Kaśmičnaje cunami. Fota: Andra Stroe
Udarnyja chvali ad sutyknieńnia hałaktyk zdolnyja na karotki čas ažyvić susiedniuju eliptyčnuju hałaktyku, u jakoj spyniłasia ŭtvareńnie zorak, śćviardžajuć astranomy ŭ časopisie Monthly Notices of the Royal Astronomical Society.
Sutyknieńnie hałaktyk ŭtvaraje mahutnyja ŭdarnyja chvali, što praz praktyčna pustuju mižhałaktyčnuju prastoru pieradajucca susiednim hałaktykam — i navat «abudžajuć miortvych».
Z dapamohaj naziemnych teleskopaŭ astranomy nazirajuć za dvuma skopiščami hałaktyk. CIZA J2242.8+5301 u suzorji Jaščarki, prazvanaja navukoŭcami «Sasiskaj», i 1RXS J0603.3+4213 u suzorji Vaźničaha, prazvanaja «Zubačystkaj», pieražyvajuć intensiŭnyja sutyknieńni hałaktyk u sabie.
Zvyčajna ŭ takich nazirańniach navukoŭcy šukajuć ślady isnavańnia ciomnaj materyi. Ale ŭ śviežych nazirańniach za «Sasiskaj» byŭ zaŭvažany niezvyčajny efiekt.
Udarnyja chvali ad sutyknieńnia dźviuch hałaktyk pieradalisia hałaktycy-susiedcy, pieramiašali jaje materyju tak, što taja sabrałasia ŭ kamiaki, ź jakich paźniej utvoracca bujnyja zorki. Praŭda, adznačajuć navukoŭcy, «ažyŭleńnie» miortvaj hałaktyki budzie niadoŭhim: praz paru miljonaŭ hod utvoranyja zorki vybuchnuć u zvyšnovyja, i hałaktyka vierniecca ŭ miortvy stan.
