23 studzienia Minsk naviedaŭ dziaržsakratar MZS Łatvii Andrejs Piłdehavičs, jaki sustreŭsia ź ministram zamiežnych spraŭ Biełarusi Uładzimiram Makiejem. Farmalna vizit źviazany z paŭhadavym staršynstvam Łatvii ŭ ES.
Łatyšski dypłamat ahučyŭ u Minsku šerah sihnałaŭ, jakija stali ŭžo tradycyjnymi napiaredadni luboj prezidenckaj kampanii ŭ Biełarusi.
Naprykład, zajavu ab tym, što Łatvija chacieła b bačyć Biełaruś pradstaŭlenaj na samym vysokim uzroŭni na Ryžskim samicie Uschodniaha partniorstva ŭ mai 2015 hoda. A sama inicyjatyva nieŭzabavie budzie pierahledžana, z tym, kab uličvać intaresy ŭsich udzielnikaŭ.
Jak treba ŭsprymać pasłańnie Łatvii aficyjnamu Minsku? Što staić za žadańniem Łatvii bačyć Biełaruś na Ryžskim samicie na samym vysokim uzroŭni?
Palitołah Vicis Jurkonis (Litva) «rasšyfravaŭ» prymirenčyja inicyjatyvy Łatvii ŭ intervju «Biełaruskamu partyzanu».
delfi.lt
— Brusiel vusnami dziaržsakratara MZS Łatvii zajaviŭ, kab Biełaruś na Ryžskim samicie Uschodniaha partniorstva ŭ mai 2015 była pradstaŭlena na samym vysokim uzroŭni. Jakoje pasłańnie zašyfravana ŭ hety sihnał?
— Prahmatyčnaja linija Łatvii pa Biełarusi nikoli nie była sakretam. A sihnał nastolki jasny, što i šyfravać ničoha nie davodzicca. Heta dobraja mahčymaść dla biełaruskich uładaŭ papijarycca, ale pa sutnaści heta pakul ničoha nie značyć.
— Pry jakich umovach mahčyma źjaŭleńnie Łukašenki na Ryžskim samicie Uschodniaha partniorstva?
— A ci jość jaki-niebudź sihnał, što Łukašenka imkniecca patrapić na Ryžski samit? Budzie Łukašenka prysutničać abo adsutničać na samicie, naohuł źjaŭlajecca pytańniem druhoha hatunku. Našmat bolš važna zrazumieć, jakuju Biełaruś choča bačyć Brusiel i sami hramadzianie Biełarusi. Na žal, na dadzieny momant mnie zdajecca, što i tyja, i inšyja navat ujaŭleńnia pra heta nie majuć.
Jak raz heta i dazvalaje aficyjnamu Minsku manipulavać i ździekavacca drobnymi paddačami. U adzin dzień heta akažacca nibyta «derusifikacyja», druhi dzień — apiaredžańnie źjaŭleńnia «zialonych čałaviečkaŭ» u Biełarusi. U kantekście trahičnych padziej va Ukrainie niekatorym čynoŭnikam ci žurnalistam navat drobiazi, a dakładniej, ich imitacyja vyhladajuć jak vialiki praryŭ.
— Jakaja rola ŭ biełaruska-jeŭrapiejskich adnosinach advodzicca palitviaźniam?
— Usie viedajuć — vyzvaleńnie ŭsich palitviaźniaŭ źjaŭlajecca centralnaj umovaj ES. Ich ciapier 5 čałaviek. Vyzvaleńnie apošnich palitviaźniaŭ istotna pamianiała b situacyju, ale ž heta hučyć jak handal zakładnikami. Chto harantuje, što na nastupny dzień biełaruski režym nie voźmie jašče paru zakładnikaŭ? Jak być z umovaj što ŭsie palitźniavolenyja taksama pavinny być reabilitavanyja?
Tak, heta pryncypovaje pytańnie dla ES, ale dla ES rychtujecca šerah, jak havorycca, «strašyłak». Naprykład, kramloŭskaja prapahanda budzie ŭzdymać pytańnie ŭjaŭnaha rostu nacyjanalizmu ŭ Biełarusi, pierad prezidenckimi vybarami my pačujem tyja ž samyja historyi pra apazicyju, jakaja źjaŭlajecca prajektam Kramla i h.d.
