U Siecivie źjaviłasia mnostva roznych kanśpirałahičnych viersij taho, što zdaryłasia ŭ Adesie, a taksama žudasnych padrabiaznaściaŭ — jakija, adnak, daloka nie zaŭsiody vytrymlivajuć pravierku faktami.
Voś, naprykład, adno sa šmatlikich paviedamleńniaŭ pra «hibiel ciažarnaj žančyny» ŭ Domie prafsajuzaŭ:
Ciažarnaja žančyna. Miortvaja. Jana nie mieła nijakaha dačynieńnia ni da bajcoŭ adeskaj družyny, ni da ich «apanientaŭ». Jana prosta tam pracavała. Źbirałasia, mabyć, sychodzić u dekret. Ale nie pajšła… Jana prosta pryjšła ŭ toj dzień na pracu. I nie viarnułasia nazad. I jaje dzicia ŭžo nikoli nie narodzicca. Lutaja śmierć zabrała adrazu dva žyćci.
Śpiecyjalny karespandent svoboda.org ŭ Adesie Alena Rykaŭcava vyrašyła vyśvietlić, ci jość ciažarnaja žančyna ŭ liku zahinułych u Domie prafsajuzaŭ. Voś vyniki jaje rasśledavańnia:
Piatyja sutki z momantu adeskaj trahiedyi, a ja ŭsio praciahvaju sustrakać spasyłki na «ciažarnuju žančynu ŭ Domie prafsajuzaŭ». Na heta viaducca navat ludzi, jakija aceńvajuć padziei, umoŭna kažučy, z «majdanaŭskaha» boku. I zusim nikoha nie biantežyć, što pra hetuju «ciažarnuju» da hetaha času nijakich źviestak. Ni svajakoŭ, jakija choć niejak by dali viedać, što stracili dačku (siastru i h.d.), jakaja znachodziłasia voś u takim stanoviščy, ni baćki budučaha dziciaci, choć ja razumieju, što nie ŭ kožnaha budučaha dziciaci abjaŭlajecca baćka, ni ekśpiertaŭ, jakija paćvierdzili b hety kankretny žudasny fakt. Tam masa žudasnych faktaŭ, ale z takim varta było b raźbiracca ŭ pieršuju čarhu! Nie raźbirajucca. Heta ž nadzvyčaj efiektna z punktu hledžańnia prapahandy.
Ja jašče ŭ niadzielu havaryła z hałoŭnym uračom adnoj z adeskich klinik, kudy pryvoziać paranienych. Hety lekar pracuje dzień i noč, jon nie siadzić u Fejsbuku. Tamu tolki ad mianie daviedaŭsia pra isnavańnie «ciažarnaj žančyny» i paprasiŭ pakazać jaje fota. I adrazu skazaŭ, što heta vidavočna ŭzrostavaja žančyna, jakuju čamuści źniali voś u takoj pastavie, mabyć, kab stvaryć adpaviedny efiekt. Ale jon, viadoma ž, patelefanavaŭ u niejkija svaje vyšejšyja miedyčnyja instancyi, kab daviedacca, ci nie było ciažarnych siarod paranienych i zahinułych. Jamu vyrazna adkazali, što nie było. Zaraz, kali ja znoŭ i znoŭ sustrakaju hetuju kryvažernych spasyłku (a ludzi byccam atrymlivajuć svojeasablivaje zadavalnieńnie, kali jaje pościać), ja ŭsio ž taki jašče raz telefanuju ŭ Adesu hetamu lekaru, kab daviedacca, ci nie źjaviłasia ciapier źviestak ab zahinułaj ciažarnaj. Jon adkazaŭ, što praviaraŭ jašče ŭ adnoj instancyi. Nie, nie źjaviłasia. Tak moža być, para spyniać upivacca tym, čaho nie było, i raźbiracca z tym, što było na samaj spravie?
Karespandentu taksama ŭdałosia vyśvietlić, što biuro Adeskaj sudmiedekśpiertyzy ŭžo zaviaršyła ŭskryćcio ŭsich ciełaŭ, znojdzienych u Domie prafsajuzaŭ. Ciełaŭ ciažarnych siarod ich niama.
Taksama pakul nie paćviardžajucca i paviedamleńni ab zahinułych pry pažary dzieciach. Va ŭsiakim vypadku, u nieaficyjnym śpisie zahinułych dziaciej niama.
Błohiery vykryli jašče adnu «kačku» — paviedamleńnie, jakoje źjaviłasia ŭ Fejsbuku (a zatym vydalenaje) nibyta ad imia ŭrača adeskaj chutkaj dapamohi Ihara Razoŭskaha:
«Jak lekar ja paśpiašaŭsia akazać dapamohu tym, kaho možna było vyratavać, ale mianie spynili bajeviki, nie daŭšy padyści da paranienaha. Adzin ź ich hruba adšturchnuŭ mianie, paabiacaŭšy, što chutka mianie i inšych habrejaŭ Adesy čakaje takaja ž dola.
Ja bačyŭ chłopca, jakoha možna było vyratavać, kali b ja zmoh zabrać jaho ŭ balnicu, ale ŭsie ŭhavory skončylisia udaram pa maim tvary i strataj akularaŭ.
Za 15 hadoŭ ja bačyŭ vielmi mnohaje, ale ŭčora ja chacieŭ płakać, nie, nie ad bolu abo prynižeńnia, a ad biaśsilla niešta zrabić. U maim horadzie adbyłosia toje, čaho nie było navat pry fašysckaj akupacyi. Ja zadajusia pytańniem, čamu maŭčyć ŭvieś śviet?»
Na samaj spravie takoha lekara ŭ Adesie nie isnuje. Na fatahrafii — zubny lekar Rusłan Chadžy-Muratavič Siamionaŭ, jaki pracuje ŭ Uść-Džahucinskaj stamatałahičnaj paliklinicy Karačajeva-Čarkieskaj Respubliki Rasii, — paviedamlaje sajt StopFake. Akaŭnt «Razoŭskaha» byŭ stvorany 3 maja, a paśla taho, jak (dez)infarmacyja razyšłasia pa siecivie, — ściorty.
Zrešty, nielha skazać, što «kački» ŭ suviazi z adeskaj trahiedyjaj u siecivie źviazanyja tolki z adnym bokam kanfliktu. Tak, nieŭzabavie paśla pažaru mnohija ŭkrainskija ŚMI paviedamili sa spasyłkaj na fejsbuk Alaksandra Rojtburda, što siarod zahinułych u Domie prafsajuzaŭ — 15 rasiejcaŭ i 10 žycharoŭ Prydniastroŭja. Hetaja infarmacyja nie paćvierdziłasia, jak pryznaŭsia sam Rojtburd:
Heta była infarmacyja 1-ha adeskaha kanała, na žal niapeŭnaja. Kanał nastolki adekvatny, što ja pavioŭsia, na žal.
Na dadzieny momant niama paćvierdžanych dadzienych ab tym, što siarod zahinułych byli rasiejcy.
