантралюю сітуацыю. Гэта, вядома, лухта, але тады я ў гэта верыў. Першыя выйгрышы робяць з цябе героя. Ты не бачыш, што губляеш, памятаеш толькі выйгрышы, і, пакуль ты ў гульні, мозг як быццам бы адключаецца. Калі я прайграваў, то быў цалкам упэўнены, што зайшоў не ў той час. Маўляў, калі крыху пачакаць, крыху больш паставіць, усё атрымаецца. Так стаўкі пачалі расці. Гэта было ўжо не 4 рублі, а 20, 50, 100 рублёў за адзін пракрут.
Самае страшнае, што я нават не ўспрымаў гэта як гульню. Для мяне гэта было спосабам заробку, чымсьці накшталт працы, тыпу я зараз пасяджу пару гадзін, зараблю грошы. Бо я так ужо рабіў, а значыць, змагу яшчэ раз.
Так Іван стаў гуляць практычна ўсюды: на працы паміж званкамі з кліентамі, у складскім памяшканні, пакуль нехта адварочваўся, дома ў прыбіральні, каб жонка не бачыла.
— У мяне праца часткова офісная, часткова складская — можна схавацца за маніторам ці ў кутку на складзе. Уключаеш аўтаспін — і яно круціць само. Сядзіш, нешта робіш, а ў цябе ў тэлефоне лічбы бягуць. У абед — гульня, на перакуры — гульня, у прыбіральні — гульня. Уночы, калі ўсе спяць, я зноў даставаў тэлефон.
«Калі прайграваў свае грошы, браў на працы»
Паступова грошы ў Івана перасталі затрымлівацца наогул. Заробак, які прыходзіў на картку, у лічаныя гадзіны сыходзіў на рахункі анлайн-казіно. Хлопец стаў раздражнёным, пачаў хлусіць калегам і блізкім.
— Калі ты ў гульні, ты не думаеш пра наступствы, вось гэта жаданне «адыграцца» — яно як вірус.
Ты ўжо ў вялікім мінусе, але верыш, што зараз заробіш там, дзе ўсё прайграў. Гэта проста вар'яцтва.
У мяне стаўкі даходзілі да 200 рублёў за пракрут, і ўсё роўна здавалася, што гэта нармальна.
Калі ўласныя грошы скончыліся, Іван стаў гуляць на чужыя. На гэтым этапе азарт ужо не меў нічога агульнага з задавальненнем: хлопец гуляў з надзеяй на цуд.
— Часам на працы мне пераводзілі авансы ці буйныя сумы, якія потым трэба было перадаць на закупку тавараў ці чаго-небудзь яшчэ. У нейкі момант я проста ўзяў частку гэтых грошай. Падумаў: зараз хутка адыграю, вярну — ніхто нават не даведаецца. Першы раз рэальна атрымалася, і мне здалося, што гэтая схема працуе.
І вось так даўгі сталі расці як снежны ком. Ты бярэш дзесяць тысяч рублёў у канторы, каб адыграць дзесяць сваіх. Потым бярэш яшчэ пятнаццаць, каб хоць бы адбіць тыя дзесяць, што ўзяў першапачаткова, — і так далей. Ніякага кантролю ўжо не было, я сам не заўважыў, як сума вырасла да соцень тысяч рублёў.
Гэта ўжо быў не кайф, не цікавасць, не задавальненне, а чыстая паніка.
Ты глядзіш на экран і спадзяешся, што вось зараз супадзе — і ўсё скончыцца. Гуляеш чужымі грашыма і пры гэтым думаеш, што робіш добрую справу. Бо, калі ты не выйграеш, на цябе напішуць заяву ў міліцыю, і ты сядзеш у турму, а крэдыторы застануцца без грошай.
«Ніхто не мог падумаць, што я проста прайграў усё ў казіно»
Да таго моманту, калі даўгі выраслі да дзясяткаў тысяч даляраў, Іван ужо амаль не спаў. Днём ён рабіў выгляд, што працуе, а ўвечары сыходзіў у сябе. На працы пачалі заўважаць, што ён паводзіць сябе дзіўна, пастаянна абяцае прынесці грошы ці разабрацца з пастаўшчыком «заўтра». Але ніхто не разумеў, што менавіта з ім адбываецца.
— Я хлусіў усім: жонцы, маме, на працы, сябрам. «Дзе грошы?» — «Перавёў» / «Аддаў» / «Кліент затрымаў» / «Там нейкі «касяк» з банкам». У мяне на кожнае пытанне было тлумачэнне. Людзі пачыналі злавацца, але я ўсё роўна выкручваўся. Ніхто не мог падумаць, што я проста прайграў усё ў казіно.
Самае брыдкае, што я калісьці сказаў… нават не ведаю, як гэта вымавіць. Калі ўжо пачалі прыціскаць і патрабаваць грошы, я сказаў, што ў жонкі і ў мамы інсульт, таму я паехаў у вёску. Уяўляеце? Я прыдумаў ім хваробы, каб мяне не чапалі. Мне дагэтуль за гэта сорамна. Тады здавалася, што гэта проста спосаб выйграць час, а зараз думаю: як можна было такое сказаць? Вось гэта самае бруднае, што я зрабіў.
За дзень я мог прайграць $10 тыс. — не за адзін раз, а кавалкамі: па тысячы, дзве, тры, пяць. Глядзіш потым у выпіску: быццам нічога страшнага, папаўненні па 100, па 500, па 1000 рублёў. А як складваеш — там проста жах. У мяне па выпісцы з карткі набегла больш за 440 тыс. рублёў у анлайн-казіно.
