Na hałoŭnaj vulicy Kijeva — Chryščaciku — ludzi sa ściahami «Hieť!!!», «Vładu — kijanam!» Va ŭkrainskaj stalicy sioleta vybary mera. U Biełarusi nijakaj vybarnaści ŭłady na miascovym uzroŭni niama. Pryznačajuć pa viertykali.
Pobač z majdanam Niezaležnaści — namiotavy haradok prychilnikaŭ Julii Cimašenki. Jon staić užo druhi hod. Pratestuj, kolki chočaš. Dzialisia svaimi pohladami, ahituj! U Biełarusi za naklejvańnie ŭlotki ci vychad z płakatam umomant ciahnuć u millicyju.
«Nas chacieli błakavać, kab my nie zaniali vialikuju płošču, — raskazvaje adzin ź dziažurnych pa łahiery Ivan. — Vy bačycie, što haradok raźbity na dźvie častki. A spačatku była tolki adna. Druhuju pałovu zaniali prychilniki Janukoviča. I kali išli sudovyja pasiadžeńni — Julu Uładzimiraŭnu sudzili niedaloka adsiul — jany ŭklučali muzyku tak mocna, što jana pieraškadžała navat sudu».
Paśla ŭdałosia pašyryć svoj łahier. Ciapier heta dziasiatki namiotaŭ na tratuary. Ci jość efiekt ad takoha stajańnia? Skazać ciažka, ale ludzi pieryjadyčna padychodziać. Chacia, zdajecca, heta bolš zabaŭka da turystaŭ.
Ivan — palitviazień pry Kučmie. Padčas adnoj z masavych akcyj trapiŭ u bojku sa śpiecnazam. Tady apynuŭsia za kratami. Apazicyjanier sa stažam. Ale kaža, što ciapier nie baicca vykazvać svaju pazicyju.
Kali pry Kučmie strašna było, što mahli zabić, ciapier i namioku na palityčnyja zabojstvy nie bačyć.
Jość kansensus
U listapadzie ŭ Vilni płanujecca padpisańnie (albo niepadpisańnie) damovy ab asacyacyi pamiž ES i Ukrainaj. Jana praduhledžvaje spraščeńnie vizavaha režymu i stvareńnie zony svabodnaha handlu. Na adnu prystupku vyšej da jeŭraintehracyi.
I heta čarhovy pazityŭ ad Viktara Janukoviča. Kurs na jeŭraintehracyju — heta, vidać, adzin ź niamnohich punktaŭ, pa jakich pamiž uładaj i apazicyjaj jość zhoda. «Jość kansensus pa jeŭrazbližeńni», — kaža deputat Rady ad Partyi rehijonaŭ Michaił Apanaščanka. Praŭda, nie ŭsie apazicyjnyja palityki aptymistyčna hladziać u budučyniu.
«Šancy padpisać damovu ja aceńvaju jak 30 — za, 70 — suprać, — prakamientavaŭ deputat Rady ad apazicyjnaj «Baćkaŭščyny», były namieśnik ministra ŭnutranych spravaŭ hienierał-lejtenant Hienadź Maskal. — Apošni tydzień pierad kanikułami kryčali, kab deputaty mabilizavalisia, da načy pracavali. Ale niama prajektaŭ zakonaŭ, jakija davali b asacyacyju i libieralizacyju bieźvizavaha režymu, nichto ich nie padaŭ. A jość ža zakony, jakija pavinien padavać prezident albo kabiniet ministraŭ».
Michaił Apanaščanka choć i bolš aptymistyčna hladzić na padpisańnie damovy, ale i jon nie ŭpeŭnieny, što ŭdasca pryniać usie zakony, na jakija raźličvaje ES. Zakonaprajekt pa seksualnych mienšaściach, naprykład, naŭrad ci projdzie. «Heta adzin z zakonaprajektaŭ, jaki nie nabiraje hałasoŭ navat u apazicyjnych partyjach. Brać najlepšaje ŭ jeŭrapiejskich zakanadaŭstvach, što tyčycca ekanomiki, padatkaabkładańnia, baraćby z karupcyjaj — heta adno, ale jość pryncypy marali i kultury, na jakich uzhadavany naš narod, i tyja kaštoŭnaści, što isnujuć ciapier u hramadstvie. Pry hetym va Ukrainie niama dyskryminacyi seksualnych mienšaściaŭ».
Cimašenka moža i nie vyjści
Mierkavałasia, što damovu ab asacyacyi padpišuć jašče ŭ 2011-m. Ale aryšt Julii Cimašenka adkłaŭ jeŭrapłany.Ciapier, praŭda, vyzvaleńnie byłoha premjera i padpisańnie damovy čynoŭniki ES naŭprost nie staviać u zaležnaść. Ale taki krok pryniasie tolki stanoŭčy vynik dla aficyjnaha Kijeva.
«Pytańnie ź Cimašenkaj apazicyja časta vykarystoŭvaje dla taho, kab naškodzić svajoj dziaržavie, — ličyć deputat ad uradavaj Partyi rehijonaŭ.
Nie pavinna stavicca hetaja situacyja jak barjer dla padpisańnia pahadnieńniaŭ, vyhadnych ukrainskamu narodu, dla palapšeńnia ŭzajemaadnosinaŭ ź Jeŭropaj. Jość vyznačany praces raźbiralnictva i vyjaŭleńnia viny», — adznačaje Michaił Apanaščanka.
