Biełaruskaja palityka Varšavy stanie bolš žorstkaj.
Na parlamenckich vybarach u Polščy pieramahli pravyja partyi — kanservatyŭnaja «Prava j spraviadlivaść» i liberalnaja «Hramadzianskaja platforma». Jany j sfarmujuć parlamenckuju bolšaść. Z ahulnaj kolkaści miescaŭ u sojmie (460+100) «Prava j spraviadlivaść» uziała 155 mandataŭ, liberały z «Hramadzianskaj platformy» — 133, partyja «Samaabarona» papulista Andžeja Lepera — 56, «Demakratyčny sajuz levych» — 55 levaja «Sialanskaja partyja» — 25, Partyja niamieckaj mienšaści — 2.
Liha polskich siemjaŭ — ŭ sojmie adziny biełarus
Urad maje ŭznačalić ekspert pa ekanamičnych pytańniach «PiS», kolišni nastaŭnik fizyki, Kazimiež Marcinkievič. Jamu 46 hadoŭ, i jon maje čatyroch dziaciej. Lider partyi Jarasłaŭ Kačyński admoviŭsia ad vakansii premjera, kab nie zaminać svajmu bratu Lechu ŭ prezydenckaj honcy. Prajšoŭ u parlament i adziny biełarus — Jaŭhien Čykvin, kandydat ad polskaj «lavicy».
Sioleta ŭ Polščy ŭpieršyniu skłałasia tak, kali ŭ adzin hod vybirajuć i prezydenta, i abiedźvie pałaty parlamentu. Paŭnamoctvy prezydenta doŭžacca 5 hadoŭ, parlamentu — 4. Piać hod tamu ŭ pieršym tury pieramohu atrymaŭ kandydat ad abjadnanych levych Alaksandar Kvaśnieŭski. Ciapier abjadnanych levych niama. A prezydenta znoŭ ža, mahčyma, vybieruć u pieršym tury. Paśla vybyćcia z honki Ŭładzimieža Cimaševiča i pieramohi «PiS» na vybarach mer Varšavy Lech Kačynski skaraciŭ adryŭ ad Donalda Tuska, lidera liberałaŭ.
Pieramienlivyja palaki
Palityki ŭ Polščy, jak i ŭsiudy, lubiać svarycca. Tamu ad pieršych svabodnych vybaraŭ 1989 hodu na palityčnaj scenie za Buham adbyłosia šmat padziełaŭ i pieradziełaŭ. Ni razu nie było takoha, kab palaki prahałasavali dvojčy zapar za adnu partyju. Usie jany dyskredytujuć siabie pry ŭładzie.
Pieršy parlament pratryvaŭ da 1991 hodu. U 1990-m na prezydenckich vybarach pieramoh ź vialikaj pieravahaj Lech Vałensa. U 1991-m na parlamenckich vybarach pieramahli partyi post-«Salidarnaści». Tahačasnaje zakanadaŭstva spryjała isnavańniu drobnych partyj, tamu ich było niekalki dziasiatkaŭ. Hety parlament pratryvaŭ da 1993 hodu, kali na daterminovych vybarach pieramahła postkamunistyčnaja levaja partyja. U 1995-m Ł.Vałensu na pasadzie prezydenta źmianiŭ lider postkamunistaŭ Alaksandar Kvaśnieŭski.
Treba adznačyć, što postkamunisty ŭ Polščy pieražyli niejmaviernyja śvietapohladnyja metamarfozy, i siońnia jany stali sacyjał-demakratami, jakija pryznajuć demakratyčnyja ŭstanovy, viaršenstva zakonu, instytuty volnaha rynku.
U 1997-m na parlamenckich vybarach ludzi znoŭ vybrali pravych. Heta była kaalicyja partyj «Vybarčaja akcyja «Salidarnaść» i liberalnaja «Unija svabody». Pravyja byli zamiašanyja ŭ stolkich skandałach, što na vybarach 2001 hodu ich papularnaść źmienšyłasia da 5%, i ŭžo ŭ 2000-m Kvaśnieŭski znoŭ tryjumfalna pieramoh na prezydenckich vybarach, a ŭ 2001-m znoŭ sfarmavali parlamenckuju bolšaść. Voś tady na ruinach pierasvaranaj pravicy paŭstała siońniašniaja partyjnaja kanfihuracyja ŭ vyhladzie «Hramadzianskaj platformy» i partyi «Prava j spraviadlivaść» bratoŭ Kačyńskich.
