«Voiny Chrysta»: jak asobnyja śviatary i aficery na Hrodzienščynie rychtujuć sałdataŭ «ruskaha śvietu»
Pad patranažam pravasłaŭnaj carkvy ŭ Biełarusi dziejničajuć sumnieŭnyja «vajskova-patryjatyčnyja» kłuby dla moładzi.
Voś, z aŭtamatami, Siarhiej i Piatro Zubackija — mahčyma, braty.
Abodva jany nie chavajuć svaich pohladaŭ — ich staronki Ukantakcie zavalenyja impierskimi i rasijskimi ściahami, tekstami ŭ padtrymku bajevikoŭ Danbasa. I kartami, dzie Biełaruś paznačanaja častkaju Rasii.
Jany padpisanyja na supołku «Biełoruśsija Sieviero-Zapadnyj kraj Rośsii», jakaja ŭžo svajoj nazvaju ciahnie na kryminalny artykuł za zakliki da likvidacyi Biełarusi jak dziaržavy.
Kantent hetaj supołki składajuć biełarusanienaviśnickija teksty.
«Paźniak, Šuškievič i Łukašenka dla mianie ŭ adnym šerahu — usie jany niezaležniki niedaroblenyja», — piša adzin ź siabroŭ hetaj supołki.
Inšy razvažaje pra biełaruskuju movu: «Jak časta vy karystajeciesia hetym ha.nom»?
Piatro Zubacki adkazvaje, što «sapsavanaj palakami ruskaj movaj? Nikoli!».
Siarhiej Zubacki ž raskazvaje svaim siabram pra toje, što darma Łukašenka «zachaplajecca lićvinizmam» i što nibyta biełarusy Homielščyny i Mahiloŭščyny «voŭkam vyli», kali ich «hvałtoŭna» dałučali da BSSR u 1926 hodzie.
Słovam, Zubackija — patencyjnyja sieparatysty, jakija taho i nie chavajuć.
Instruktary
A voś my bačym Zubackich na fota siarod padletkaŭ.
Na niekatorych dzieciach — čorny bieret.
Heta fota z palavych vučeńniaŭ vychavancaŭ kłubaŭ «Słavianie» i «Družyna» — hetak zvanych «pravasłaŭnych vajskovapatryjatyčnych» kłubaŭ Hrodzienskaj jeparchii.
Zubackija tut — instruktary, jakija pradstaŭlajuć strukturu «Kazacki spas».
My stali raźbiracca, chto jašče z darosłych na hetych fotach. I byli šakavanyja, kali vyjavili prynamsi dvuch aficeraŭ milicyi.
Čamu ŭ Hrodnie?
Hrodzienščyna — samy katalicki rehijon Biełarusi. Dola pravasłaŭnych viernikaŭ tut mienšaja, čym u inšych abłaściach. Ale mienavita Hrodzienskaja jeparchija lidziruje ŭ inšym — aktyŭnaściu ŭ stvareńni hetak zvanych «vajskova-patryjatyčnych» kłubaŭ.
U vobłaści ich dziejničaje až piać.
Heta «Družyna» pry chramie Bohajaŭleńnia ŭ Ščučynie, «Słavianie» pry Śviata-Pakroŭskim kafiedralnym sabory Hrodna, «Viciazi» pry Śviata-Uładzimirskaj carkvie ŭ Hrodnie, «Biełaja Ruś» pry chramie Śviatoha dabrasłavionaha kniazia Alaksandra Nieŭskaha ŭ vioscy Vierciališki i kłub «Braterstva» pry chramie ŭ honar Sabora Usich Biełaruskich Śviatych horada Hrodna.
Akramia Hrodna, pravasłaŭnyja vajskova-patryjatyčnyja kłuby zafiksavanyja ŭ Viciebsku, Słonimie, Breście, Turavie, Bierazinie, Mahilovie, Homieli, Połacku, Babrujsku. Usiaho ich 14.
