Pry dastupnaści i biaspłatnaści ankałahičnaj dapamohi ŭ Biełarusi amal 900 čałaviek u hod admaŭlajucca ad jaje, pryčym bolšaść na rańnich stadyjach. Čamu?
U Biełarusi ad lačeńnia ankałahičnych zachvorvańniaŭ u 2013 hodzie admoviłasia 897 čałaviek, u bolšaści ź jakich (594) była vyjaŭlenaja I-II stadyja zachvorvańnia. Pra heta paviedamiŭ hałoŭny pazaštatny ankołah Ministerstva achovy zdaroŭja, dyrektar Respublikanskaha navukova-praktyčnaha centra ankałohii i miedycynskaj radyjałohii imia Alaksandrava Aleh Sukonka na respublikanskaj naradzie pa vynikach pracy ankałahičnaj słužby ŭ 2013 hodzie.
«Heta dosyć vialikaja kolkaść dla našaj krainy», — skazaŭ śpiecyjalist. Pavodle jaho słovaŭ, samaja vialikaja dola tych, chto admoviŭsia ad lačeńnia ŭ dačynieńni da zachvarełych — u Hrodzienskaj vobłaści (3,7%,ci 144 čałavieki). Pa kolkaści tych, chto admoviŭsia ad lačeńnia, lidziruje Minskaja vobłaść (160 čałaviek).
Pacyjenty, jakija admaŭlajucca ad lačeńnia, — heta rezierv źnižeńnia śmiarotnaści ad ankałahičnych zachvorvańniaŭ, skazaŭ Aleh Sukonka.
Na dumku śpiecyjalista, u pačatkovaj stadyi zachvorvańnia ludzi admaŭlajucca ad lačeńnia chutčej za ŭsio tamu, što im ničoha nie balić.
Razam z tym Aleh Sukonka ŭpeŭnieny, što ŭ takoj situacyi daktary nie pavinnyja słuchacca pacyjentaŭ.
«Vy nie majecie prava bieź psichołahaŭ vypisvać tych, chto admaŭlajecca ad lačeńnia, — źviarnuŭsia Aleh Sukonka da ankołahaŭ, prysutnych na mierapryjemstvie. — Z kožnym nieabchodna pravodzić hutarku z udziełam zahadčyka adździaleńnia, kiraŭnika adździeła. Kali hetaj pracaj my pačali zajmacca ŭ Minskaj vobłaści, kolkaść tych, chto admoviŭsia ad lačeńnia, źniziłasia ŭ dva razy».
U Biełarusi kolkaść znoŭ vyjaŭlenych vypadkaŭ złajakasnych novaŭtvareńniaŭ u pieryjad z 2003 pa 2013 h. pavialičyłasia na 18,3% — z 35 091 da 41 530.
U mužčyn čaściej za ŭsio vyjaŭlali rak prastaty (16,3%) i lohkaha (15,8%). Dalej pa častacie staić rak skury, kałarektalny rak, rak straŭnika, nyrki, połaści rota i hłotki.
U žančyn čaściej za ŭsio vyjaŭlali rak skury (20,6%), małočnaj załozy (17,4%), kałarektalny rak (10,7%), rak cieła matki, straŭnika, jaječnikaŭ, ščytapadobnaj załozy i šyjki matki.
«Pa miery pavieličeńnia praciahłaści žyćcia nasielnictva kolkaść novych vypadkaŭ raku budzie niaŭchilna ŭzrastać.
I da hetaha ankałahičnaja słužba pavinnaja rychtavacca ŭžo siońnia, — padkreśliŭ Aleh Sukonka. — Tak, u Biełarusi ankałahičnyja zachvorvańni stali pryčynaj śmierci 14,1% pamierłych, a ŭ krainach ES, dzie praciahłaść žyćcia bolšaja, — 20%. U Kanadzie ankałahičnyja zachvorvańni znachodziacca na pieršym miescy pa pryčynach śmierci».
Razam z tym časta chvoryja na rak pozna źviartajucca da daktaroŭ, abo admaŭlajucca ad lačeńnia.
Dyrektar RNPC adznačyŭ, što dola znoŭ vyjaŭlenych vypadkaŭ raku ŭ I-II stadyi pavialičyłasia ŭ 2013 hodzie ŭ paraŭnańni z 2008 hodam z 59,6% da 63,9%, u III stadyi — pamienšyłasia z 20% da 19,8%, u IV stadyi — z 16,1% da 11,8%.
Śmiarotnaść, adpaviedna, pamienšyłasia na 7,9% z 192,7 da 178,9 vypadkaŭ na 100 tysiač nasielnictva. U 2013 hodzie 56,6% usich śmierciaŭ ad raku adbyłasia ad šaści łakalizacyj: raka bronchaŭ i lohkaha, kałarektalnaha raku, straŭnika, małočnaj, padstraŭnikavaj załozy, prastaty.
Sučasnaja miedycyna navučyłasia efiektyŭna zmahacca z rakam, čamu ž ludzi, jakim pastaŭleny taki dyjahnaz, admaŭlajucca ad lačeńnia?
Mnohija znachodziacca ŭ pałonie zababonaŭ i ličać, što lačeńnie raku biessensoŭnaje, adznačyŭ u kamientary urač-ankołah adnoj sa staličnych klinik:
«Ich nie pierakonvajuć našy słovy ab spryjalnym prahnozie i navat statystyka. Ciapier na ŭliku ŭ ankałahičnaj słužbie staić bolš za 252 tysiačy čałaviek, a ŭ 2001 hodzie było 157 118 čałaviek. Hetyja ludzi žyvuć! I buduć žyć, tamu što pralačyli svoječasova».
Mnohija, skazaŭ doktar, bajacca lačeńnia, asabliva chirurhičnaha: «Lehiendy chodziać pra «chimiju» i apramianieńnie».
Niaredka sustrakajucca i čysta bytavyja pryčyny: žychary hłybinki nie hatovyja nadoŭha pakinuć dziaciej, sastarełych baćkoŭ abo haspadarku i pajechać u horad na lačeńnie.
«Nieabchodna razumieć, što niežadańnie lačycca zaŭsiody znojdzie arhumient. Takim ludziam sapraŭdy nieabchodnaja dapamoha psichołaha, a lepš — kurs psichaterapii», — doktar.
Darečy, Aleh Sukonka adznačyŭ, što «vialiki rezierv u ankałohii jość u skaračeńni łožkavaha fondu» ź pieravodam chimijaterapieŭtyčnaha i radyjałahičnaha lačeńnia na ambułatorny ŭzrovień. Razam z tym śpiecyjalist adznačyŭ, što «štatny raskład pryviazany da łožkavaha fondu, a kolkaść daktaroŭ skaračać nielha ni ŭ jakim vypadku».
«Łožak nie lečyć, — skazaŭ dyrektar RNPC. — Pieravod na ambułatornaje lačeńnie — heta zadača najbližejšych hadoŭ. Kraina nie moža nieści vializnyja vydatki, kali pacyjent piać chvilin lečycca, a astatni čas prosta tak znachodzicca ŭ klinicy. Heta nieracyjanalna».
U ciapierašni čas pry RNPC ankałohii prajektujecca haścinica dla tych pacyjentaŭ, jakich varyjant špitalizacyi ź jakich-niebudź pryčynaŭ nie zadavalniaje. Takija pacyjenty buduć pryjazdžać u RNPC na ambułatornaje lačeńnie i na hety čas zasialacca ŭ haścinicu.
Kamientary