Kačyńskija na pačatku 1990-ch byli paplečnikami Vałensy, a potym ź im razyšlisia. Šmat chto z znaŭcaŭ polskaha «palityčnaha rynku» paraŭnoŭvaje Kačyńskaha z našym Zianonam Paźniakom za jahonuju rezkaść mierkavańniaŭ i kanservatyzm. Narešcie ŭ 2001 hodzie ŭ Polščy źjaviłasia jašče bolš radykalnaja katalickaja ultranacyjanalistyčnaja partyja «Liha polskich siemjaŭ».
Lešak i Jarak
Kiraŭniki «PiS» u razmovie z karespandentam «NN» padkreślivali, što ekanamičnaja prahrama ŭ ich «centralisckaja», bo jany nie prymajuć systemy liniejnaha padachodnaha padatku. Jany ličać, što «bahatyja pavinny płacić u biudžet bolej», vystupajuć za padatkovyja lhoty j dziaržaŭnuju dapamohu biednym. «Hramadzianskaja platforma», naadvarot, ahituje za pamianšeńnie roli dziaržavy, uviadzieńnie eŭra j adzinaj staŭki padatku 15% dla usich.
Padtrymka levych za apošniuju piacihodku źniziłasia z 40% da 11% pa stanie na minułuju niadzielu. Što pakazalna, stolki ž uziała «Samaabarona», ci «Partyja amataraŭ Łukašenki», jak nazyvajuć jaje polskija palitolahi.
Chto b moh skazać niekalki dziasiatkaŭ hadoŭ tamu, kali dva pryvabnyja śvietłavałosyja chłapčuka Lešak i Jarak ihrali ŭ dziciačym kino nakštałt savieckich «Pryhod Elektronika», što jany buduć kiravać usioj Polščaj? A miž inšym, mahčymaść hetaha nia vyklučana. Da vybaraŭ jašče tydzień. Darečy, publikacyja vynikaŭ sacyjalahičnych apytańniaŭ u Polščy ŭžo zabaroniena.
Pavodle damoŭlenaści miž partyjami, kali na prezydenckich vybarach pieramoža Lech Kačyński, dyk kandydatura premjera pavinna budzie pierajści da pradstaŭnika «Platformy». Tak što Jan Rakita jašče moža patencyjna sieści ŭ premjerskaje kresła.
Kačyński cyrymonicca nia budzie
Jak by ni skłałasia kanfihuracyja ŭ polskaj uładzie, dla Biełarusi vynik vybaraŭ užo aznačaje pachaładańnie adnosin z zachodnim susiedam. Bo i Kačyńskija, i Tusk zajmajuć u dačynieńni da Biełarusi bolš žorstkija pazycyi, čym Kvaśnieŭski. I pazycyja «krytyčnaha dyjalohu» ŭ dačynieńni da našaj krainy, jakuju pravodziŭ papiaredni ŭrad, kali pry paźbiahańni kantaktaŭ z vyšejšym kiraŭnictvam Biełarusi polskija ŭłady padtrymlivali stasunki z pradstaŭnikami nizavych strukturaŭ, moža sastupić miesca bolš aktyŭnaj padtrymcy palityčnaj i kulturnaj alternatyvy.
Polšča imkniecca adyhryvać važnuju rolu ŭ eŭrapiejskaj uschodniaj palitycy, tamu ŭvaha da Biełarusi pavialičvajecca i tema Biełarusi apošnim časam kančatkova adździaliłasia ad rasiejskaj prablematyki. I lidery «PiS», i kiraŭniki «Platformy» zajaŭlajuć, što cikavaść da Biełarusi znojdzie svajo ŭvasableńnie ŭ adpaviednych zachadach. Heta j adkryćcio biełaruskamoŭnaj radyjostancyi, i padtrymka Sajuzu palakaŭ na čale z Anžalikaj Borys. Tak što na praciahu najbližejšych miesiacaŭ my, mahčyma, ubačym praciah zajmalnaha seryjału «Piłavańnie bierviana biełaruska-polskaha siabroŭstva», dzie hałoŭnyja roli vykanajuć statysty z BRSM.