My mirnaja, spakojnaja kraina. Nijakich pahroz pravasłaŭju niama, u krainie ŭžo sotni hadoŭ nie było nijakaj mižrelihijnaj varožaści. Našto pravasłaŭnym vajenizavanaja padrychtoŭka?
«Naša Niva» datelefanavałasia da protaijereja Jaŭhiena Pavielčuka, jaki ŭ Hrodzienskaj jeparchii adkazny za supracu z vajskovymi strukturami i źjaŭlajecca zasnavalnikam «Słavian» i «Družyny». Pieršy raz, pačuŭšy, adkul jamu telefanujuć, Jaŭhien skazaŭ «do śvidanija», ale paśla taho, jak jamu pazvanili z pres-słužby jeparchii, usio ž pahadziŭsia pahavaryć.
«My vučym dziaciej patryjatyzmu, patryjatyzmu biełaruskamu, — skazaŭ Pavialčuk, — i kali vy aceńvajecie hetuju pracu tolki pa karcinkach u internecie, to heta nie pravilna. Treba viedać pracu kłubaŭ znutry. Nam kryŭdna, što vy vinavacicie nas u tym, u čym my nie vinavatyja. My rychtujem vierujučych hramadzian Biełarusi».
Na pytańnie, ci nie bačyć jon pahrozy biełaruskamu patryjatyzmu ŭ tym, što ź dziećmi zajmajucca adkrytyja rasijskija šavinisty, Pavialčuk skazaŭ, što takoha niama, i abvinavaciŭ nas u chłuśni. Adnak źmianiŭ ton, kali my pryhadali jamu fotaspravazdačy, źmieščanyja na sajcie arhanizacyi «Kazacki spas».
«Nu było, tak, jany [instruktary Šapko] adzin raz brali ŭdzieł u palavym vychadzie, i što? Nie baču absalutna ničoha admoŭnaha», — skazaŭ Pavialčuk.
«Vyraściecie voinami Chrysta»
U militaryzavanyja supołki nabirajuć u tym liku «ciažkich», ahresiŭnych padletkaŭ. Dzieci 4 razy na tydzień naviedvajuć zaniatki, dzie ź imi pravodziać duchoŭnyja hutarki, ale taksama vučać rukapašnamu boju, stralbie z aŭtamataŭ i pistaletaŭ, navykam vyžyvańnia, asnovam miedyčnaj dapamohi.
Niepaŭnaletnich siabroŭ hetych «kłubaŭ» bolš za 100 čałaviek.
Adzin-dva razy na miesiac dzieci razam ź instruktarami vypraŭlajucca ŭ les, kab pravieryć teoryju na praktycy — pad vybuchi štučnych hranat jany hulajuć u strajkboł i adpracoŭvajuć pavodziny ŭ bajavych situacyjach.
«My čakajem plonu, spadziajomsia, što ŭsie vy vyraściecie hodnymi voinami Chrysta», — takija słovy błahačynnaha Ščučynskaj akruhi ijereja Alaksandra Pastarniaka na adras kadetaŭ pryvodzić sajt Church.by. (na momant publikacyi spasyłka nie pracavała i staronka zachavałasia tolki ŭ kešy huhła. Tamu voś jašče i skrynšot)
Čornyja bierety
U «kłubach» jeparchii jość i svaje zvańni, anałahičnyja vajskovym, a taksama najvyšejšaja forma pryznańnia zdolnaściaŭ — prava nasić «čorny bieret».
Kab atrymać «čorny bieret», vychavaniec h.zv. «vajskovapatryjatyčnaha» kłuba musić prajści vyprabavańni nakštałt sproščanaj zdačy na «krapavy»: prabiehčy 10 kiłamietraŭ u poŭnaj vykładcy, prajści pałasu pieraškodaŭ i adstajać try raŭndy ŭ rukapašnym bai ź instruktaram.
Aproč taho, «čornyja bierety» biaspłatna skačuć z parašutami na bazie Hrodzienskaha aerakłuba.
