Ukryžavańnie na płoščy, jakoj niama
U niadzielu, 13 lipienia, na «Pieršym kanale» ŭ efiry była raskazanaja historyja pra trochhadovaha chłopčyka, syna apałčenca DNR, ukryžavanaha ŭ Słaviansku na došcy abjavaŭ ukrainskimi vajskoŭcami.
«Centr horada. Płošča Lenina. Naš harvykankam — heta adzinaja płošča, kudy možna sahnać usich ludziej… Uziali dzicia troch hadoŭ, chłopčyka maleńkaha ŭ trusikach i futbołcy, jak Isusa, na došku abjavaŭ prybili, — raskazvała ŭ efiry «Halina Pyšniak sa Słavianska, maci čatyroch dziaciej, uradženka Zachodniaj Ukrainy». — Adzin prybivaŭ, dvoje trymali. I mama hladzieła, jak dzicia sychodzić kryvioj. I jašče ŭziali nadrezy zrabili, kab dzicia mučyłasia… A potym, kali praz paŭtary hadziny dzicia skanała, uziali mamu, pryviazali da tanka i pa płoščy try kruhi praviali…»
Płoščy Lenina ŭ Słaviansku niama. Harvykankam staić na płoščy Kastryčnickaj revalucyi. Žychary Słavianska, jak vyśvietlili paśla žurnalisty, pra dziki vypadak nie čuli, a na słovy «Pieršy kanał» reahujuć macierna. U akaŭncie Haliny Pyšniak (dziavočaje proźvišča Astapienka) na mail.ru paznačana, što jana žyvie nie ŭ Słaviansku, a ŭ Daniecku. Abo, moža, u pasiołku Mikałajeŭka? Taki adras «Ukantakcie» jaje muža, Kanstancina Pyšniaka, jaki słužyŭ u danieckim «Bierkucie», a ciapier, možna mierkavać pa fota, u šerahach sieparatystaŭ. A ŭ «Adnakłaśnikach» internaŭty znajšli jašče Halinu Pyšniak z Abuchava Kijeŭskaj vobłaści, vielmi padobnuju. Paśla repartaža, darečy, akaŭnt źnik. Adkul by ni była Halina, jana nie sa Słavianska.
Aŭtar scenaryja — Duhin
Historyju pra ŭkryžavańnie za try dni da źjaŭleńnia siužeta pa TV apublikavaŭ u svaim Fejsbuku Alaksandr Duhin. Fiłosaf-šavinist, jakoha nazyvajuć adnym ź ideołahaŭ siońniašniaj rasijskaj ułady, vykłaŭ jaje ŭ formie manałoha žančyny, siabroŭka jakoj «asabista bačyła» raspravu «ŭkrainskich karnikaŭ» u Słaviansku. Praŭda, chłopčyk byŭ šaścihadovy. Tamsama havaryłasia pra toje, što ŭ Słaviansku rasstrelvajuć usich mužčynaŭ da 35 hadoŭ. Pry kancy — prośba raspaŭsiudzić infarmacyju jak maha šyrej i pierakłaści na zamiežnyja movy. «Chłuśnia, paŭtoranaja tysiaču razoŭ, robicca praŭdaj», — kazaŭ Hiebiels.
Internaŭty adrazu ž znajšli i krynicu natchnieńnia Duhina: historyja pra ŭkryžavańnie dziaciej jość u papularnym sieryjale-fentezi «Hulnia prastołaŭ». Choć, mahčyma, karani siužeta — u čarnasocienskaj manie pačatku XX stahodździa. Naprykład, u žycii šaścihadovaha mučanika Haŭryły Biełastockaha, nibyta ŭkryžavanaha jaŭrejami ŭ rytualnych metach i kananizavanaha ŭ 1820-m. Takija historyi pravakavali jaŭrejskija pahromy ŭ Rasijskaj Impieryi. Šavinisty naŭmysna pašyrali čutki pra toje, što žydy pjuć kroŭ chryścijanskich niemaŭlataŭ dy raśpinajuć maładych dziaŭčat.