Miž inšym, Cimašenka, jakaja znachodzicca ŭ kałonii ŭ Charkavie (u dadzieny momant u balnicy), patrabujecca apieracyja. I jaje rodnyja znajšli lekaraŭ u Hiermanii. Ale sama Cimašenka kančatkova nie vyrašyła, ci pahodzicca na vyjezd.Chacia ciapier aficyjna i nie praduhledžany vyjezd źniavolenych za miažu, ale rychtujecca adpaviedny zakon. I pryniaty jon budzie, jak vykazvajucca ŭ ŚMI ŭkrainskija palityki, mienavita pad Cimašenku. Maŭlaŭ, treba jaje vyzvalać, ale voś jakim čynam heta zrabić, kab prynieści najmienšyja prablemy imidžu Janukoviča. Vyjezd z krainy — samy prymalny.
«Pra što Łukašenku havaryć ź Janukovičam?»
U červieni Kijeŭ naviedaŭ Alaksandr Łukašenka.Aficyjna — dla padpisańnia pratakołu ab ratyfikacyi damovy pamiž krainami ab dziaržaŭnaj miažy. Ale aficyjnaja meta była i adzinaj, ličyć daradca kiraŭnika administracyi Janukoviča Michaił Padalak (nie tak daŭno apalny biełaruski žurnalist). Nieafišavanych pieramoŭ, na jaho dumku, nie mahło być.
A voś sam Łukašenka nakont pieramoŭ ź Janukovičam pastaviŭ prezidenta Ukrainy ŭ niajomkaje stanovišča.
«Chaču skazać dla ŭkrainskich pradstaŭnikoŭ ŚMI, pakolki biełaruskija pra heta viedajuć: my ź Viktaram Fiodaravičam majem praktyku biez pyłu i šumu sustrakacca, nadta časta abmiarkoŭvać našyja prablemy... Tyja, chto ličyć, što ŭ nas heta ledź nie pieršaja sustreča, što ŭ nas niama pieramoŭvaŭ, tyja hłyboka pamylajucca. Nie ŭsio, što bliščyć na pavierchni, to i treba bačyć. Našaja praca zaklučajecca ŭ tym, kab spakojna i bieź ŚMI... abmiarkoŭvać pytańni i prablemy. I kali my vychodzim na rašeńnie, to my źbirajemsia i vas infarmujem», — zajaviŭ jon padčas vizitu ŭ červieni.
Pra ŭsie sustrečy ŭkrainskaha prezidenta žurnalisty viedajuć: navat u siońniašnich umovach zachoŭvajecca adkrytaść. A tamu i nie ŭpeŭnienyja ŭ ščyraści słoŭ Łukašenki.
«Ja nie viedaju, pra što vaš prezident moža havaryć z našym prezidentam. Mnie zdajecca, heta prosta trata času vašaha vyšejšaha kiraŭnictva.
Kali b Łukašenka chacieŭ pahladzieć Kijeŭ, ja moh by asabista zaprasić i biez prezidenta,
— tak vizit acaniŭ deputat Hienadź Maskal. — Miždziaržaŭnyja adnosiny pamiž krainami — nijakija. Niejkija pastajannyja handlovyja vojny. Składana nazvać całkam narmalnymi adnosiny».
Svaboda ŭ dziejańni
«Heta zavajova Aranžavaj revalucyi», — kaža žurnalistka Natalla Sakalenka pra toje, što va Ukrainie pracavać biaśpiečniej, čym u Biełarusi.Try hady tamu žurnalisty abjadnalisia ŭ ruch «Stop cenzury!» paśla sprobaŭ prezidenta abmiežavać svabodu słova. Peŭny nacisk adbyŭsia (pracavać stała ciažej), ale całkam padparadkavać presu nie ŭdałosia. Janukoviču pa-raniejšamu zadajuć niajomkija pytańni na pres-kanfierencyjach, siamja prezidenta znachodzicca pad pilnaj uvahaj.
Žurnalistyka jašče maje siłu. Sakalenka kaža, što
na stadyi vyłučeńnia kandydataŭ na apošnich vybarach u Radu, dziakujučy pracy žurnalistaŭ, udałosia pravieści «filtracyju» palitykaŭ.
Vypracavali svaje krytery, pa jakich kandydataŭ supastaŭlali. «Adbrakavanych» žurnalistami partyi paśla sami i zamianili.
Nie biez žurnalistaŭ udałosia «pracisnuć» pryniaćcie zakona ab dostupie da infarmacyi. Zhodna ź im, na praciahu piać dzion pradastaŭlajecca infarmacyja pra čynoŭnikaŭ. I
zakon, pa słovach Sakalenki, pracuje ŭ dačynieńni da ŭsich, akramia Viktara Janukoviča. Užo nie pieršy hod žurnalisty sprabujuć vyśvietlić, kolki i čaho znachodzicca na terytoryi pryvatnaj rezidencyi Janukoviča Miežyhorje pad Kijevam. Kali aficyjna Janukovič arandavaŭ 1,8 ha ziamli, to ciapier jana pavialičyłasia ŭ dziesiać razoŭ i faktyčna roŭnaja płoščy Karaleŭstva Manaka.
Što ŭražvaje, žurnalisty štohod svabodna źbirajucca kala rezidencyi na śviatkavańni svajho prafiesijnaha śviata. Tym samym pakazvajuć, što nie adstupiać, pakul Janukovič nie rasskaža, adkul hrošy na razbudovu Miežyhorja. A śpiecnazaŭcy maŭklikva pazirajuć, kab chto-niebudź nie sihanuŭ praz vysoki parkan rezidencyi...
Demakratyi ŭ Kijevie i sapraŭdy bolš, čym u Minsku.
Minsk-Kijeŭ