«Jany niepaŭnaletnija, tamu my ź ich hrošaj nie biarom, my ž biudžetnaja arhanizacyja», — skazali «Našaj Nivie» ŭ aerakłubie.
Forma, charčavańnie, pnieŭmatyčnaja zbroja — na ŭtrymańnie hetych kłubaŭ cychodzić vielizarnaja suma. Da prykładu, košt najtańniejšaha patrymanaha strajkbolnaha aŭtamata Kałašnikava pačynajecca ad 120 dalaraŭ.
Padčas prysiahi dzieci klanucca być «viernymi čadami Śviatoj Ruskaj Pravasłaŭnaj Carkvy».
«Chto tvaje kumiry?» — «Mikałaj II i Dziomuškin»
Chto kiruje «Słavianami» i «Družynaj» — uzhadanymi kłubami, na treniroŭki jakich zaprašajuć bratoŭ Zubackich i inšych padobnych «instruktaraŭ»?
Kłub «Družyna» zasnavali śviatar Jaŭhien Pavialčuk i supracoŭnik Ščučynskaha departamienta achovy Dzianis Miškiel.
Potym protaijereja Jaŭhiena pieraviali ŭ Hrodna, dzie jon zasnavaŭ jašče adzin kłub, «Słavianie». Nieŭzabavie ŭ Hrodna pierabraŭsia i Dzianis Miškiel, staŭšy adnačasova i instruktaram novaha kłuba, i staršym inśpiektaram adździaleńnia ideałahičnaj raboty Hrodzienskaha abłasnoha ŭpraŭleńnia departamienta achovy MUS.
Jašče adzin instruktar kłuba «Družyna» — načalnik apieratyŭna-dziažurnaj słužby Ščučynskaha RAUS major milicyi Pavieł Najda.
Chtości moža nie adšukać u hetych kłubach ničoha kiepskaha. Usio ž fizičnaja nahruzka dla padletkaŭ. Ale dla čaho tyja rasijskija ściahi? Čamu niama papularyzacyi pośpiechaŭ našaj krainy — Biełarusi, prasłaŭleńnia našych hierojaŭ — biełaruskich, ušanavańnia našaj simvoliki — nacyjanalnaj ci dziaržaŭnaj, kamu jak padabajecca?
Voś, da prykładu, skrynšoty sa staronak vychavancaŭ Dzianisa Miškiela Ukantakcie.
«Chto tvaje kumiry?» — pytajucca ŭ adnaho z vychavancaŭ Miškiela na staroncy ŭ sacsietkach. «Mikałaj II i Dziomuškin», — adkazvaje chłopiec. (Źmicier Dziomuškin — rasijski skinched, ideołah ruskaha nacyjanalizmu.)
Inšy chłopiec źmiaščaje rasijski impierski ściah na svajoj staroncy pobač z ułasnymi fotazdymkami.
Chto zakłaŭ takija idei ŭ hałovy padletkaŭ, jakija jašče nie skončyli i škoły?
I rekłama RNIE
Administratary supołki «Pravasłaŭnych vajskova-patryjatyčnych kłubaŭ Hrodzienskaj jeparchii» Ukantakcie nie saromiejucca vykładać na ściency supołki rasijskija ściahi.
A na internet-staroncy kłubaŭ «Słavianin» i «Družyna», jakimi kiruje lejtenant-ideołah hrodzienskaj milicyi Dzianis Miškiel i major Najda, uvohule źmieščanaja rekłama… bajevikoŭ RNIE! U joj dobraachvotnikaŭ zaprašajuć na vajnu «ŭ abaronu ruskich na terytoryi byłoj (!) Ukrainy».
Aficyjnaj biełaruskaj simvoliki ŭ supołkach niama ŭvohule.
Ad kaho «spasać» źbirajucca?
Zubackija naležać da darosłaj arhanizacyi «Kazacki spas».
Z kantentu ŭ supołcy «Kazackaha spasu» ŭ sacsietkach vynikaje, što hetyja ludzi prosta prahnuć dałučycca da Rasii. Choć arhanizacyja padaje siabie jak «biełaruskich kazakoŭ», u ich supołcy tolki rasijskija i impierskija ściahi, da jakich dałučanyja zapisy nakštałt «My — ruskija, z nami Boh».
