«Karatkievič na pačatku 1960-ch chacieŭ aktyŭna pracavać z kino, kab z ekrana pryciahnuć uvahu da Biełarusi, da jaje historyi, da pryhažości krainy, — raskazvaje litaraturaznaŭca, daśledčyk tvorčaści Karatkieviča Anatol Vierabiej. —
Hetyja filmy nie traplali na ekran praz roznyja pryčyny — ad mastackich da ideałahičnych. Jak adbyvałasia i z knihami.Karatkievič aktyŭna supracoŭničaŭ z apierataram Anatolem Zabałockim, sibirskim biełarusam. Padborku dakumientalnych filmaŭ Karatkieviča možna pahladzieć u Muziei kino, ich zaraz vykuplajuć z Rasii.
U kolišni vaśmitomny «Zbor tvoraŭ» scenary nie trapili, bo abjom byŭ abmiežavany, i my zasiarodzilisia na prozie i paezii».
«Usiaho tut amal dźvie tysiačy staronak, — kaža daśledčyk Mikoła Ramanoŭski, jaki ciapier pracuje z archivami Karatkieviča. — Dahetul było šyrej viadoma pra rasiejskamoŭny scenar «Hnievnoje sołncie palaŝieje», u jakoha vielmi šmat varyjantaŭ. Z hetaha scenara trapiła ŭrešcie na ekran tolki adna naveła — pad nazvaj «Čyrvony ahat», a film mieŭsia składacca ź piaci».
«Čyrvony ahat» vyjšaŭ na ekrany ŭ 1973, heta 23-chvilinnaja naveła pra dziaŭčynku, jakaja vypraŭlajecca da mora šukać redki čyrvony ahat, kab uratavać chvoraha dziadulu. Jana, pry prostaści siužetu, uražvaje hłybokim psichałahizmam, pakazvaje paŭstavańnie charaktara hałoŭnaj hieraini.
Asnoŭnaja častka znojdzienych scenaroŭ — rasiejskamoŭnaja: u Minsku pa-biełarusku tady amal ničoha nie zdymali. Biełaruskamoŭnyja varyjanty usiaho try-čatyry.
«Jość scenar mastackaha filma 1960 hoda pad nazvaj «Pieśnia pra kachańnie i nianaviść», — kaža Ramanoŭski. — Ale, miarkujučy pa ŭsim, film tak i nie vyjšaŭ.Karatkievič pieraroblivaŭ siužety pa try-čatyry razy, ale jany ŭsio adno nie prachodzili redakcyjnuju radu. Zachavaŭsia scenar dakumientalnaha filma «Pamiać» z prykładzienym da jaho maršrutam kinaekśpiedycyi pa ŭsioj Biełarusi. Hety film źniaŭ u 1966 ci 1967 hodzie režysior Ćviatkoŭ, jość dźvie moŭnyja viersii».
Z usich scenaroŭ Karatkieviča nadrukavanaja tolki «Lehienda ab biednym djable i advakatach satany» —hety fantastyčna-histaryčny tvor pra siaredniaviečnuju Biełaruś pabačyŭ śviet u 9-m, dadatkovym, tomie zboru tvoraŭ. Astatnija scenary majuć uvajści ŭ 16, 17 i 18 tamy novaha 25-tomnaha Zboru tvoraŭ piśmieńnika, vydańnie jakoha maje skončycca da 2020 hoda.