Biełaruskija ŭłady buduć padtrymlivać inšy fon i pasprabujuć abyści temu palitviaźniaŭ. Minsk demanstruje taktyku, padobnuju da kramloŭskaj — imknieńnie pakazać Zachad jak słaboha i niepryncypovaha partniora. Heta i sihnał dla miascovaj aŭdytoryi — što nam moža dać ES, kali navat pa pryncypovych pytańniach jany robiać sastupki.
— Jeŭrasajuz naŭprost nie ŭviazvaje spraščeńnie vizavaha režymu z vyzvaleńniem palitviaźniaŭ. Jakija šancy maje Biełaruś na spraščeńnie vizavaha režymu ź Jeŭrasajuzam?
— U lubym vypadku spraščeńnie vizavaha režymu stanie adnym ź niamnohich pytańniaŭ paradku dnia. Ale pamylacca nie varta. Uspomnicie mały pamiežny ruch — dzie jon? Łukašenka moh daŭno padpisać hetaje pahadnieńnie, ale nie zrabiŭ. Biełaruski kiraŭnik nie zacikaŭleny, kab jak maha bolš hramadzian Biełarusi ŭbačyli Jeŭropu.
— Jakija scenary pierafarmatavańnia Uschodniaha partniorstva mahčymyja?
— Pakul hetaja inicyjatyva znachodzicca ŭ farmacie vyžyvańnia. Uschodniaje partniorstva, asabliva va Ukrainie, znachodzicca pad najmacniejšym udaram, ale pakul namieraŭ adstupać nie vidać.
Naprykład, Ministr zamiežnych spraŭ Litvy niadaŭna zajaviŭ, što va Uschodniaha partniorstva śvietłaja budučynia.
Možna malavać šmat scenaryjaŭ, ale asnoŭny pryncyp, što heta praces abmienu, mianiacca nie budzie. I heta tyčycca nie tolki Biełarusi, ale i Azierbajdžana, dzie ciapier situacyja z pravami čałavieka, napeŭna, najbolš tryvožnaja ŭ rehijonie. Kali niekatoryja krainy prademanstrujuć niezacikaŭlenaść u supracoŭnictvie, nichto ich prymušać nie budzie. Uschodniaje partniorstva — heta vam nie jeŭrazijski sajuz.
— U čym zaklučajucca «indyvidualnyja intaresy» aficyjnaha Minska va Uschodnim partniorstvie?
— Lehitymizacyja i dobraja karcinka dla ŭnutranaj aŭdytoryi i mahčymyja ekanamičnyja dyvidendy, inakš kažučy — prahmatyzm. Apošni kampanient asabliva važny, bo ŭ Kramla mahčymaściaŭ uznaharodžvać łajalnych partnioraŭ stanavicca ŭsio mienš.
— «Treba stavić mienš zavyšanych palityčna ambicyjnych met, a staracca realna pracavać pa šyrokim paradku dnia», zajaviŭ dziaržaŭny sakratar MZS Łatvii Andrejs Piłdehavičs. Heta aznačaje, što Jeŭrasajuz pryniaŭ umovy aficyjnaha Minska: ekanamičnaje supracoŭnictva biez palityki?
— Ščyra kažučy, Minsk nie zdolny stavić umovy Jeŭrasajuzu. Biełaruskija ŭłady mohuć hulać na naiŭnaści abo nierazumieńni niekatorych palitykaŭ, ale Biełaruś nie ŭ stanie pradjaŭlać patrabavańni z-za svajho pamieru i z-za taho, što jana nie źjaŭlajecca samastojnym hulcom.
I jašče — ekanamičnaje supracoŭnictva pamiž Biełaruśsiu i ES praciahvałasia, niahledziačy na abmiežavalnyja miery. A. Piłdehavičs taksama vydatna viedaje, što jak raz paśla padziej 19 śniežnia 2010 hoda ekspart Biełarusi ŭ Łatviju vyras bolš čym u try razy, a Łatvija ŭvajšła ŭ čaćviorku najbujniejšych handlovych partnioraŭ Minska paśla Ukrainy, Rasii i Niderłandaŭ. Tak što aceńvać hetuju cytatu inakš, jak naratyŭ, karysny dla Łukašenki, nie prychodzicca.