Navalny: ich treba sudzić
Lidar rasijskaj apazicyi Alaksiej Navalny nazvaŭ žurnalistaŭ, jakija vydumali siužet pra ŭkryžavańnie, «čoknutymi vyčvarencami» i zaklikaŭ ich sudzić. «Ludzi, jakija padobnaje ładziać, — niebiaśpiečnyja dla hramadstva, i toje, što jany robiać, — kryminalnaje złačynstva», — zajaviŭ Navalny.
Halinu Pyšniak znajšła rastoŭskaja žurnalistka «Pieršaha kanała» Julija Čumakova. Kidajecca ŭ vočy jaje dziŭnaja «niezacikaŭlenaść»: zładziejstva takoha maštabu vymahaje poŭnaha raskryćcia — ź imionami i adrasami achviaraŭ i kataŭ, padrabiaznymi apoviedami śviedkaŭ. Žurnalistka ž tolki spačuvalna kivaje Halinie Pyšniak dy pytajecca, ci nie strašna joj.
Taksama padčas intervju Pyšniak padkreślivaje, što «ruskija nie vajujuć, ruskich niama, heta rabaciahi-šachciory paŭstali», choć abaronaj Słavianska kiravaŭ hramadzianin RF i były supracoŭnik FSB Hirkin.
«Treba nie vajnoj iści, a damaŭlacca», — kaža Pyšniak. Słovy pra «pieramovy» hučać rehularna z taje pary, jak antyteratrystyčnyja siły pačali nastup na ŭschodzie Ukrainy.
Novy chit Kisialova
Svaim siužetam Čumakova zabrała łaŭry ŭ samaha adyjoznaha rasijskaha prapahandysta časoŭ ukrainskaj vajny Dźmitryja Kisialova. Zvyčajna samuju absurdnuju manu ahučvaje mienavita jon. Ale ŭ paraŭnańni z ukryžavańniem trochhadovaha navat jaho apošni siužet hladzicca dosyć blakła.
U svajoj prahramie «Viestki tydnia ź Dźmitryjem Kisialovym» na telekanale «Rasija 24» jon raskazaŭ pra toje, što ŭkrainskija vajskoŭcy nibyta pastaŭlajuć u Hiermaniju čałaviečyja orhany. Zajmajecca hetym, pavodle Kisialova, Siarhiej Ułasienka, były advakat Julii Cimašenki. Jon pradaje orhany niamieckamu doktaru Volzie Vibier «u abmien na materyjalna-techničnaje zabieśpiačeńnie». A pastaŭlaje orhany kamandzir dobraachvotnickaha bataljona «Danbas» Siamion Siamienčanka, vyrazajučy ich, jasnaja sprava, u jašče žyvych apałčencaŭ DNR i mirnaha nasielnictva.
«Nie prysyłajcie ałkaholikaŭ»
«Ciapier, pa viersii telekanała «Rasija», u mianie jość biznes, — iranizuje Siamienčanka ŭ Fejsbuku. — Karystajučysia vypadkam, chaču paprasić ułady RF nie prysyłać u jakaści terarystaŭ ałkaholikaŭ z RF. Na ich piačonki padajuć ceny».
Volha Vibier — realnaja žycharka Hiermanii, usia infarmacyja pra jaje, ahučanaja Kisialovym, była ŭziataja ź internetu. «Ja nie doktar, ja nie viedaju Ułasienki i Siamienčanki. I naohuł, sam tekst — «zamova na 15 sercaŭ, 63 nyrki» i da t.p. — heta poŭnaja biazhłuździca. Heta ž nie miasnaja krama», — kaža Volha.
Niamiecki žurnalist Chorst Kłojzier zrabiŭ radyjopieradaču, u jakoj pahavaryŭ z Volhaj Vibier i źviarnuŭsia ŭ fiederalnaje Ministerstva achovy zdaroŭja Hiermanii, a taksama ŭ Niamiecki fond transpłantacyj orhanaŭ. Tam jamu paćvierdzili, što niama nijakich prykmiet, jakija b pakazvali na toje, što taki nielehalny handal moh mieć miesca.
«Kinuŭsia pad tank» praz try hady paśla śmierci
Mana paŭtarajecca tysiačakroć. «Šakujučyja» naviny z Ukrainy množacca. Sajt stopfake.com, stvorany, kab abviarhać chłuśniu rasijskich ŚMI, abnaŭlajecca amal štodnia. Jość i fejki, skiravanyja nie na ačarnieńnie ŭkrainskaj dziaržavy, a na hieraizacyju prarasiejskich sieparatystaŭ. Dachodzić da aniekdatyčnych kanfuzaŭ, nakštałt apisanych Vajnovičam u apovieści pra sałdata Čonkina.
