7 červienia spoŭniłasia 125 hadoŭ z dnia naradžeńnia Vacłava Ivanoŭskaha (1880—1943).
Litoŭska-polskaje tahačasnaje pamiežža abumoviła palityčnyja i nacyjanalnyja pryjarytety synoŭ Leanarda Ivanoŭskaha. Jury staŭ polskim palitykam, dziejačam Polskaj partyi sacyjalistyčnaj. U 1918—1919 hh. — ministar pramysłovaści i handlu, a zatym pracy i hramadzkaha zabieśpiačeńnia ŭ pieršych polskich uradach.
Tadevuš (Tadas) źviazaŭ siabie ź litoŭskim rucham i... arnitalohijaj. Vypusknik Sarbony, jon z 1919 h. pracavaŭ u departamencie ziemlarobstva Litvy, byŭ arhanizataram Kovienskaha ŭniversytetu, dzie pracavaŭ na pasadzie prafesara adździaleńnia matematyčna-pryrodaznaŭčych navuk. Paśla 1945 h. — prafesar Kovienskaha i Vilenskaha ŭniversytetaŭ, arhanizatar i dyrektar Instytutu bijalohii Litoŭskaj akademii navuk.
U adroźnieńnie ad bratoŭ Vacłaŭ pajšoŭ u biełaruski ruch, choć pry kancy XIX st. nijakaj nacyjanalnaj arhanizacyi nie isnavała. Ivanoŭski i staŭ jejnym stvaralnikam. Jon byŭ nia tolki ramantykam, ale i ćviarozym prahmatykam. Ivanoŭski razumieŭ, što pačynać nacyjanalnaje adradžeńnie varta z padstavovych rečaŭ — vydańnia knih i hazetaŭ, papularyzacyi biełaruskaj litaratury, zasnavańnia nacyjanalnaj partyi. Kantaktavać i supracoŭničać možna z kim zaŭhodna — palakami, rasiejcami, litoŭcami, niemcami, ale hałoŭnaje — biełaruskija pryjarytety.
I hetaj dziejnaści Vacłaŭ Ivanoŭski pryśviaciŭ ŭsio žyćcio — hazeta «Svaboda», vydavieckaja supołka «Zahlanie sonca i ŭ naša vakonca», fundatarstva biełaruskich prajektaŭ i šmat inšaha. Maksim Harecki nazvaŭ jaho pravadyrom nacyjanalnaha adradženskaha ruchu pierad Pieršaj suśvietnaj vajnoj.
Za časami BNR V.Ivanoŭski — ministar aśviety, padčas polska-savieckaj vajny — rektar Mienskaha pedynstytutu. U palityku jon viarnuŭsia tolki ŭvosień 1941 h., kali zaniaŭ pasadu burmistra Miensku, sprabujučy paralelna arhanizavać antyniamieckuju Partyju biełaruskich nacyjanalistaŭ. U pačatku śniežnia 1943 h. byŭ zabity nieviadomymi terarystami. Na pachavańnie Baćki horadu syšoŭsia ŭvieś acaleły Miensk.
U asobie Ivanoŭskaha dzivić adna reč: jak jon usio paśpiavaŭ. Bo, aproč adradženskaj dziejnaści, nie zabyvaŭsia i na navuku. Bliskučy chimik-technolah, jaki, pavodle sučaśnikaŭ, nadzvyčaj zachaplalna vykładaŭ svoj pradmiet. U 1909 h. abaraniŭ doktarskuju dysertacyju pry Miunchenskim politechničnym instytucie, pravodziŭ dośledy nad vyroščvańniem cukrovych burakoŭ u Vilenskaj huberni, stvaryŭ pieršy biełaruski padručnik pa niearhaničnaj chimii. U pačatku 1920-ch Ivanoŭski na dvaccać hadoŭ prypyniaje aktyŭnuju palityčnuju dziejnaść i kancentrujecca na vykładčyckaj dziejnaści ŭ Varšaŭskaj palitechnicy. Za dvaccać hod jon vychavaŭ mnohich inžyneraŭ-technolahaŭ dla polskaj pramysłovaści, hetaksama hruntoŭna, jak u pačatku XX st. hadavaŭ biełaruskich adradžencaŭ.
Mała chto viedaje, što ŭ Kupałaŭskim teatry idzie pjesa Ivanoŭskaha. U prahramcy kamedyi «Ažanicca nie žurycca» paznačany aŭtary: Daleckija, M.Čarot. Pavodle emihracyjnaha daśledčyka U.Siadury (Hłybinnaha), za pseŭdanimam Daleckija jakraz i chavaŭsia Vacłaŭ Ivanoŭski.
Darečy, kniha Jurja Turonka «Vacłaŭ Ivanoŭski i adradžeńnie Biełarusi» nieŭzabavie vyjdzie pa-biełarusku asobnym vydańniem.
