16 lipienia ŭ parłamient i ŭrad Biełarusi byŭ nakiravany kalektyŭny zvarot 25-ci niekamiercyjnych arhanizacyjaŭ z prapanovaj pravieści parłamienckija słuchani pa pytańni ŭdaskanaleńnia zakanadaŭstva ab niekamiercyjnych arhanizacyjach (pa hetaj spasyłcy možna aznajomicca sa zvarotam i śpisam arhanizacyj).
Nahodaj dla zvarota stała pryniaćcio Pałataj pradstaŭnikoŭ u pieršym čytańni zakonaprajekta “Ab uniasieńni dapaŭnieńniaŭ i źmienaŭ u niekatoryja zakony Respubliki Biełaruś pa pytańniach dziejnaści palityčnych partyjaŭ i inšych hramadskich abjadnańniaŭ”.
Jak adznačajecca ŭ zvarocie, hety prajekt utrymlivaje ŭ sabie peŭnyja stanoŭčyja źmieny, ale jon nie vyrašaje samych istotnych pravavych prablemaŭ, ź jakimi sutykajucca arhanizacyi hramadzianskaj supolnaści.U pryvatnaści, nie była realizavanaja pieršapačatkovaja prapanova subjekta zakanadaŭčaj inicyjatyvy pra ŭrehulavańnie statusu adździaleńniaŭ mižnarodnych hramadzkmich abjadnańniaŭ, zachavalisia pavyšanyja patrabavańni dla kolkaści zasnavalnikaŭ dla respublikanskich hramadskich abjadnańniaŭ u paraŭnańni ź miascovymi arhanizacyjami.
“Praktyka stvareńnia i dziejnaści hramadskich abjadnańniaŭ u Biełarusi maje šerah inšych roznaskiravanych aśpiektaŭ, u jakich saśpieła patreba ŭdaskanaleńnia zakanadaŭstva. Siarod ich takija važnyja temy, jak zabarona na dziejnaść niezarehistravanych abjadnańniaŭ i kryminalnaja adkaznaść za takuju dziejnaść, nieurehulavanaść u zakanadaŭstvie dabračynnaj dziejnaści, pryraŭnivańnie lubych ananimnych achviaravańniaŭ da zamiežnaj biazvypłatnaj dapamohi sa składanym paradkam jaje rehistracyi i vykarystańnia, nieabchodnaść pravavoha ŭrehulavańnia vałanterskaj dobraachvotnaj pracy dy inšyja” – adznačajecca ŭ zvarocie.
U jakaści srodka palapšeńnia pravavoha klimata dla dziejnaści hramadzianskaj supolnaści aŭtary zvarota prapanujuć napiaredadni druhoha čytańnia zakonaprajekta pravieści parłamienckija słuchańni pa temie “Udaskanaleńnie pravavych umovaŭ dla stvareńnia i dziejnaści hramadzkich abjadnańniaŭ i inšych niekamiercyjnych arhanizacyjaŭ”. Hetkaja forma parłamienckaj pracy nie vykarystoŭvałasia biełaruskim parłamientam ź listapada 2010 hoda, kali adbylisia parłamienckija słuchani pa stratehii inavacyjnaha raźvićcia.
Miechanizm parłamienckich słuchańniaŭ dazvalaje ŭličyć mierkavańni šukrokaha koła dziaržaŭnych i niedziaržaŭnych ekspertaŭ i zacikaŭlenych hrupaŭ.Heta budzie karysna nie tolki dziela padrychtoŭki zhadanaha zakonaprajekta da druhoha čytańnia, ale i dla abmierkavańnia intaresaŭ hramadskich abjadnańniaŭ što da źmienaŭ i dapaŭnieńniaŭ u inšyja zakanadaŭcyja akty. Sa svajaho boku NKA, jakija padpisali zvarot, deklaravali hatoŭnaść zrabić svoj uniosak u raspracoŭku prahramy takich słuchańniaŭ, u tym liku zrabić paviedamleńni pa kankretnych aśpiektach udaskanaleńnia zakanadaŭstva pra hramadskija abjadnańni.
Važnaść uliku mierkavańniaŭ hramadskaści pry refarmavańni zakanadaŭstva pra hramadzkija abjadnańni pavialičvajecca ŭ śviatle rekamiendacyjaŭ, atrymanych Respublikaj Biełaruś pa vynikach Univiersalnaha pieryjadyčnaha ahladu AAN pa pravach čałavieka ŭ 2010 hodzie. Mienavita ŭdaskanaleńnie zakanadaŭstva i praktyki ŭ hetaj halinie stała pradmietam rekamiendacyjaŭ, vykazanych na adras Biełarusi ŭ miežach hetaj pracedury AAN z boku Bielhii, Balivii, Kanady, Čechii, Francyi, Indanezii, Irłandyi, Izraila, Litvy, Niderłandaŭ, Polščy, Ispanii, Švejcaryi.
Kalektyŭny zvarot pra praviadzieńnie parłamienckich słuchańniaŭ byŭ inicyjavany Centram pravavoj transfarmacyi i Asamblejaj niaŭradavych demakratyčnych abjadnańniaŭ.
Zvarot padpisali 25 hramadzkich abjadnańniaŭ i inšych niekamiercynych arhanizacyjaŭ, u tym liku Biełaruski Chielsinkski kamitet, Biełaruskaje tavarystva invalidaŭ, Biełaruski PEN-centr, dabračynny fond “Viartańnie”, Centr “Supolnaść”, Tavarystva biełaruskaj movy imia Franciška Skaryny, Fond imia Lva Sapiehi, Biełaruskaja arhanizacyja pracoŭnych žančyn dy inšyja aŭtarytetnyja arhanizacyi hramadzianskaj supolnaści.
