Kupała-rep

Novy teatralny siezon dramatyčny teatr adkryŭ premjernym śpiektaklem «Prymaki». Stavić kupałaŭskuju kamiedyju zaprasili mienskaha režysiora Alaksandra Harcujeva. Ci zadavoleny premjeraj i ci ŭdałosia ŭvasobić na haradzienskaj scenie aŭtarskuju ideju — pra heta razmova z režysioram.

— Pra śpiektakl skažu tak: jak zaŭsiody, niezadavoleny. Ale ja ŭžo da hetaha pryzvyčaiŭsia. Na žal, ja nie zmahu zastacca na premjeru. Ja viedaju, što ŭžo zaŭtra mnie b bolš spadabałasia, paślazaŭtra jašče bolš, ale heta nie tamu, što siońnia było drenna.

Napružańnie takoje, što kali ja siadzieŭ u zali, mnie padałosia, što muzyka niešta cichaja. Ja nie zrazumieŭ, čamu. Potym pačaŭ razumieć, što prosta ŭ mianie cisk padniaŭsia, i załažyła vušy. I ja nie čuŭ.

Usio było narmalna. Baču, što tvar haryć i zrazumieŭ, u čym sprava. Zaŭsiody paśla premjery režysior spačatku niezadavoleny, zdajecca, što mahło być niejak inačaj. Potym ja zvyksia z hetym. Ja viedaju, što budzie ŭsio dobra. Taki emacyjny fon troški nie zusim radasny.

A što vy dumajecie pra heta?
Źmiaścicie svoj kamentar
da hetaha artykułu.
Chaj ludzi vas pačujuć!

— Kali my vychodzili z zali, to pačuli, jak žančyna skazała, što śpiektakl strašny, biełarusy pakazany tak, nibyta tolki ṕjuć, tancujuć, bjucca, potym znoŭ pjuć i h.d. Jak by Vy prakamientavali?

— Treba pahladzieć na staronki Kupały, kali čałaviek udumlivy, to za kamičnaj formaj jana b adčuła vialiki bol za naš narod, za našu Radzimu, tamu što Kupała nie byŭ durnym pustym čałaviekam, jon nie moh prosta tak pisać hetuju kamiedyju. Praz kamiedyju prahladalisia ślozy. I spačuvańni da svajho naroda. Tak ja razumieju hetu pjesu, liču, što zrabiŭ u hetym teatry dyptych «Raskidanaje hniazdo» i «Prymaki». Heta roznyja pa žanry śpiektakli, jak padasca na pieršy pohlad, adzin — kamiedyja, a druhi — trahiedyja. Ale ŭ hetym spałučeńni i jość sens našaha žyćcia — ad kamiedyi da trahiedyi adzin krok. Ślozy i śmiech stajać pobač. Voś tak my žyviom.

— A čamu biełaruskamu hledaču varta pryjści na kamiedyju «Prymaki»?

— Tamu što heta pra nas. Tut moža ŭ troški pierabolšanaj formie, ale heta nie pra pjanku, nie pra bojki, a pra ŭzajemaadnosiny ludziej, jak ludzi inšym razam i lubiać adzin adnaho i nienavidziać adnačasova. Voś hetaje spałučeńnie, jano takoje dzikavataje trochi, i chočacca, jak Kupała kazaŭ, da zor, da nieba, nu, mabyć, tak niekali i budzie.

— Cikavyja momanty — elemienty repa, taksama hety stolik na kalosikach zamiest narmalnaha sialanskaha stała. Heta što?

— Heta sučasnyja elemienty, toje, što zrazumieła i blizka sučasnamu hledaču. Tamu što žyćcio adnolkavaje ŭvieś čas, troški forma źmianiajecca, źjaŭlajucca niejkija prybambasy. U pryncypie, pra adno i toje ž samaje. Nu, davajcie, źmienim dekaracyi. Tut, jak bačycie, u hetaj dekaracyi niama času. Navat liču, što i ŭ kaściumach niama času. Heta na pieršy pohlad padasca, što kaściumy etnahrafičnyja. Jany stylovyja, takich kaściumaŭ nie było, heta zrazumieła, i styl biełaruskaści, skažam tak. Tut, jak kažuć, dziejańnie adbyvajecca pa‑za časam, pa‑za prastoraj. Nu možna padumać, što ŭ biełarusaŭ, a možna padumać, što heta nie biełarusy. Jak chto dumaje.

Śpiektakl vyklikaje nieadnaznačnaje staŭleńnie. Pa ŭsim vidać, što režysior imknuŭsia da hłybokaha asensavańnia pjesy, pačuć toje, što Kupała havaryŭ pa‑za samim tvoram. Adsiul, vidać, u śpiektakli dakładnyja cytaty ź inšych tvoraŭ Kupały, taje ž «Paŭlinki» ci «Raskidanaha hniazda». Abo ideja sialanskaj chaty jak madeli Kosmasu, što ŭvasobiłasia ŭ dekaracyjach u vyhladzie ziamnoha šaru. Inšaje pytańnie, nakolki ŭdała heta zmoh realizavać režysior. Niekalki dziŭna vyhladali zanadta ekzatyčnyja kvietki ŭ pryčoskach sialanak. A svarka dvuch hierainiaŭ mahła nahadać spabor sumaistak. Naŭrad ci hetyja momanty padkažuć hledaču, što heta prykmiety pazačasavaści. Chutčej pryjdzie dumka, što teatr takim čynam «zazyvaje» hledača.

Apošniaja scena śpiektakla asabliva efiektnaja: nieviadomy źjaŭlajecca ź niedraŭ ziamnoha šaru i posta ŭ łožku advozić maładych nazad u svaje schovy, jakija tajamniča śvieciacca čyrvonym koleram. Ja b padumała, što pa ich pryjšli ź piekła. Kali heta kamiedyja biełaruskaha žyćcia, to jak tady vyhladaje trahiedyja?

Alesia Bialenik, «Tvoj styl»

• 0
• 0
• 0
• 0
• 0
• 0
• 0
• 0