Štohod 14 žniŭnia ŭ Słaŭharadskim rajonie adbyvajecca vialikaje pałomnictva.
Učora ŭ Słaŭharadzie aŭtamabilny ruch nie sastupaŭ pa napružanaści staličnamu. Ahulny nakirunak — 7 kiłamietraŭ ad horada, znakamitaja na ŭsio navakolle Błakitnaja krynica.
Mašyny z numarnymi znakami roznych krain kałonaj ruchalisia da raki Sož: tam, kala pantonnaha mosta, utvaryłasia vializnaja probka. Pa pylnaj darozie ruchalisia furmanki, viełasipiedysty, išli babuli, ciahnučy za saboj vazki z butelkami. Niablizki šlach dla piešych ludziej, ale viera ŭ cud dadaje im siły.
Na vializnym poli kala krynicy nie chapaje miesca dla stajanki aŭtamabilaŭ. Pavodle ahulnaha ŭražańnia, kala Błakitnaj krynicy sabrałasia kala 10 tys. čałaviek. Baćki niasuć na rukach niemaŭlatak, abapirajučysia na kijki, ciahnucca staryja.
U kaplicy kala krynicy z ranicy idzie ŭračystaja słužba: vierniki molacca razam z pravasłaŭnymi śviatarami, zapalvajuć śviečki. U prahramie śviata — chryščeńnie i chrosny chod vakoł krynicy.
Ale samaje hałoŭnaje adbyvajecca kala vady. Ludzi masava iduć praz krynicu. Pavodle staradaŭniaj tradycyi, treba pierajści krynicu try razy. Heta, pavodle pavierja, zbaŭlaje ad chvarob i prynosić ščaście.
Błakitnaja krynica — heta pomnik pryrody respublikanskaha značeńnia. Na pahorku pasiarod pola bje vadziany kluč. Vada prachodzić praz krejdavyja słai i ad taho maje niepaŭtornaje błakitnaje, biruzovaje adcieńnie. Jana i ŭzimku, i ŭletku zachoŭvaje adnu tempieraturu — 8 °S.
Kaliści pobač z krynicaj mieściłasia vialikaja i pryhožaja vioska Kliny, adnak ciapier ad jaje zastalisia tolki zakinutyja jabłynievyja sady, jakija zarastajuć lesam. Hetyja miaściny paśla čarnobylskaj avaryi akazalisia mocna zabrudžanymi, ludziej chutka vysielili, a ich chaty pachavali.
Radyjacyja nijak nie adbiłasia na vadzie. A vysoki ŭzrovień minieralizacyi dazvalaje havaryć pra jaje lekavyja ŭłaścivaści. Narod tut nie sumniavajecca, što vada z Błakitnaj krynicy — hajučaja, padoryć zdaroŭje.
Łarysa Kazłoŭskaja z Rahačova pryjechała na krynicu razam z mužam upieršyniu.
— My ŭ aficyjnaj miedycynie rasčaravalisia, — razvažaje Anatol. — U mianie było ŭžo try infarkty, tamu tolki na Boha i spadziajomsia.
Z Bychava pryjechała cełaja hrupa pałomnikaŭ. Staryja babuli, jakim za 80, zvykła apranajuć biełyja doŭhija kašuli i iduć z hałavoj akunacca ŭ vadu.
Śviata Błakitnaj krynicy pravasłaŭnaja carkva adznačaje ŭ dzień pamiaci śviatych pakutnikaŭ Makaviejaŭ.
— U staražytnaści heta miesca nazyvali Sinim kałodziežam, — raskazvaje nastajaciel prychoda Śviata‑Pietrapaŭłaŭskaha chrama ŭ vioscy Lasnaja ajciec Hieorhij. — Tut było kaliści kapišča, pahanskaje śviacilišča radzimičaŭ.
Ajciec Hieorhij raić užyvać vadu z Błakitnaj krynicy.
Śviatar havoryć, što chadzić praz krynicu treba trojčy, možna taksama 7 razoŭ albo navat 40, jak rabili heta jaho siabry, jakija pryjechali zdalok. Prosta ŭ hetych ličbach, rastłumačyŭ ajciec Hieorhij, jość staražytnaja simvolika paŭnaty.
Kab nabrać vadu z krynicy, staić cełaja čarha. Žančyny čerpajuć viodrami. Raskazvajuć, što pavodle miascovych tradycyj, jany zakryvajuć u joj ahurki i tamaty. «Oj! Jak dobra stajać! A jakija ahurki ŭ hetaj vadzie chrumstkija!»
Samyja śmiełyja skačuć z mastkoŭ u vadu. Siarod ich — Juryj i jaho syn Dzima z Karmianskaha rajona Homielščyny. Jany źlohku dryžać, ale viesieła zapeŭnivajuć, što im ciopła. Mały pierakanany ŭ karyści vady Błakitnaj krynicy: raniej uzimku chvareŭ na prastudu, a paśla minułahodniaha kupańnia — navat ni razu nie čychnuŭ!
— Nielha vyciracca! — kryčyć minčanka Zinaida synu, jaki palez kupacca ŭ krynicu. Jana rodam sa Słaŭharadčyny, i tradycyi viedaje dobra. Žančyna ničoha dziŭnaha nie bačyć u tym, što jaje dzieci vyrašyli vylečyć prastudu chałodnaj vadoj.
U kiraŭnika Słaŭharadskaha rajona Uładzimira Danilenki dzień naradžeńnia prypadaje akurat na 14 žniŭnia. Jon abaviazkova pryjazdžaje ŭ hety dzień na krynicu — chacia b pravieryć arhanizacyju śviata.
— Tut śviatoje miesca: ludzi schilajucca pierad tradycyjami prodkaŭ i šanujuć ich zvyčai, — havoryć Danilenka. — Na Błakitnaj krynicy adčuvaješ, što nad usimi nami jość Usiavyšni i my pavinny rabić dabro dla inšych ludziej.
Darečy, słaŭharadskija ŭłady płanujuć u bližejšym budučym pabudavać kala krynicy niekalki žyłych domikaŭ, kab vandroŭniki mahli spynicca i adčuvać siabie kamfortna. Błakitnaja krynica z kožnym hodam stanovicca ŭsio bolš papularnaj, i ŭ rajvykankamie raźličvajuć pryciahnuć siudy turystaŭ.
Andrej Hłuski pryjechaŭ handlavać miodam sa Škłova. Jon — pierasialeniec, kaliści žyŭ niepadalok. Z ranicy ŭ krynicy kupalisia jaho ciažarnaja žonka i maleńki syn.
— Ja pra hetu vadu ź dziacinstva viedaju, — havoryć Andrej. —
Maryja Dziemjankova pryjechała z susiedniaj Rudni, adkul da krynicy tolki try kiłamietry. Jana na krynicy byvaje z 1950‑ch hadoŭ.
— U dziacinstvie nam siudy chadzić nie dazvalali, — uzhadvaje babula. — Na Makaviejaŭ tut za savieckim časam milicyja stajała i nie davała padyści. Na hetym miescy navat śvinarnik pabudavali, kab vykaranić tradycyju. Ale my ŭsio roŭna siudy chadzili. Nočču tut našy maci malilisia za mužoŭ i dziaciej, u śviata babuli sami rabili chrosny chod. I narod siudy jechaŭ, niahledziačy ni na što.