Na ich sajcie źjaŭlajucca i spravazdačy ab udziele siabroŭ «Kazackaha spasu» ŭ maskoŭskich sieminarach.
Karespandenty «Našaj Nivy» jašče dziesiać hadoŭ tamu, robiačy žurnalisckija rasśledavańni, nazirali, jak na anałahičnyja sustrečy masava vazili i budučych kiraŭnikoŭ bajevikoŭ Danbasa.
Darečy, kiraŭnik «Kazackaha spasu» Piatro Šapko — časty hość na tok-šou Hihina. Praŭda, u Vadzima Francaviča jaho prezientujuć nie jak «kazaka», a jak kiraŭnika inicyjatyvy «Horad biez narkotykaŭ».
Adzinyja kazaki ŭ biełaruskaj historyi
U staradaŭniaj Biełarusi kazakoŭ nikoli nie było, u daŭnija časy jany byli va Ukrainie, a našy prodki ličyli ich bandziuhami, jakija siejuć chaos.
Adzinym miascovym vyklučeńniem stali kazaki pałkoŭnika Pakłonskaha na Mahiloŭščynie, što ŭźnikli pad upłyvam kazactva Bahdana Chmialnickaha ŭ časie vialikich vojnaŭ Rečy Paspalitaj, Maskovii, Šviecyi i Zaparožskaj Siečy u 1648—1667 hadach. Spačatku jany dapamahli maskoŭskamu caru zachapić Mahiloŭ, a kali raskusili charaktar sajuźnikaŭ, unačy pierarezali rasijski harnizon da apošniaha čałavieka.
Chto takija siońniašnija «kazaki»?
Sučasnyja «kazackija» arhanizacyi Biełarusi — heta sumnieŭnaha pachodžańnia militaryzavanyja supołki. Ich niekalki: «Usiebiełaruskaje kazactva», «Niomanskaje kazactva», «Kazacki spas» dy inšyja.
Ni adna ź ich nie maje dačynieńnia da sapraŭdnaha, histaryčnaha kazactva. Ale mety najbolš radykalnych ź ich mała roźniacca ad met kolišnich bajevikoŭ RNIE — radykalnaj arhanizacyi, dziejnaść jakoj biełaruskija śpiecsłužby spynili ŭ siaredzinie 2000-ch.
Niebiaśpiečnyja suviazi
Bačyli kadry z Danbasa, u što tam pieratvaryli bahaty kraj? Toje samaje zrobiać i ź Biełaruśsiu, kali my budziem durniami.
Ci źviazanyja niečym miž saboj, akramia idejnaj blizkaści, kiraŭnik «Kazackaha spasu» Šapko i aficery biełaruskaj milicyi Miškiel i Najda? Ci heta prosta vypadkovaść i mahčymaść takim čynam «asvojvać» srodki, što pastupajuć ad niajasnych rasijskich struktur pa kanałach RPC? My nie majem adkazu na hetaje pytańnie.
Dzianis Miškiel padčas razmovy z žurnalistam «NN» skazaŭ tolki, što «nie razumieje, pra što idzie havorka», i kinuŭ trubku.
Kali biełaruskich dziaciej u 10 hadoŭ addajuć na «vychavańnie» instruktaram, jakija nie pryznajuć biełarusaŭ za nacyju, jakija byli b rady likvidacyi Biełarusi jak dziaržavy, to što heta kali nie bomba zapavolenaha dziejańnia? Prykra, što hetamu śviadoma ci nieśviadoma spryjajuć i asobnyja pravasłaŭnyja śviatary, i dziejsnyja supracoŭniki biełaruskaj milicyi.
«Budzie zdymać maštabnyja prajekty z saboj u hałoŭnaj roli». Što dumajuć pra novaha ministra kultury Čarnieckaha jaho kalehi?2
Kamientary