Naprykład, historyja pra Alaksandra Skrabina z Łuhanska, jaki, abviazaŭšysia hranatami, nibyta kinuŭsia pad ukrainski tank, kab vyratavać tavaryšaŭ. Jaje raspaŭsiudziŭ vierchavod słavianskich terarystaŭ Ihar Hirkin-Strałok, a pracytavali ŭsie viadučyja rasijskija ŚMI: «Komsomolskaja pravda», «Interfaks», «Viesti». Było i fota hieroja. Praŭda, chutka vyjaviłasia, što čałaviek na fota, sapraŭdy, Alaksandr Skrabin z Łuhanščyny, pamior jašče ŭ 2011. U jaho akaŭncie na «Adnakłaśnikach» jość spačuvańni ad siabroŭ, datavanyja tym časam.
Kali heta ŭspłyło, internet-prapahandysty nie zdalisia i apublikavali fota pachavalnaj pracesii z «trunoj Skrabina na fonie rodnaj šachty». Ale i tut kanfuz: na sajcie administracyi Łuhanskaj vobłaści znajšoŭsia aryhinał zdymka. Jon ilustravaŭ paviedamleńnie 2011 hoda pra hibiel šachcioraŭ na šachcie «Suchadolskaja-Uschodniaja».
Čamu, možna spytacca, prapahandysty tak nieachajna rychtujucca? Ź ich siužetaŭ «tyrčać biełyja nitki» tam i siam. I na heta pytańnie davaŭ adkaz Hiebiels.
«My dabivajemsia nie praŭdy, a efiektu, — kazaŭ jon. — I ŭdaryć treba tak, kab ašmiotki palacieli». Bo sto čałaviek pravierać infarmacyju, a dziasiatki tysiač — prosta pavierać u niečałaviečuju chłuśniu. Asabliva, kali jaje paŭtorać usie «vartyja davieru» «salidnyja» «tyražnyja» ŚMI. Jak tam u Hiebielsa? «Dajcie mnie srodki masavaj infarmacyi i ja ź luboha naroda zrablu statak śviniej».
Pucin: Hiebiels — talenavity čałaviek
Uładzimir Pucin na sustrečy z pradstaŭnikami mižnarodnych hramadskich i relihijnych arhanizacyj nazvaŭ Hiebielsa «talenavitym čałaviekam». Razvažajučy pra «falsifikacyju historyi» (majecca na ŭvazie adrozny ad aficyjnaha rasijskaha pohlad na Druhuju suśvietnuju vajnu), Pucin pracytavaŭ Hiebielsa: «Čym nievierahodniejšaja chłuśnia, tym chutčej u jaje pavierać». A śledam Hiebielsa i pachvaliŭ: «Jon dabivaŭsia svajho, jon byŭ talenavity čałaviek».
* * *
Jozef Hiebiels (1897—1945) rejchśministr narodnaj aśviety i prapahandy nacysckaj Hiermanii (1933—1945). Mieŭ nieabmiežavany kantrol nad usimi śfierami kulturnaha žyćcia niemcaŭ — u pieršuju čarhu kino i radyjo. U svaich pramovach, pierakručvajučy fakty, apraŭdvaŭ złačynstvy nacystaŭ. 30 krasavika 1945, paśla samahubstva Hitlera, staŭ kiraŭnikom Niamieččyny. Sprabavaŭ zaklučyć pieramirje sa Stalinym. Atrymaŭšy admovu, 1 maja atruciŭsia z usioj siamjoj (žonka i šaściora dziaciej) u bunkiery Hitlera. Cieły byli pachavanyja na terytoryi savieckaha vajskovaha haradka. Pierad pieradačaj jaho Hiermanii ŭ 1970 ich adkapali i spalili, a popieł raźviejali.
Ciapier čytajuć
Biełaruska admoviłasia ad bjuci-pracedur i vyrašyła hod nie nabyvać adzieńnie i abutak. Jana raskazała navošta9
Kamientary