Я прачынаўся пасярод ночы і адразу лічыў, колькі трэба аддаць. Потым браў тэлефон і зноў гуляў. Я разумеў, што канец блізка, але думаў: вось зараз, менавіта зараз выпаде бонус — і ўсё вырашыцца ў маю карысць.
Выйграў 40 000 рублёў і спусціў іх за дзве гадзіны
У любога гульца ёсць момант, які можна назваць другім шанцам. У Івана гэта быў дзень, калі ён выйграў больш, чым зарабляў за некалькі месяцаў.
— Самае вялікае, што я калісьці выйграваў, — гэта 40 000 рублёў за адзін дзень. Я памятаю гэты момант да дробязяў. Сядзеў увечары, гуляў, ужо хацеў выключыць, і тут раптам пайшоў бонус, і проста пачало сыпаць. Гляджу: лічбы бягуць, сума расце. Спачатку адчуваеш радасць — сапраўдную, як быццам жыццё наладзілася. Думаеш, што цяпер аддасі даўгі, купіш жонцы падарунак, дапаможаш маці, плануеш, каму і колькі перавесці.
А потым праходзіць гадзіна, і ты заходзіш у іншую гульню, проста каб «крыху пакруціць», — і праз дзве гадзіны ад гэтых 40 000 не застаецца ні капейкі.
Калі хаваць стала немагчыма, Іван вырашыў усім ва ўсім прызнацца. Кажа, гэта быў адзіны момант за ўвесь час, калі ён адчуў хоць нейкае палягчэнне.
— Я проста зразумеў, што далей хлусіць ужо немагчыма. Прыехаў да мамы і сказаў як ёсць, што прайграў чужыя грошы ў казіно. Маўчалі доўга. Потым пачалося: «Як ты мог?», «Ты ж нармальны чалавек!», «Ты што, зусім?».
На працы міліцыю ніхто не выклікаў. Думаю, калі б я не прызнаўся, то, можа, і зараз ніхто б нічога не ведаў. Але я ўжо не мог гэта трываць, ціск быў такім, што хацелася проста вываліць усё. Калі расказаў, стала крыху лягчэй.
Праз некалькі дзён Іван расказаў пра ўсё і жонцы. Гэтая размова была для яго цяжэй за астатнія.
— Мы проста сядзелі ўвечары, дзіця спала, і я расказаў ёй, што прайграў чужыя грошы, што доўг велізарны, што не ведаю, як быць далей. Спачатку яна проста глядзела на мяне, а потым пачала плакаць. Потым то крычала, то маўчала. На наступны дзень зноў слёзы, істэрыкі. Зараз быццам усё спакойна. Яна кажа: «Так, дурань, але свой дурань». Гэта, напэўна, адзінае, што выратавала. Калі б яна тады пайшла, я б, можа, і не вытрымаў.
З кастрычніка Іван перастаў гуляць. Тады ён выдаліў усе праграмы, але прызнаецца, што думкі пра вяртанне прыходзяць да гэтага часу.
— Часам думка праскоквае: а што, калі зараз зайсці? Там жа, напэўна, ужо назапасілася, павінна даць. Гэта як хвароба. Мама і жонка забралі пашпарт, банкаўскія карткі і выдаюць мне толькі наяўныя грошы на дзень: 2 рублі на дарогу і 8 на цыгарэты. На абед — ссабойка, але апетыту ніякага няма.
«Верагоднасць таго, што мяне пасадзяць, — 99,9%»
Зараз у Івана не застаецца ілюзій наконт таго, чым можа скончыцца гэтая гісторыя. Частка партнёраў і крэдытораў гатовыя пайсці насустрач і прыняць выплаты невялікімі сумамі штомесяц, іншыя патрабуюць грошы неадкладна і пагражаюць напісаць заяву ў міліцыю.
— Я вінны розным людзям. Ёсць тыя, хто паставіўся па-чалавечы і сказаў: «Давай пакрысе, працуй і аддавай». Але ёсць і такія, якія кажуць, напрыклад, што калі на гэтым тыдні я не вярну $50 тыс., то яны напішуць заяву ў міліцыю. Па маіх прыкідках, верагоднасць таго, што мяне пасадзяць, — 99,9%.
Адзін знаёмы проста раіў валіць, пакуль не позна. Але бегчы я не збіраюся. Я наламаў дроў і павінен адказваць за свае ўчынкі. Зараз спрабую з усімі дамовіцца. Нехта пагадзіўся на паэтапныя выплаты — сто, дзвесце, трыста даляраў у месяц. Гэта мізэрна, але хоць нейкія грошы.
Мама прамым тэкстам сказала, што, нават калі б яна магла, усё роўна не закрыла б мае даўгі, таму што баіцца, што так я яшчэ больш пагружуся ў гульню. Жонка застаецца побач, але таго даверу, як раней, ужо няма. Яна сочыць, куды я трачу грошы, якія даюць мне на кішэнныя расходы, хто мне тэлефануе, якія паведамленні прыходзяць, ці ёсць на маім тэлефоне гэтыя праграмы.
Зараз адзінае, што я магу, — гэта працаваць і спрабаваць аддаць даўгі. Я не шукаю апраўданняў, разумею, што паступіў як дурань і злачынец. Я зрабіў памылку, якую не магу сабе растлумачыць, але магу паспрабаваць яе выправіць. Калі мне дадуць шанец, я буду плаціць. Калі ж хтосьці вырашыць, што прасцей напісаць заяву, я прыму і гэта.
Фінал тут умоўны: даўгі, званкі і сутаргавыя спробы дамовіцца працягваюцца. Наперадзе Івана чакаюць доўгія гады манатоннай расплаты, якія ён спадзяецца правесці на свабодзе.